واکاوی بزرگ‌ترین معامله تاریخی بورس تهران

چهارشنبه دهم تیرماه نهمین سالگرد ابلاغ بند « ج اصل ۴۴ قانون اساسی است؛ بندی که در راستای‌ توسعه‌ بخش‌ غیردولتی از طریق واگذاری فعالیت‌ها و بنگاه‌های دولتی ابلاغ شد تا اقتصاد دولتی ایران در دست مردم قرار بگیرد و دولت کوچک شود در آن زمان شرکت‌های بزرگی مشمول واگذاری شدند که از جمله می توان به شرکت ملی مس به عنوان اولین شرکت اصل چهل و چهاری اشاره کرد که پایش به تالار شیشه‌ای باز شد.
پس از ابلاغ قانون سیاست‌های اصل ۴۴ و واگذاری شرکت‌ها، شرکت مس به عنوان اولین شرکت بزرگ و مشمول صدر اصل ۴۴ مورد بررسی قرار گرفت و پس از تصویب عرضه آن در ۱۱ دی ماه سال ۱۳۸۵ در هیات واگذاری، ۵ درصد از سهام این شرکت در تاریخ ۱۵ بهمن ماه همان سال توانست در تابلوی اصلی بورس عرضه شود.
عرضه این شرکت در تاریخ بورس به عنوان یکی از اولین شرکت‌های مشمول اصل ۴۴ قانون اساسی بی‌سابقه عنوان شد و در روز اول سه درصد از سهام این شرکت با عرضه ۱۷۴ میلیون سهم به قیمت ۳۶۰ تا ۴۰۰ تومان به فروش رفت. ارزش این سهام در زمان عرضه ۶۴ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان بود و با ورود آن به تابلوی بورس دو هزار و ۱۴۶ میلیارد تومان به ارزش بازار سرمایه کشور افزوده شد.
پس از عرضه اولیه سهام ملی مس، واگذاری سهام این شرکت در قالب سهام عدالت مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد که ۲۰ درصد آن به قیمت کشف شده در روز عرضه یعنی ۳۷۰ تومان به کارگزاری سهام عدالت منتقل شود.
اما در ۲۱ شهریور ۱۳۸۶ عرضه ۲۰ درصد از سهام شرکت ملی مس لقب بزرگ‌ترین معامله تاریخی بورس تهران و اولین مزایده بین‌المللی یک شرکت دولتی را به خود اختصاص داد و رکورد بورس در آن سال‌ها را شکست؛ در آن روز ۲۰ درصد سهام ملی مس معادل یک میلیارد و ۱۵۷ میلیون و ۹۲۸ هزار و ۹۲۰ سهم به ارزش هشت هزار و ۵۶۸ میلیارد و ۶۷۴ میلیون و هشت هزار ریال توسط کارگزاری بانک ملی با قیمت ۸۷۷ تومان و چهار ریال عرضه شد و کارگزاری حافظ این میزان سهام را برای شرکت معادن فلزات و فولاد، صندوق مس، صبا تامین، صندوق بازنشستگی کشوری، سایپا، گروه بهمن در قالب یک کنسرسیوم خریداری کرد.
بعد از عرضه ۲۰ درصدی و رکوردشکنی بورس، به دلیل کشش‌ناپذیری بازار برای عرضه ۲۰ درصد دیگر سهام صنایع ملی مس، پیشنهاد شد که این میزان سهم در دو بلوک پنج درصدی واگذار شود.بنابراین در ۲۲ خرداد ۱۳۸۷ اولین بلوک ۵ درصدی معادل ۲۸۹ میلیون و۴۸۲ هزار و۲۳۰ سهم از سهام شرکت ملی مس عرضه و در نهایت با همان قیمت پایه ۸۷۷۴ ریال معامله شد. در این معامله شرکت تامین اجتماعی که خریدار بلوک ۲۰ درصدی مس نیز بوده است موفق شد بلوک پنج درصدی فملی را نیز خریداری کند.
پس از عرضه های ملی مس، در همان سال موضوع پذیرش سهام این شرکت در بورس مالزی مطرح شد و در جریان ورود مدیر بورس مالزی به تهران موافقتنامه‌ همکاری بین رئیس وقت سازمان بورس و وی صورت گرفت و مقرر شد در راستای این همکاری یکی از شرکت‌های ایرانی در بورس مالزی پذیرش شود که پیرو این جلسات موضوع پذیرش شرکت ملی مس در دستور کار قرار گرفت.
در این راستا مذاکرات با بانک تامین سرمایه RHP نهایی و صورت‌های مالی ۶ ماهه آماده شد تا با توافقات صورت گرفته پذیرش مس در بورس مالزی نهایی شود اما علی رغم اینکه۹۰ درصد مراحل پذیرش مس در مالزی انجام شد اما وقوع بحران جهانی در سال ۱۳۸۷ مانع از آن شد که سهام اولین شرکت مشمول اصل ۴۴ به بورس‌های جهانی راه یابد.
وقوع بحران جهانی در سال ۱۳۸۷ منجر به افت شدید قیمت جهانی مس از ۸ هزار دلار به ۲ هزار و ۸۰۰ دلار و به تبع آن کاهش قیمت سهام مس در بورس ایران شد. ولی با گذشت زمان و بهبود قیمت‌های جهانی، قیمت سهام این شرکت نیز اصلاح شد.
آخرین قیمت فروش سهام «فملی» در ۳۱ خرداد ماه امسال با کاهش ۱/۶۲ درصدی نسبت به قیمت پایانی ۱۸۴۹ ریالی به قیمت ۱۸۱۹ ریال معامله شد. این رقم فروش در حالی است که ارزش بازار سهام ۸۰ هزار و ۲۴۶/۶ ریال بوده است.
صفحه معاملاتی این نماد هم اکنون در تارنمای بازار سهام در وضعیت ممنوع-متوقف قرار دارد و هشت روز از بسته شدن آن می گذرد.
دلیل مسدود شدن «فملی» با ای پی اس ۲۷۱ ، تعدیل منفی و به گفته کارگزاران بورس نا کارآمدی مدیریت این شرکت در تطبیق دادن ساز و کارهای این شاخص با شرایط بازار بوده است.

منبع: قانون