با پایان رسیدن انتخابات ۹۲، در ۲۴خرداد، قیمت ارز روند نزولی خود را آغاز کرد. گرچه دلاری که روز شنبه بعد از انتخابات خود را به۳۳۰۰تومان رسانده بود، در روز یکشنبه هفته گذشته صعودی دوباره داشت اما در مجموع این اسکناس آمریکایی در یک هفته بعد از انتخابات حتی خط قیمتی ۳۱۰۰تومان را نیز لمس کرد.
در حال حاضر علاوه بر کسانی که دلار در خانه پس انداز کرده بودند، صاحبان سرمایه و همچنین بازارها در تردید ادامه این روند نزولی به سر می برند.
در همین زمینه دکتر غلامرضا کیامهر، کارشناس اقتصادی و مسائل بانکی، می گوید: “هر چیزی علت و معلولی دارد. گران شدن قیمت دلار علل مختلفی دارد. دلار یا هر ارز دیگری مانند کالاست که تابع قانون عرضه و تقاضا هستند. اگر عرضه دلار مانند سایر نقاط دنیا به صورت عادی و طبیعی باشد قیمت دلار یا ثابت می ماند یا حداقل به مقداری کم نوسان خواهد کرد اما اگر عرضه دلار به دلایل مختتلف کاهش یابد یا دولتی مانند دولت ما اختیار دلار را در دست بگیرد، قیمت ها دیگر طبیعی نخواهند بود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در تصریح در اختیار گرفتن دلار توسط دولت اینگونه توضیح می دهد: “یعنی دولت نفت را می فروشد و به ازای پول نفت دلار دریافت کرده دلار را به بانک مرکزی می فروشد، ریال می گیرد تا صرف هزینه جاری کند. متاسفانه در کشور ما دولت بزرگترین تامین کننده دلار است، هر قیمتی که بخواهد می تواند به بانک مرکزی دلارهایش را بفروشد. چون صادرکننده های غیرنفتی متاسفانه دلارهای حاصل از صادرات را در بازار داخلی عرضه نمی کنند و این تنها دولت است که دلارهای نفتی را به بانک مرکزی می فروشد. درحقیقت دولت فروشنده انحصاری دلار به بانک مرکزی است.”
کیامهر می افزاید: “در سال های گذشته صادرکنندگان کالاهای غیرنفتی می باسیت پیمان ارزی با بانک مرکزی امضا می کردند. به موجب این پیمان ارزی صادرکننده میوه و فرش و …موظف بود تا دلار حاصل از صادرات را به بانک مرکزی بفروشد. متاسفانه این پیمان ارزی لغو شد و اختیار دلار صادرکنندگان را به خود آنها سپردند.”
وی تصریح می کند: “ما صادرات غیرنفتی داریم اما دلار حاصل از این صادرات ۱۰۰درصد در اختیار صادرکنندگان است و متعلق به اقتصاد کشورشان نیست. در واقع نفعی به حال کشورمان ندارد؛ چرا که تنها کالااز کشور خارج شده و سود آن تنها نصیب صادرکننده می شود. تنها دلارهای کنونی ما، دلارهای نفتی است.
به گفته این کارشناس مسائل اقتصادی، دولت نیز با کسری بودجه روبروست. دولت پروژه هایی با بیش از اندازه و توان مالی کشور اجرا کرده است. از آنجایی که دلارهای نفتی را در اختیار دارد برای هزینه های کشور، قیمت دلار را همراه با بانک مرکزی افزایش می دهد. انحصار دولتی دلار به گونه ای است که اگر امروز اراده کند قیمت دلار را به ۵هزار تومان برساند، خواهد رساند.
او می افزاید: “این اتفاقی است که در یکی دو سال اخیر افتاد و تحریم ها نیز اثرگذار بود. به علت تحریم ها، مقداری از دلارهای نفتی ما به دستمان نرسید و دلارهایمان خارج از مرزها باقی ماند و این موضوع باعث شد تا دولت با کمبود دلار روبرو شود. از سویی دیگر از آنجایی که دولت بابت یارانه های نقدی و دیگر هزینه هایش با کسری بودجه روبروست و تنها فروشنده انحصاری دلار به بانک مرکزی است، همچنین بانک مرکزی برعکس بانک های مرکزی سایر نقاط دنیا، استقلال ندارد، هر قیمتی که دولت تمایل داشت بانک مرکزی باید به همان قیمت دلار را در اختیار دولت قرار می داد.”
وی در ادامه اینگونه توضیح می دهد: “درنتیجه بازار تحت تاثیر قیمت دلارهایی که دولت تعیین می کرد، قیمت دلار رو به افزایش گذاشت و در نتیجه دلار به بالای ۳۵۰۰تومان رسید. اما مسئولان در واکنش به این افزایش مرکز مبادلات را تاسیس کردند و درنتیجه دلار ۳نرخی شد. قیمت واردات در کنار هزینه تولید بالا رفت. تورم نیز به ۳۰درصد رسیید.”
علت کاهش دلار چه بود؟
غلامرضا کیامهر، در تشریح دلایل کاهش قیمت دلار، اظهارات کارشناسانه خود را اینگونه آغاز می کند: “بخشی از افزایش قیمت دلار ناشی از تاثیرات روانی است. با افزایش قیمت دلار ، مردم برای خرید دلار هجوم می آورند. از آنجایی که عرضه و تقاضا متناسب با یکدیگر نیست، قیمت دلار دوچندان بالا می رود.
وی تاکید می کند: “این جو روانی را انتخابات ۲۴خرداد که به پیروزی دکتر حسن روحانی منجر شد، شکست. وی شخصیت سیاسی میانه رو و متعادلی است و معروف است که کشور را با عقلانیت اداره خواهد کرد. وی کسی است که گفت من دولت تدبیر و امید را تشکیل خواهم داد.”
به عقیده این کارشناس، با انتخاب دکتر حسن روحانی، یک امیدواری نسبت به آینده ریال ایجاد و درنتیجه هجوم مردم به بازار ارز متوقف شد. مردم نیز نسبت به اصلاح وضعیت اقتصادی کشور، قدرت گرفتن دوباره ریال و کاهش تورم امیدوار شدند. کاهش قیمت دلار تا به امروز نتیجه این جو روانی ایجاد شده در بازار بوده است، چرا که اتفاق اقتصادی دیگری رخ نداده است. جو روانی باعث شده است تا تقاضای دلار در بازار کاهش یابد.
کیامهر با اشاره به پیام نوروزی مقام معظم رهبری مبنی بر حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی می گوید: “اولین حماسه محقق شد و دومی (حماسه اقتصادی) را خود دکتر حسن روحانی باید محقق کند.”
روحانی چگونه حماسه اقتصادی به پا خواهد کرد؟
این کارشناس تاکید می کند که روحانی باید هزینه های دولت را کاهش دهد. دولت ما دولت پرهزینه و بزرگیست، به طوریکه هرچه قدر به آن پول تزریق شود باز هم با معضل کسری بودجه دست و پنجه نرم می کند.
به گفته کیا مهر، اولین کاری که دولت تدبیر و امید باید انجام دهد، مبارزه با غول تورم است. این موضوع از طریق کاهش کسری بودجه دولت و کاهش حجم دولت اتفاق خواهد افتاد. هزینه های دولت را کاهش دهد. جو اقتصادی را آرام کند. برای سرمایه گذاری بخش خصوصی جذابیت ایجاد و امنیت سرمایه ها را تضمین کند تا از این طریق بورس بازان سرمایه های خود را به بخش های تولیدی با ارزش افزوده بیاورند.
وی معتقد است: “در نتیجه این اتفاقات تقاضا برای دلار کم شده و مردم به پول ملی خود اطمینان پیدا می کنند. ریال اعتبار مجددی پیدا خواهد کرد و با افزایش اعتبار ریال قیمت ارز نیز کاهش خواهد یافت.
این کارشناس پیش بینی می کند که اگر دولت “تدبیر و امید” علل وحشتناک نرخ تورم را کشف کرده باشد که یقینا این اتفاق افتاده است و اگر عزم خود را برای کاهش هزینه های دولت جزم کرده باشد، ما در یک بازه زمانی ۶ماهه تا شب عید در یک شیب ملایم شاهد کاهش قیمت دلار خواهیم بود و طبق پیش بینی های من تا حدود عید نوروز دلار به قیمتی کمتر از ۲هزار تومان خواهد رسید وبه حدود ۱۷۰۰ یا ۱۸۰۰تومان می رسد.”
کیامهر تصریح می کند که ادامه روند نزولی دلار بعد از آن نیز بستگی به میزان تحقق حماسه اقتصادی دارد. اینکه نرخ رشد سرمایه گذاری تا چه اندازه افزایش داشته باشد و فضای کسب و کار در کشور مساعد باشد. این همان حماسه اقتصادی است که شاه کلیدش در دستان رییس دولت یازدهم خواهد بود.
وی پیش بینی می کند از یک ماه اینده که دولت تدبیر و امید کار خود را آغاز می ند، اگر از کارشناسان اقتصادی استفاده شود، بانک مرکزی استقلال خود را به دست آورد، کاهش هزینه ها و کسری بودجه دولت شاهر کاهش قیمت دلار تا شب عید خواهیم بود و دلار به کمتر از۲هزار تومان خواهد رسید و برای مدتی نیز حتی در ۱۵۰۰تومان تثبیت شود.
به نظر دکتر کیامهر اتفاقات خوب اقتصادی در راه است.
انتهای پیام
  |
 |
 |
 |
 |
 |
