در آخرین روزهای دولت دهم، هم حواشی اشتغالزایی ادامه دارد. پـــــــــس از آن‌که رییس‌جمهوری منتخب در جمع مجلسی‌ها، صراحتا از اوضاع نابسامان اقتصادی گفت و اعلام کرد که طی سال‌های اخیر سالی ۱۴هزار فرصت شغلی ایجاد شده است و این یعنی مواجهه اقتصاد کشور با جمعیت میلیونی بیکاران، پرونده اشتغالزایی دولت بار دیگر باز شد و نظرات مثبت و منفی بسیار را با خود همراه کرد.
گفته‌های رییس‌جمهوری منتخب بسیار با نظر کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس در سال‌های اخیر نزدیک بود؛ آن‌هایی که می‌گفتند آمارهای اشتغالی دولت با واقعیت‌های اقتصادی کشور همخوانی ندارد و نمی‌توان با رشد اقتصادی بسیار پایینی که کشور با آن روبه‌روست، سالی بیش از یکمیلیون شغل ایجاد کرد. این واقعیت اقتصادی همان رشد منفی است که حسن روحانی نیز در جمع مجلسی‌ها از آن یاد کرد و گفت کشور با رشد اقتصادی منفی روبه‌رو شده است.
در سال‌های اخیر همواره پاسخ دولتی‌ها به انتقادهای اشتغالزایی نمایندگان مجلس و کارشناسان، ارائه مستندات اشتغالزایی بود و حتی وزارت کار اعلام کرد حاضر است لوح فشرده اطلاعات کسانی را که صاحب کار شده‌اند به عنوان مستندات به مجلسی‌ها ارائه کند؛ اتفاقی که هیچ گاه در این سال‌ها حتی با اوج گرفتن انتقادات به برنامه‌های اشتغالزایی دولت رخ نداد، اما بار دیگر، وقتی رییس‌جمهوری منتخب نیز در نخستین حضورش در جمع مجلسی‌ها، با منتقدان به عملکرد دولت همسو شد و از ایجاد ۱۴هزار فرصت شغلی در سال‌های اخیر یاد کرد، میرتاج‌الدینی معاون رییس‌جمهوری در اجرای قانون اساسی اعلام کرد: «وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، میزان اشتغالزایی در این دولت را به‌طور مستند بیان خواهد کرد.»
این مستندات با رسیدن عمر دولت به کمتر از ۱۰ روز نیز ارائه نشد تا این‌که مرکز آمار وارد عمل شد و در گزارشی آماری و به تفکیک استان‌ها گزارش عملکرد اشتغالزایی دولت از سال ۸۴ تا ۹۱ را ارائه کرد.
براساس گزارش مرکز آمار ایران، در سال‌های ۸۴ تا ۹۱ تنها ۵۴۲هزار نفر به تعداد شاغلان اضافه شده، نرخ بیکاری از ۱۱/۵ درصد در سال ۸۴ به ۱۲/۲ درصد در سال ۹۱ رسید و در این مدت ۳۳هزار و ۶۲۲ نفر به تعداد بیکاران افزوده شده است.
طبق گزارش مرکز آمار ایران تعداد بیکاران از دو‌میلیون و ۶۷۴هزار و ۸۶۶ نفر در سال ۸۴ به دو‌میلیون و ۹۴۴هزار و ۱۵۸ نفر در سال ۹۱ افزایش یافته است. به‌عبارتی در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۱ نه تنها از تعداد بیکاران کشور طبق گزارش مرکز آمار ایران کم نشده است، بلکه به تعداد بیکاران ۲۶۹هزار و ۲۹۲ نفر نیز افزوده شده است!
همچنین در سال ۸۵ تعداد بیکاران کشور دو‌میلیون و ۶۴۲هزار و ۶۴۸ نفر، در سال ۸۶ این تعداد دو‌میلیون و ۴۸۶هزار و ۲۳۸ نفر، در ۸۷ تعداد دو‌میلیون و ۳۹۲هزار و ۱۷۹ نفر، در ۸۸ تعداد بیکاران دو‌میلیون و ۸۳۹هزار و ۹۷۱ نفر، در ۸۹ نیز سه‌‌میلیون و ۲۱۸هزار و ۳۲۹ نفر، در سال ۹۰ تعداد بیکاران دو‌میلیون و ۸۷۷هزار و ۶۰۸ نفر و در سال گذشته نیز دو‌میلیون و ۹۴۴هزار و ۱۵۸ نفر اعلام شده است.
طبق آمار رسمی مرکز آمار ایران، هرچند هر‌ساله بین یک تا یکمیلیون و ۲۰۰هزار نفر نیز وارد بازار کار کشور می‌شوند اما طبق آمارها نشانه روشنی از کاهش تعداد بیکاران کشور وجود ندارد و تنها در فاصله سال‌های ۸۵ تا ۸۷ تعداد بیکاران اندکی نسبت به سال ۸۴ کاهش یافت و پس از آن تا پایان سال گذشته همواره روند افزایشی داشته و در سال ۸۹ تعداد بیکاران حتی از مرز سه‌‌میلیون نفر نیز گذشت.
در بخش نرخ بیکاری کل کشور، نرخ بیکاری از ۱۱/۵ درصد سال ۸۴ به ۱۲/۲ درصد در سال ۹۱ افزایش یافته است. همچنین نرخ بیکاری در سال ۸۵ به میزان ۱۱/۳ درصد، در ۸۶ به میزان ۱۰/۵ درصد، در ۸۷ به میزان ۱۰/۴ درصد، در ۸۸ به میزان ۱۱/۹ و در ۸۹ نیز ۱۳/۵ درصد و درنهایت در سال ۹۰ نرخ بیکاری ۱۲/۳ درصد بوده است.
بررسی وضعیت بیکاری استان‌ها در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۱ نیز نشان می‌دهد که نرخ بیکاری ۱۸ استان در دوره
مورد بررسی افزایش یافته است. همچنین در استان مازندران وضعیت بیکاری تغییر نکرده و در ۱۱ استان نیز وضعیت بیکاری بهبود یافته است. در استان البرز به دلیل تشکیل از سال ۹۰، امکان مقایسه با سال ۸۴ وجود ندارد اما نرخ بیکاری این استان در پایان سال گذشته به میزان ۱۴/۹ درصد بوده است. مقایسه آمار نرخ بیکاری در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۰ نیز نشان می‌دهد که در این دوره نرخ بیکاری در ۱۶ استان افزایش یافته بود که در پایان سال ۹۱ این تعداد به ۱۸ استان افزایش یافت. همچنین در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۰ نرخ بیکاری در سه استان گلستان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی بدون تغییر باقی‌مانده بود.
افزایش بیکاران در ۹ استان
همچنین در بین استان‌هایی که نرخ بیکاری آن‌ها در سال گذشته نسبت به سال ۸۴ افزایش قابل توجهی داشته است، می‌توان به استان آذربایجان شرقی اشاره کرد که نرخ بیکاری این استان از ۵/۲ درصد در سال ۸۴ به ۱۲/۵ درصد در سال ۹۱ افزایش یافت و به بیش از دوبرابر رسیده است.
همچنین در آذربایجان غربی نیز نرخ بیکاری در دوره مورد بررسی از ۸/۷ درصد به ۱۱/۱ درصد، در استان خراسان شمالی از ۷/۱ به ۱۰/۶ درصد، زنجان از ۹/۵ به ۱۱/۴ درصد، فارس از ۱۳/۲ به ۱۶/۸ درصد، کرمانشاه از ۱۴/۵ به ۱۶/۲ درصد، گیلان از ۱۳/۷ به ۱۵/۶ درصد، لرستان از ۱۵ به ۲۰/۲ درصد و در یزد از ۸ به ۱۰/۲ درصد رسیده است.
به صورت کلی نرخ بیکاری در ۹ استان از سال ۸۴ تا ۹۱ افزایش قابل توجهی داشته است که این افزایش‌ها درباره استان‌های آذربایجان شرقی و لرستان قابل توجه است. با این حال در بخش کاهش نرخ بیکاری نیز استان کرمان از نرخ بیکاری ۱۵درصدی به ۷/۸ درصد کاهش یافته است. در کهگیلویه و بویراحمد نیز بیکاری از ۱۸/۱ به ۱۲/۳ درصد رسید. به این ترتیب، مرکز آمار به جای وزارت کار، از کارنامه اشتغالزایی دو دولت نهم و دهم دفاع کرد؛ کارنامه‌ای که موفقیتی در کاهش نرخ بیکاری نداشت و تنها می‌توان گفت این نرخ را ثابت نگه داشت، حال آن‌که در سال‌های اخیر دولتی‌ها برنامه‌های اشتغالزایی مختلفی را در دستور کار خود قرار دادند، همچون زودبازده‌ها و مشاغل خانگی، که هیچ‌یک از این برنامه‌های اشتغالزایی موفقیتی نداشت و به گفته کارشناسان اقتصادی تنها هزینه روی دست اقتصاد گذاشت و بیکاران را به بیکاران بدهکار تبدیل کرد، زیرا وام‌های اشتغالزایی که به بیکاران برای ایجاد شغلی کوچک پرداخت شد، صرف امور دیگر و به قولی پرکردن چاله چوله‌های زندگی شد و بیکاران را به دولت بدهکار کرد. برهمین اساس نه تنها شغل پایداری ایجاد نشد، بلکه بخش قابل توجهی از تسهیلات اشتغالزایی به بیراهه رفت و دست بانک‌ها را برای پرداخت تسهیلات به واحدهای تولیدی که می‌توانستند به اشتغال کمک کنند، بست. اکنون در کمتر از ۱۰ روز مانده به پایان عمر دولت، کارنامه اشتغالزایی هشت‌ساله از ایجاد ۵۴۲هزار شغل و رشد ۰/۷ درصدی جمعیت بیکاران حکایت دارد.
منبع: بهار
  |
 |
 |
 |
 |
 |
