ارزشگذاری و تحلیل لوگوی بانک های ایران

در پی استقبال قابل توجه اهالی تبلیغات و گرافیک از نخستین ارزشگذاری لوگوی خطوط هواپیمایی به بررسی لوگوی ۲۲ بانک های ایرانی پرداختیم.
این شیوه بررسی لوگو ها برای اولین بار در ایران در حال اجراست که مورد توجه مخاطبان حرفه ای قرار گرفته است.
در این بخش تحلیل ۱۰ لوگو از ۱۰ بانک را مشاهده می‌کنید.

با کارشناسان این ارزشگذاری این هفته آشنا شوید:

با منتقدین این هفته آشنا شوید برای بزرگنمایی بر روی تصاویر کلیک نمایید

اونیش امین الهی	سعید باباوند	علی جعفری
ایرج میرزاعلیخانی	داریوش مختاری	فتح اله مرزبان
ساعد مشکی	سارا ندافی	علیرضا نصرتی

بانک اقتصاد نوین:

اونیش امین الهی (*):
قطعا همنشینی نماد “درصد” و تعداد نقطه های “ب” (اول بانک) و “ن” (اول نوین) نکته مثبت و شیرینی برای طراحی بوده. اما جاگذاری اجباری “الف” در بین آن ها، نقطه ضعف طراحی این نشانه است (مخصوصا در جاهایی که قرار است در سایز کوچک استفاده شود)
سعید باباوند (*):
ساده‌ترین و دم دستی‌ترین نشانه‌ی اقتصادی به کار گرفته شده و تلاش شده ب ا ن در آن طراحی شود. تایپوگرافی بسیار ناموفقی است. اما فرم کلی نشانه بدون زیرنویس فارسی خوب است. زیرنویس فارسی به نظر الحاقی می‌آید و خیلی بی‌دقت و آشفته است.
علی جعفری (*):
زیبا، اما بدون درگیر کنندگی و ارتباط ویژه ای با موضوع…
داریوش مختاری (**):
عملیات بانکداری و ترکیب اول حروف خوب تنظیم شده است
فتح اله مرزبان (*):
در اجرا مشکلات ساختاری دارد / میتوانست لوگوی خوبی شود / استفاده از اول سه کلمه که نقش درصد را نشان میدهد ایده خوبی داشت / ولی نه ایستایی دارد و نه محکم است.
سارا ندافی (―):
ترکیب جالبی از حروف اول( ب الف ن) و استفاده از علامت ریاضی درصد که در بانک برای ارایه سود لازم است اما به شکل غریبی شبیه به برخی علایم دیگر بانکها

علیرضا نصرتی (**):
در این لوگو، حروف ب ـ ا ـ ن ( بانک اقتصاد نوین) به شکل تقریبا محسوسی در کنار هم قرار گرفته و نماد درصد را ساخته اند، این ایده خوب است، اما ترکیب بندی کار ضعیف است و وسط چین شدن اجزای این لوگو از زیبایی آن کاسته است. ضعف دیگر این لوگو، استفاده از فونت معمولی و نخ نما شده تیتر است.

بانک انصار:

اونیش امین الهی (―):
این نشانه را من طراحی کرده ام، بنابراین امتیازی نمیدهم. فقط این را توضیح می دهم که در این نشانه با توجه به گفته های سفارش دهنده مبنی بر برابری جایگاه مشتری و بانک از لحاظ سود و سرمایه گذاری (بانکداری اسلامی)؛ از دو علامت “مســـــاوی” در ریاضی استفاده شده که بر روی هم چرخیده اند و در عین حال تداعی کننده عنصر شمسه (به عنوان نماد اسلامی-ایرانی) نیز هست که جزو معیارهای سفارش دهنده بود.
متاسفانه نوشته زیر نشانه در طول سالها، با تناسبات مختلف و رنگ ها و فونت های متفاوت استفاده شده.
سعید باباوند (•):
طراح نشانه به دلیل پس‌زمینه‌ی مذهبی-حاکمیتی بانک انصار تلاش کرده این جنبه را در نشانه‌ی بانک هم نشان دهد و برای این کار از دم دستی‌ترین تصویر موجود که ستاره‌ی هشت‌پر است استفاده کرده.
علی جعفری (•••):
دم دستی و ساده…تکراری…
داریوش مختاری (**):
عملیات بانکداری و ترکیب اول حروف خوب تنظیم شده است
فتح اله مرزبان (*):
این لوگو مال دوران نوجوانی اونیش عزیز است
ساعد مشکی (**):
با وجود تکراری بودن، اما با توجه به نوع مخاطبین و بنیانگذاران بانک، نشانه‌ی مناسبی است
سارا ندافی (―):
نگرشی نوین به شمسه و در برگیرنده علامت تساوی اما بسیار تکراری با رنگهای خوراکی
علیرضا نصرتی (•):
فرمهای مستطیل شکل این لوگو با توجه به رنگشان، ما را بیشتر به یاد آجر و مصالح ساختمانی می اندازند تا یک بانک! مشکل دیگر استفاده از فرم تکراری شمسه و فونت تکراری تیتر است.

 
بانک ایران زمین:

اونیش امین الهی (*):
بازهم عنصر تکراری و اجباری دایره نماد “سکه” که نه تنها سفارش دهنده ها بر آن اصرار بسیار زیاد دارند بلکه این روزها ظاهرا طراح ها هم از همان ابتدا به فکر قرار دادن و استفاده ازنمادهایی این چنین هستند.
سعید باباوند (**):
طراح تلاش کرده گردش اقتصادی را با فرم‌های چرخنده نشان بدهد. رنگ‌های نشانه در بانک‌های ایرانی نو و جذاب است
علی جعفری (*):
قابل تحمل و تامل…
داریوش مختاری (*):
یک نشانه فرمی است و خلاقیت در ان نیست
فتح اله مرزبان (*):
بیشتر به درد کارخانه سازنده اره های صنعتی میخورد
ساعد مشکی (*):
تکراری است
سارا ندافی (―):
سکه و چرخش و تکرار یک فرم پیرامون سکه
علیرضا نصرتی (*):
این ایده که یک دایره در مرکز قرار بگیرد و چیزهایی به دورش بچرخند، قصه تکراری خیلی از آرمها و لوگوهای ایرانیست، این معضل در لوگوهای بانکها بیشتر به چشم می خورد. در وبسایت این بانک، گفته شده که فرمهای چرخان دور لوگو، کلمه الله است که ایران زمین را در برگرفته است. من که متوجه این موضوع نشدم، شما رو نمیدونم!

بانک آینده

اونیش امین الهی (***):
استفاده خوب از بخشی از نام بانک و نماد های بانکداری (اسکناس) بدون تاکید اضافه و با ترکیب بندی قابل قبول.
تنها مشکل نشانه، قرار گیری رنگ ها در کنار هم است. با توجه به استفاده از فضای منفی در نشانه که اتفاقا نکته ی اصلی نشانه هم هست، انتظار میرفت “سرکش الف” رنگ نداشته باشد چون در حالت فعلی این احساس را میدهد که رنگ به بیرون نشت پیدا میکند. البته در بعضی از ورژن های رنگی نشانه، یک استروک همرنگ با “سرکش الف” به دور آن اضافه شده که مشکل را حل کرده
سعید باباوند (*):
مدک روی «آ» که جریان و سیالیت را نیز نشان می‌دهد نشانه‌ی بانک را ساخته. فرم نشانه در مربع محاط می‌شود و از این جهت سادگی خوبی دارد ولی در مجموع نشانه‌ی چشمگیری نیست.
علی جعفری (•):
فرم گرافیکی ساده و خشک…بی ارتباط با بانک…
داریوش مختاری (*):
یک نشانه فرمی است و خلاقیت در ان نیست
فتح اله مرزبان (*):
اگر نوشته را از زیرش بردارید هم آیا مفهوم آی با کلاه میدهد؟
سارا ندافی (―):
استفاده از یک جزء نام بانک در طراحی نشانه اما بسیار نامفهوم با رنگ نامانوس
علیرضا نصرتی (**):
استفاده از فرم سرکش حرف الف، ایده خوبی است. چون این فرم ساده بوده و راحت در ذهن می ماند. علاوه بر این، روان، سیال و چشم نواز است و می تواند به مفهوم جریان داشتن پول و سرمایه اشاره کند، اما بر خلاف اسم بانک که به آینده اشاره دارد، رنگهای بکار رفته در آن ( قهوه ای سوخته و زرد اکر) ما را به گذشته می برد.

 
بانک پاسارگاد

اونیش امین الهی (*):
بسیاری از نشانه ها این قابلیت را دارند که برای هر کاربرد دیگری استفاده شوند; بعضی کمتر و بعضی ها بیشتر. این نشانه بسیار این قابلیت را دارد.
سعید باباوند (**):
نفس استفاده از فرمی کهن برای نشانه خوب است چرا که به دلیل سابقه‌ی ذهنی و آشنایی قبلی سریعتر در ذهن ماندگار می‌شود. این که از ریتون طلایی که نشانه‌ی سرمایه هست نیز استفاده شده بسیار خوب است. زیرنویس نشانه خاص و زیباست. اما جهت ریتون بهتر بود به دلیل نوع نوشتار فارسی از راست به چپ می‌بود و البته باید ساده‌سازی فرم بهتر انجام می‌شد.
داریوش مختاری (*):
یک نشانه فرمی است و خلاقیت در ان نیست
فتح اله مرزبان (***):
در واقع یک برداشت خوب از یک سازه تاریخی
سارا ندافی (**):
استفاده از یک موتیف مناسب و استفاده از رنگ مناسب تر اما متاسفانه آنالیز تصویری خوبی اتفاق نیفتاده و بیشتر انگار تصویر از تاریخ کپی شده و اینجا چسابنده شده اما اگر آنالیز مناسب اتفاق می افتاد قطعا بسیار تاثیر گذار تر میشد البته شرکت لیزینگ پاسارگاد همین اثر را فقط بصورت بال تنها بکار برده آنهم بدون کرسی که واقعا اثر هنری را به یک فاجعه زیست محیطی تبدیل کرده… اما لوگوتایپ نام بانک بسیار خوب با تصویر عجین شده وهمینکه مانند همیشه فونت مطلق نیست جای شکرگزاریست.
علیرضا نصرتی (**):
جام طلایی مارلیک، که کارشناسان هنوز نمی توانند بر روی آن قیمت بگذارند، گزینه مناسبی برای لوگوی یک بانک و اشاره به ارزشمند بودن آن بانک است. نوشته زیر این لوگو هم خوب طراحی شده و ترکیب مناسبی با نشانه بالای آن دارد، اما به نظرم این لوگو باید ریدیزاین شود تا از قابلیتهای گرافیکی این جام و نقش و نگار روی آن، استفاده بهتری شود. فرم اصلی لوگو، تصویر سازی از یک سفالینه است و هنوز شخصیت و کاراکتر گرافیکی پیدا نکرده است.

 
بانک پارسیان:

اونیش امین الهی (*):
بسیاری از نشانه ها این قابلیت را دارند که برای هر کاربرد دیگری استفاده شوند; بعضی کمتر و بعضی ها بیشتر. بسیاری از نشانه ها این قابلیت را دارند که برای هر کاربرد دیگری استفاده شوند; بعضی کمتر و بعضی ها بیشتر. این نشانه بسیار این قابلیت را دارد.
سعید باباوند (**):
چنانکه گفته شد استفاده از عناصر تصویری کهن خوب است و البته ساده‌سازی خوبی نیز انجام شده. استفاده از خط نستعلیق برای زیرنویس البته از خاص شدن نشانه کم کرده است. خطی که نشانه را در کادری محراب‌مانند محاط کرده هم کمکی به نشانه نکرده.
داریوش مختاری (―):
کپی شده است به شکل بدش
فتح اله مرزبان (***):
این لوگو هم به نظرم لوگوی حساب شده ای است
سارا ندافی (***):
استفاده از موتیف تاثیر گذار دیگر در صنعت بانکداری ….با توجه به اینکه بانک پارسیان نخستین بانک خصوصی بود در زمان خود بسیار خاص بود و باید به نگرش نو مدیران در آن زمان تبریک گفت و البته هنوز هم شایسته است اما عجین شدن خوشنویسی با نشانه دو حرکت ناهمسوست که انتظار میرود کسی معجزه کند و لوگوتایپ مناسبی برای این بانک خلق کند
علیرضا نصرتی (***):
مثل بانک پاسارگاد، در لوگوی این بانک هم از یک موتیف قدیمی استفاده شده است، اما لوتوس یا گل نیلوفری که در این لوگو استفاده شده، کارکرد گرافیکی بهتری پیدا کرده است. چون به خوبی ساده و آنالیز شده است. این موتیف در آثار باستانی و صنایع دستی بیشتر کشورهای مشرق زمین مشترک است و معانی و مفاهیم مثبت زیادی مثل رشد و پویایی و قدرت و روشنایی را در خود دارد. اما مشکل این لوگو ترکیب نامناسب خط نستعلیق با گل لوتوس بالای آن است. خوشنویسی ایرانی بر خلاف حروف انگلیسی که قاعده ای صاف دارند، پر از فرمهای دایره ای و خطوط منحنی است، به همین دلیل به راحتی با اشکال و فرمهای هندسی دیگر در یک اثر گرافیکی ترکیب نمی شوند و کار کردن با انها نیاز به یک جور مهارت خاص دارد. به نظرم مطالعه و بررسی کتیبه های قدیمی که بستر مناسبی را برای استفاده خوشنویسی در بناها و کتابهای قدیمی ایرانی، مهیا می کردند، در این زمینه مفید باشد.

 
بانک تجارت

اونیش امین الهی (•):
نشانه ای شلوغ و قدیمی که شاید دیگر وقت بازسازی یا تغییر آن رسیده باشد
سعید باباوند (*):
نشانه‌ی قدیمی بانک نجارت که تصویرساختی بود پس از بازطراحی و اضافه شدن نشانه‌نوشته‌ی جدید بسیار ناساز شده.
داریوش مختاری (•):
شلوغ وترکیبندی بد
فتح اله مرزبان (•):
فاجعه زیست محیطی
ساعد مشکی (*):
هر چند این نشانه اصلاح شده، اما جزییات زیادی دارد که آن را از حالت نشانه ای امروزی خارج کرده
سارا ندافی (*):
لوگوتایپ بعد از طراحی مجدد ، صنعتی شد و نگرش نوینی به تغییر بود اما دلیل اینهمه وفاداری به نماد شلوغ قدیمی را نمیتوان درک کرد!
علیرضا نصرتی (•):
بهتر است در مورد لوگوهایی که هنوز مثل پنجاه سال پیش از ترکیب چرخ دنده، نقشه، شاخه گندم، زیتون و… ساخته شده اند صحبتی نکنیم. چیزی که عیان است چه حاجت به بیان است

بانک دی

اونیش امین الهی (***):
همیشه فکر میکردم ای کاش این نشانه با این نوع نگاه فوق العاده به علامت بی نهایت و ” دی ” ، کمی بهتر اجرا میشد و به ترکیب بندی بهتری میرسید. متاسفانه تغییر قطر خطوط و اتصال آن ها در حرف “د” و حرف “ی” و اجرای آن، فکر زیبای پشت نشانه را تحت الشعاع خود قرار داده.
سعید باباوند (***):
نوشته‌ی دی به صورت علامت بی‌نهایت طراحی شده. نشانه و زیرنویس هر دو خوانا هستند. فرم و محتوا در یک راستا عمل می‌کنند.
داریوش مختاری (**):
با کلمه دی به بینهایت رسیدن خوب است
فتح اله مرزبان (***):
استفاده از فرم بینهایت برای ساخت کلمه دی / تکراری ولی خوب است
سارا ندافی (*):
ساختار نوشتار بانک دی بسیار جذاب هست و اینکه به علامت بینهایت به این شکل نگاه شده خلاقیت طراح را نشان میدهد اما وقتی مشابه اثرهنریی را جایی میبینم که قبلتر خلق شده به این نکته فکر میکنم آیا کپی برداری شده یا به خاطر استفاده از یک استاندارد جهانشمول این تصّور پیش می آید …البته لوگوتایپ بسیار ضعیف است و در طراحی استاندارد سازی بصری بخوبی رخ نداده اما در کل ایده جالبیست ولی خام اجرا شده
علیرضا نصرتی (*):
این لوگو ساده و گویاست. استفاده از سمبل بی نهایت در لوگوی این بانک که کمی هم شبیه کلمه دی است، مناسب به نظر می رسد، به شرطی که طراحی، ترکیب بندی و تناسبات خوبی داشته باشد. که در این لوگو، این اتفاق نیافتاده است. فونتی که برای این لوگو طراحی شده، هم بسیار بد و نا مناسب است، علاوه بر این، من دلیل تکه تکه شدن حروف آن را درک نکردم!

 
بانک رفاه کارگران

اونیش امین الهی (**):
فکر میکنم این نشانه در زمان رونمایی و فضای گرافیک آن روزها، زیبا تر از امروز به نظر میامد . نشانه ای که یک دوره با تایپ بسیار ضعیف زیر آن، آسیب بیشتری به آن زد، مدتی حذف شد و دوباره به آن اضافه شد.
نقطه ضعف لوگو در فواصل و ترکیبات آن است همچنین قطر بسیار کم خط زیر ” ب ” در مقایسه با دیگر قطرها.
سعید باباوند (*):
–
داریوش مختاری (•):
هیچگونه از اصول گرافیک در آن لحاظ نشده است
فتح اله مرزبان (*):
اصرار بر استفاده از حروف اول / اولین چیزی که به ذهن طراحان جوان البته میرسد.
سارا ندافی (―):
بعید میدونم در زمان خودش هم خاص بوده باشد اگر چه حضور سکه و اسکناس و قلک و ب ک ر در لوگو مشهود میباشد!!!
علیرضا نصرتی (*):
طراح آنقدر به فکر استفاده از سه حرف ( ب ـ ر ـ ک ) بوده که کلیت لوگو را فراموش کرده است. علاوه بر این، ما می توانیم به راحتی تصویر یک اسکناس که در حال افتادن به داخل یک صندوق است را تشخیص دهیم. فرمهای اصلی لوگو نیز ضخیم و زمخت بوده و نشانگر فضای کار و کارخانه است. اما با وجود تمام مفاهیمی که در این لوگو مستتر است و می توانند مزیت لوگو محسوب شوند، فرم کلی لوگو زیبا نیست. دلنشین و زیبا بودن کلیت یک لوگو، از تمامی جزییاتی که در آن قرار داده می شود، مهمتر است.

بانک سامان

اونیش امین الهی (**):
نشانه ای نسبتا مدرن تر نسبت به نشانه بانک های دیگر با انتخاب تایپ شسته رفته برای نشانه (البته جدا از حمزه روی “ک” که معمولا در تاپ های عربی بکار می رود و در اکثر نوشته های بانک ها هم هست) . معمولا در طراحی برای نشانه هایی که با عموم جامعه در ارتباط است مثل بانک ها، سعی بر استفاده از جزییات کمتر و در نهایت رسیدن به نمادی خاص و به یاد ماندنی میشود. نشانه ای که بدون خواندن عنوان زیر آن، توسط عموم مردم قابل تشخیص باشد. نشانه سامان زیبا اما پر جزییات است و بسیار یادآور نشانه ی خیلی معروف “bp” است حتی در نوع رنگ گذاری
سعید باباوند (***):
استفاده‌ی نویی از عناصر تصویری کهن ایرانی شده است و زیرنویس هم طراحی خاصی دارد. حرکت در نوع دفرماسیون نشانه نمایانده شده. به نظر می‌رسد اگر جهت حرکت راست به چپ بود نتیجه چشمگیرتر هم می‌شد.
داریوش مختاری (**):
یک نشانه غیر عادی خوب
فتح اله مرزبان (**):
نشانه تمیزی است
ساعد مشکی (**):
این نشانه در مجموع هویت بصری نشانه‌ی مناسبی است، اما اشکال عمده آن است که شباهت زیادی به نشانه‌‌ی بانکهای
عربی دارد
سارا ندافی (**):
یک اتفاق عالی و پر هزینه و جسورانه که بانک سامان انجام داد ….اما به شدت شبیه به علایمی که در کشور امارات یافت میشود و البته طراحی CI این مجموعه در کشورهای عربی و توسط آژانسهای بین المللی اتفاق افتاد و همزه روی حرف ک که نگرش عربی را تشدید میکند….پس نتیجه میگیریم چه به طراحان اجنبی کار را بسپاریم چه داخلی بازهم کپی برداری اتفاق می افتد و آثاری مشابه دیگر آثار خلق میشود…اما ایکاش طراحان داخلی متخصص تر و صادق تر بودند تا ارز ما اینقدر سنگین از مملکت خارج نمیشد و کار به ناتوانان خارجی واگذار نمیشد و ایکاش دوستان صاحب اعتبار داخلی و در مسند قدرت حاضر شوند همان هزینه را برای متخصصین داخلی انجام دهند!!!
علیرضا نصرتی (**):
از لوگوی قبلی این بانک بهتر است، اما این لوگوی جدید، شباهت بسیار زیادی به لوگوی شرکت معروف بریتیش پترولیوم دارد، یعنی همان لوگو است با این تفاوت که در پرسپکتیو قرار گرفته و رنگهایش تغییر کرده است.

خلاصه نظر کارشناسان:

منبع: دنیای تبلیغات