دلایل رشد آرام شاخص در هفته شیرین بورس

بازار سرمایه و هر که به آن تعلق خاطری دارد، روزهای پر تنش و التهابی را پشت سرگذاشته است. از نشانه این التهاب و نگرانی همین بس که سه وزیر اقتصادی (سه وزیر از هفت وزیر اقتصادی) و وزیر دفاع، درباره وضع آن به رئیس‌جمهوری هشدار دادند و خواستار اقدام عملی شدند. البته همه ماجرا این نبود و رکود همه‌گیر و ریزش ممتد و دنباله‌دار بازار سهام، حدود دوسال اخیر ادامه داشته است.
پس از این روزهای کابوس‌وار برای سهامداران و فعالان بازار سرمایه و اوراق بهادار، حالا چند روز اخیر (به خصوص پس از اتفاق‌های مثبت حوزه سیاست و اقتصاد) روند رو به رشد بازار سرمایه شروع شد. هرچند رویه آرام و آهسته است و رشد شاخص بورس تدریجی است، اما این روند مثبت پس از تصویب برجام در مجلس و رونمایی از بسته اقتصادی میان‌مدت خروج از رکود، توانست اندکی امید بسازد و روند رو به رشد را تسریع کند. به هر سو حالا واقعیت این است که دو هفته اخیر، شاخص بورس با وجود اندک نوسان‌هایش، همواره رو به بالا بوده است. به گزارش «شهروند»، فعالان بازار سرمایه این روند را ناشی از اتفاق‌های متعددی می‌دانند و علاوه بر بسته دولت، تصویب برجام را در این حوزه موثر می‌دانند.هرچند که برای سهامداران موضوع‌ رشد بورس بیشتر اهمیت دارد اما مهم است که بازار سهام و بورس و آینده‌اش جدی‌تر بررسی شود. باید بررسی شود که بدانیم، بارقه‌های امید برای آینده‌ بهتر دایمی است و آیا سرمایه‌گذاران به بازار سهام و آینده اقتصاد اعتماد و امید بیشتری پیدا کرده‌اند یا خیر؟در این حوزه به نظر می‌رسد بازار سرمایه به‌خصوص در بخش بورس، با تمام بدبینی‌هایی که داشته آهسته‌آهسته از پوسته بدبینی خود بیرون آمده و منتظر است عملکردهای اقتصادی و سیاسی دولت را رصد کند و قدم در راه رشد واقعی بگذارد.

تأثیر نامه وزرا بیش از برجام
در این حوزه، علیرضا عسکری‌مارانی کارشناس پیشکسوت بازار سرمایه معتقد است که رفتار و عملکرد دولت بیش از اتفاقی مانند تصویب برجام بر بازار سرمایه تأثیر داشته و تأثیری که نامه وزرا بر روند کنونی بازار گذاشته از همه مهم‌تر است. او می‌گوید: روند رو به رشد کنونی بازار سرمایه و اتفاق‌های مثبت آن بیش از هر چیزی متأثر از رفتار اقتصادی دولت مثل نامه وزرا یا رونمایی از بسته خروج از رکود، کاهش ذخیره قانونی، موضوع خرید دین دولت یا انتشار اوراق خزانه و صکوک و… است. به نظر می‌رسد دولت پس از این همه آزمون و خطا به یک نقطه قابل اتکا برای اجرای سیاست‌های درست رسیده است. البته اگر این‌گونه رفتارهای دولت ادامه‌دار باشد، می‌توان به آن
امیدوار بود.

این بسته تحریک تقاضا نیست
عسکری‌مارانی اضافه می‌کند: البته بسته جدید هم تأثیر دارد اما این‌که گفته می‌شود این بسته، بسته تحریک تقاضاست باید گفت که این‌طور نیست. سیاست‌های تشویق خرید درواقع سیاست‌های مالیاتی و… است. شیوه کنونی دولت و این بسته، فقط جریان نقدینگی را در ترازنامه‌ها تغییر داده است، به این معنا که فقط در ترازنامه جای حساب‌های دریافتنی (بدهی‌های جاری) را تغییر داده است. عسکری‌مارانی اشاره می‌کند که این بسته زمانی می‌توانست به واقع تقاضا را تحریک کند که در آن به تولید یا به بخشی مانند مسکن توجه شده بود. او یادآور می‌شود: وقتی در یک بخش بزرگ اقتصاد مثل ساخت‌وساز هنوز سیاست‌های تنبیهی برقرار است، سیاست‌های تشویق در بخش‌های دیگر مثل فولادسازی یا سیمان تأثیری ندارد و بازار را بدتر می‌کند.
این کارشناس بازار سرمایه توضیح می‌دهد: دولت سیاست‌های متناقض بسیاری دارد اما اگر این سیاست‌ها تصحیح نشود، اثر سیاست‌های کنونی از بین می‌رود. زمانی که سهام شرکت‌های خوب و باارزش، به قیمت اسمی ١٠٠ تومان رسیده، یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های بازنشستگی دیگر نقدینگی ندارد، به واقع چه باید کرد؟ اگر مجلس به جای بازگرداندن مخابرات به دولت، به فکر حفظ ارزش پول و ثروت ملی بودند باید از وزرا به این خاطر سوال می‌کردند یا نامه می‌نوشتند.

عوامل متعدد موثر است
بازار سهام و بورس همیشه بازار آینده است، یعنی رونق و رکودش براساس پیش‌بینی از آینده و اتفاق‌ها شکل می‌گیرد، بنابراین مجموعه عملکردها و اتفاق‌ها برای بورس بیش از هر بازار دیگری مهم است. داریوش روزبهانه کارشناس بازار سرمایه و عضو هیأت‌مدیره کارگزاری بانک خاورمیانه معتقد است برای روند کنونی و اتفاق‌های مربوط به آن باید کمی به گذشته بازگشت و دید چرا بازار تا به امروز رشد نکرده و حتی بیشتر نزول کرده است. او اضافه می‌کند: مهم‌ترین و اصلی‌ترین نکته که در روند کنونی بازار سرمایه موثر بوده در گذشته رخ داده است این‌که چرا بازار تا به امروز به اخبار خوش یا مثبت واکنش نشان نمی‌داده، بیشتر مربوط به چند عامل است و مشکل‌های ساختاری وجود دارد؛ مشکل‌هایی مانند کمبود نقدینگی، عدم توازن در بازار، کمبود نقدینگی در نهادهایی مانند صندوق‌های بازنشستگی و سرمایه‌گذاری، در یک دوره طولانی و به‌طور ممتد رسیدن اخبار منفی به بازار و… موجب شد بازار به سختی متقاعد شود که اخبار مثبت و خوشی هم وجود دارد.

رشد واقعی از‌ سال ٩۵
روزبهانه اضافه می‌کند: اما خبرهای این چند وقت اخیر مثل توافق هسته‌ای یا تصویب برجام در مجلس و همراه شدن آن با رونمایی از بسته خروج از رکود در دولت بازار را کم‌کم متقاعد کرد که روزهای بهتر شروع شده و اخبار مثبت واقعی هستند. به همین دلیل هم روند رو به رشد به آهستگی آغاز شد. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به این‌که تصویب برجام و توافق می‌تواند تأثیر در روند و سرعت گرفتن بهبود بازار داشته باشد، گفت: با توجه به شرایط موجود و نقدینگی محدودی که وجود دارد، روند رشد بازار سهام تا پایان‌ سال به همین منوال خواهد بود و سرعت نمی‌گیرد؛ درواقع شروع رشدهای واقعی، پایان ‌سال و بعد از آن خواهد بود. در میان‌مدت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه (تا پایان ‌سال ٩۴) با شیب بسیار ملایم و کم بالا خواهد رفت و رشدهای خوب را از ابتدای ‌سال ٩۵ آغاز می‌کند و می‌توان انتظار سودهایی بین ٢۵ تا ٣٠‌درصد را برای سرمایه‌گذاری‌های این بخش داشت.

به تأخیر انداختن بحران
بحران اقتصادی کنونی بر هیچ‌کس پوشیده نیست، دلایل آن هم مشخص است، اما این‌که از این بحران با چه هزینه‌ای و به چه شیوه‌ای خارج شویم، بسیار مهم است. بازار سرمایه با خوش‌بینی به آینده سعی کرده تا همه سرمایه‌ها و قوای خود را در جهت بهبود معطوف کند. سیدحمید میرمعینی عضو هیأت‌مدیره کارگزاری تدبیرگر سرمایه معتقد است که بسته کنونی دولت و دیگر رفتارهای اقتصادی دولت توانست مقدمه‌ای برای بهبود و شروع رشد بازار سرمایه باشد. او در توضیح و دلایل این رشد توضیح می‌دهد: واقعیت این است که بسته دولت از بحران‌های بعدی و بزرگتر شدن بحران کنونی جلوگیری کرد. این رفتار امیدواری را در بازار سرمایه بیدار کرد، بنابراین این روند نمی‌تواند کاذب، هیجانی یا ناشی از اتفاق باشد. میرمعینی اضافه می‌کند: رفتارها و نشانه‌های دیگر از عملکرد دولت مثل کاهش سپرده قانونی بانک‌ها، خرید دین و کاهش دیون دولت به‌خصوص به بانک‌ها همگی نشان از این دارد که دولت قصد دارد فضای بهتری برای فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری فراهم کند.

تا انتخابات مجلس صبر کنید
میرمعینی کارشناس بازار سرمایه در مورد روند رشد و ادامه آن می‌گوید: روند و شدت ادامه رشد به‌طور دقیق بستگی به بسته‌های بعدی و تمهیدات دولت دارد. راهکار دولت برای تحریک تقاضا در بخش کالای بادوام که بیشتر شامل خودروها شده نشان می‌دهد که نشانه اشتباه از دولت دریافت نکرده و به درستی درحال رشد است و هیجان کاذب ندارد. او با اشاره به این‌که رشد واقعی بازار سهام و اقتصاد در کوتاه‌مدت ممکن نیست و هنوز نیاز به زمان داریم، اضافه می‌کند: این رشد آهسته اما واقعی بازار سهام به‌خصوص در بخش بانکی و خودرویی زمانی به کل بازار تعمیم پیدا می‌کند و سریع می‌شود که نقدینگی جدید خارج از بازار (که در عین‌ حال تورم‌زا هم نباشد) وارد شود. این نقدینگی که می‌تواند به نوعی سرمایه‌گذاری خارجی هم باشد، به احتمال زیاد پس از تغییر سیاسی یعنی انتخابات مجلس خواهد بود و به این ترتیب تا پایان‌ سال این روند آهسته اما واقعی وجود خواهد داشت.

منبع: شهروند