متقلبان خُرد یا متقلبان کلان؟ کدام مخرب ترند!؟

دَن آریلی؛ دانشمند اقتصاد رفتاری دانشگاه دوک، در ابتدای سال ۲۰۰۲ یک آزمون برگزار کرد به نام “آزمایش های ماتریسی” که درآن بیش از ۴۰,۰۰۰ نفر شرکت کردند. به شرکت‌کنندگان ۲۰ سوال ریاضی داده شد. هر کدام از سوال ها؛ ماتریسی از اعداد بود که افراد باید اعدادی که جمع آنها مساوی ۱۰ میشد را انتخاب و دور آنها خط می‌کشیدند.
مسلما این یک عملیات ساده ای بود که همه افراد می‌توانستند به همه سوالات پاسخ دهند، اما به آنها فرصت کافی داده نشده بود! قرار به این ترتیب بود که شرکت کنندگان بعد از ۵ دقیقه مداد خود را زمین گذاشته، تعداد پاسخ های صحیح خود را شمرده و روی کاغذ دیگری بنویسند (اظهار کنند) و سپس برگه‌ آزمون خود را در دستگاه کاغذ خردکن قرار دهند و به ازای هر پاسخ صحیح (اظهار شده)، یک دلار دریافت کنند.
چیزی که آنها نمی‌دانستند این بود که دستگاه بعد از گرفتن کاغذ، آنها را به طور کامل خرد نمی‌کند و قسمت اصلی کاغذ سالم باقی می‌ماند!

نتایج آزمون:
● افرادی که به طور متوسط به ۴ سوال پاسخ صحیح داده بودند، ۶ پاسخ صحیح را گزارش (اظهار) کرده‌ بودند.
●حدود ۷۰% افراد تقلب کردند.
● از میان ۴۰,۰۰۰ شرکت‌کننده، ۲۰ تقلبکار بزرگ وجود داشت که گفته بودند به تمام ۲۰ سوال پاسخ درست داده‌اند و در واقع ۴۰۰ دلار تقلب کردند.
● ۲۸,۰۰۰ تقلبکار کوچک وجود داشت که ۵۰,۰۰۰ دلار دزدی کردند!

به نظر می رسد این آزمایش، انعکاس تقریبا درستی از دنیای واقعی ماست؛ همانگونه که دکتر آریلی نتیجه می گیرد:
متقلبان بزرگ؛ تعدادشان کم و اثر تخریبی آنها روی یک اقتصاد؛ کم و در نقطه مقابل؛ متقلبان کوچک، تعدادشان زیاد و اثر تخریبی آنها روی اقتصاد وحشتناک زیاد است!

منبع: کانال اندیشه و حرکت