آنطور که از شواهد و نشانهها برمیآید، گویا قرار نبود سرخوشی بیمهگران وطنی بابت عملکرد شاخصهای اصلی بازار بیمه آنگونه که در سال گذشته مطابق میل آنها بود بیشتر از همان یکسال دوام بیاورد.
قاسم دهقان: آنطور که از شواهد و نشانهها برمیآید، گویا قرار نبود سرخوشی بیمهگران وطنی بابت عملکرد شاخصهای اصلی بازار بیمه آنگونه که در سال گذشته مطابق میل آنها بود بیشتر از همان یکسال دوام بیاورد،آن هم پس از ناسازگاری بیچون و چرای بازارهای بیمه داخل کشور با عموم این بیمهگران در طول چندین سال متوالی که تا ابتدای سال ۹۳ نیز تداوم پیدا کرده بود.
با شروع سال ۹۳ اما روند تحولات به گونهای دیگر رقم خورد، با سپری شدن ماههای متوالی از پی یکدیگر، کارنامهای که به عنوان نتیجه نهایی تحولات شاخصهای اصلی بازار بیمه و البته فعالیتهای بیمهگران، در قالب گزارشهای عملکرد ماهانه و درنهایت، گزارش عملکرد یک ساله صنعت بیمه در پایان اسفندماه سال ۹۳ ثبت شد و در معرض دید عموم قرار گرفت، نتایجی را نشان میداد که شاید حتی ورای توقع و تصورات این شرکتها بود و به احتمال فراوان، سال ۹۳ به عنوان سالی کمنظیر و نادر که درآمد و سودآوری قابلتوجهی (در مقایسه با سالهای گذشته) برای شرکتهای ارائهدهنده خدمات بیمهای به همراه داشت، در حافظه تاریخی بازار بیمه ایران و در بایگانی خاطرات بیمهگران فعال در این بازار ثبت و ضبط خواهد شد. در عین حال طبیعی بود که با این کارنامه قابلقبول شرکتهای بیمه در سال ۹۳ و کسب درآمد کمسابقه آنها از بازار بیمه در این سال و بهویژه با توجه به دورنمای عملکرد شاخصها که از تداوم نسبی خط سیر تحولات در بازار بیمه سال ۹۴، مشابه آنچه در سال ۹۳ روی داده بود، حکایت میکرد، مدیران ارشد و سهامداران عمده این شرکتها، انتظار ادامه این وضعیت خوشایند را حتی به صورت نسبی و با شدت و سرعتی کمتر در سالجاری نیز داشته باشند.
عملکرد ۳ ماهه رشتههای بیمهای در سال ۹۴
اما تا به اینجای کار در سال ۱۳۹۴ و در شرایطی که نخستین روزهای ششمینماه سال یعنی شهریورماه را پشتسر میگذاریم و در مجموع فقط ۲ گزارش ماهانه شامل گزارش عملکرد فروردین و گزارش ۳ ماه نخست سالجاری بازار بیمه از سوی بیمه مرکزی منتشرشده است، آخرین نتایج اعلامشده، نشان از بروز برخی نوسانات ناهمخوان با تحولات بازار بیمه در سال ۹۳ دارد. بر پایه گزارش منتشر شده بیمه مرکزی درباره عملکرد بازار بیمه کشور براساس رشتههای بیمهای، جمع کل حق بیمه تولید شده از محل فروش انواع بیمهنامههای رایج در بازار تا پایان خرداد ۱۳۹۴ به رقمی بیش از ۴ هزار و ۳۸۰ میلیارد تومان رسیده است که در مقایسه با ۳ ماهه سال ۹۳ رشدی ۷/۵ درصدی پیدا کرده است. این درحالی است که مجموع کل خسارتهای پرداخت شده به بیمهگزاران زیاندیده در همین دوره زمانی ۳ ماهه به حدود ۲ هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان رسیده و به این ترتیب، این مقدار خسارت پرداختی اعلامشده برای ۳ ماه نخست سال ۹۴ در مقایسه با ۳ ماه سال ۹۳ بیانگر افزایش ۲۰/۴ درصدی میزان این خسارتها در سالجاری است که چیزی نزدیک به ۳ برابر نرخ رشد حق بیمههای تولید شده است. همچنین مقایسه نرخ رشد تعداد بیمهنامههای صادر شده و افزایش تعداد پروندههای خسارت پرداخت شده در ۳ماهه منتهی به پایان خرداد ۱۳۹۴ نیز وقوع روندی مشابه وضعیت رشد مبالغ این ۲ شاخص را روایت میکند چراکه در پایان مقطع زمانی مورد نظر تعداد کل بیمهنامههای فروخته شده از سوی شرکتهای بیمه به ۱۰ میلیون و ۱۶۰ هزار فقره رسیده است که در مقایسه با ۳ ماه سال گذشته رشدی ۴/۷ درصدی را نشان میدهد در صورتی که تعداد ۵ میلیون و ۴۲۲ هزار پرونده خسارتی که این شرکتها در طول ۳ ماه نخست امسال به آنها رسیدگی و بابت آنها خسارت پرداخت کردند در مقایسه تعداد موارد خسارتهای پرداختی شرکتهای یادشده در دوره ۳ماهه سال ۹۳ بیانگر رشدی معادل ۲۲/۸ درصد است و این مقدار رشد، در حدود ۵ برابر رشد تعداد بیمهنامههای صادرشده از سوی بیمهگران بازار محسوب میشود. حال این نتایج و تغییرات انجامشده در بازار بیمه ۳ ماهه سال ۹۴ را اگر در کنار کارنامه عملکرد بیمهها در پایان سال ۹۳ قرار دهیم تصویر گویاتری حاصل میشود زیرا در پایان سال گذشته مجموع حق بیمه تولید شده در بازار که به رقم ۲۰ هزار و ۶۵ میلیارد تومان رسیده بود در مقایسه با دوره زمانی مشابه خود در سال ۹۲ رشدی ۳۱/۶۵ درصدی را ثبت کرده بود در حالی که ۱۲ هزار و ۱۹۸ میلیارد تومان خسارت پرداختی شرکتهای بیمه در همین مدت ۲۰ درصد رشد را نشان میداد. از نظر رشد تعداد این ۲ شاخص نیز هرچند فاصله میان رشد آنها کمتر شده است اما تفاوت چندان زیادی نیز با یکدیگر نداشتهاند بهگونهای که در پایان سال ۹۳ در مقابل رشد ۱۲/۷۵ درصدی تعداد بیمهنامهها نسبت به سال ۹۲، شاخص تعداد پروندههای خسارت رسیدگی شده به رشد ۱۴/۴ درصدی رسیده است.
تغییرات رشد انواع بیمهنامهها
بهطور معمول گزارشهای عملکرد منتشر شده از سوی بیمه مرکزی که براساس رشتههای بیمهای تنظیم میشوند متشکل از ۱۶ ردیف مجزا از انواع پوششهای بیمهای عرضه شده در کشور هستند و برای هر ردیف نیز نتیجه ثبت شده نهایی در هر دوره زمانی گزارشها به همراه نرخ رشد و سهم هر ردیف از کل بازار بیمه درج میشود. بنابراین میتوان عملکرد رشتههای بیمهای در پایان خرداد ۹۴ و انتهای اسفند ۹۳ را از این زاویه نیز بررسی کرد که در همین راستا، مقایسه این ۲ گزارش نشان میدهد در پایان سال گذشته از مجموع ۱۶ ردیف رشتههای بیمهای نامبرده شده در گزارش عملکرد بازار بیمه، حق بیمه تولیدی در ۴شاخه شامل بیمه کشتی (۲/۹%)، هواپیما (۱۷/۵%)، اعتبار (۹۱%) و ردیف سایر انواع بیمه (۱۵/۵%) و شاهد نرخ رشد منفی (به میزان اعداد داخل پرانتز) بوده و ۱۲ ردیف دیگر با رشد مثبت مبلغ بیمهنامهها، سال را به انتها رساندند درحالی که در پایان ۳ ماه نخست سال ۹۴ از مجموع همان ۱۶ ردیف پوششهای بیمهای نامبرده در گزارش بیمه مرکزی، میزان حق بیمه تولیدشده در ۹ ردیف از این بیمهنامهها دچار نرخ رشد منفی شدهاند که این ردیفها عبارتند از بیمههای باربری (۲۹%)، حوادث راننده (۲/۴%)، شخص ثالث و مازاد (۱۰/۶%)، کشتی (۱۹/۶%)، هواپیما (۵۱%)، مهندسی (۳۴/۳%)، مسئولیت (۸/۲%)، اعتبار (۹۲/۴%) و نفت انرژی (۲۵/۹%) و هر یک از آنها به میزان اعداد ذکر شده در داخل پرانتز رشد منفی ثبت کردهاند. در بخش خسارتهای پرداختی نیز با وجود آنکه در پایان سال ۹۳، ۲ردیف از بیمهنامهها رشد منفی و در پایان خرداد ۹۴، تعداد ۵ ردیف از آنها با رشد منفی مواجه شدهاند اما مقایسه نرخ مثبت خسارتهای پرداختی سایر رشتههای بیمهای در ۲ گزارش مورد نظر به وضوح نشان از پیشی گرفتن سرعت افزایش خسارتهای پرداختی بازار در ۳ ماهه نخست ۹۴ در مقابل نرخ رشد خسارتهای پایان سال ۹۳ دارد. البته تردیدی نیست که با توجه به هماندازه نبودن دورههای زمانی این گزارشها نمیتوان نتیجهگیری قطعی و قضاوت منصفانهای در رابطه با نتایج عملکرد بازار بیمه در این ۲ بازه زمانی ناهمگون (یکساله ۹۳ و ۳ ماهه نخست ۹۴) داشت اما درنهایت میتوان با اطمینان گفت که براساس همین نتایج ثبتشده در گزارشهای عملکرد اشاره شده، متولیان اصلی بازار بیمه و مدیران و سهامداران اغلب شرکتهای بیمهای کشور دل نگران ماههای آتی و آینده پیشروی بازار کاری خود شدهاند و بدون شک در فکر یافتن راهکارهای موثر و هر نوع ترفند دیگری هستند تا در تغییر دادن سمتوسوی نوسانات بازار به سوی مسیر مورد علاقه آنها کارساز و موثر باشد.
منبع: سمت