نزول خوری در روز روشن!

سعید نوری: چندی پیش که به دلایلی که حتما در زندگی هر شخصی اتفاق می افتد نیاز به مبلغ کمی پول اما با قید فوریت پیدا کردم. طبیعتا اولین راهکاری که پس از قرض کردن از دوستان و آشنایان به ذهن می رسید مرجعه به بانک بود که سال ها در آن حساب پس انداز داشتم.

اما پس از مراجعه همان داستان پر تکرار و پرغصه دریافت تسهیلات که بازگو کردنش صرفا باعث دردسر خواننده می شود پیش آمد. در شرایط اضطرار و از آنجا که معمولا در شرایط غرق شدن مجبور به استفاده از تمامی خصلت ها و توانایی های وجودمان می شویم به خاطر آوردم که در ضمیمه نیازمندی های یکی از روزنامه های پر تیراژ مملکت بخشی به نام تامین سرمایه و وام فوری وجود دارد.

پس از تهیه روزنامه از اولین دکه روز نامه فروشی و مشاهده آگهی “وام بدون ضامن با امکان پرداخت در عرض نیم ساعت”، با تصور اینکه مشکل مالی بنده نه در نیم ساعت که حداکثر تا فردا حل می شود با چند آگهی دهنده تماس گرفتم. اما به جای وام حقیقتی تلخ نصیبم شد.

شاید باعث تعجب باشد اما در مملکتی اسلامی که شرع و قانون هر دو رباخواری را مذموم دانسته و بر مقابله با آن تاکید دارند، کسی نه تنها متعرض رباخواران نمی شود بلکه آن ها در شرایطی رویایی برای کاسبی خود در روزنامه های کثیر الانتشار آگهی جذب مشتری منتشر می کنند. تعداد این آگهی ها به قدری بالاست که به سادگی می توان به رونق بازار این آتش فروشان پی برد.

در شرایط اقتصادی فعلی که بنا به دلایلی بخش زیادی از مردم درگیر مشکلات مالی بوده و با آن دست و پنجه نرم می کنند و بانک ها نیز برای اعطای یک وام ناچیز چند میلیون تومانی انواع شرایط پیچیده نزدیک به محال طلب می کنند، ادعای پرداخت وام نیم ساعته بدون ضامن با دسته چک شخصی بسیار جذاب است اما وقتی گوشی تلفن را بردارید و با فرد مدعی صحبت کنید در همان ابتدا متوجه می شوید که به اصطلاح با یک نزول خوار طرف هستید. نزول خواری که در کمال آرامش و اطمینان از عدم برخورد نهادهای قانونی و دینی و در سایه عشوه بانک ها برای پرداخت تسهیلات خرد، در پر تیراژ ترین روزنامه کشور آگهی پول نزول داده است.

در تماسی که با چند آگهی دهنده و سرمایه گذار (بخوانید نزول خوار) داشتم شرایط متفاوتی برای اعطای سرمایه (همان پول نزول) داشتند. از اعطای مبالغ زیر ۱۰ میلیون در ازای دریافت چک شخصی تا مبالغ بیشتر در ازای سند خودرو یا ملک؛ اما نکته مشترک در تمامی تماس ها تاکید جناب نزول خوار محترم بر آنی بودن اعطای مبلغ (تا نیم ساعت پس از تشکیل پرونده!) بود.
سودهای دریافتی اکثر آن ها نیز بین ۳.۵ تا ۴ درصد اصل سرمایه در هر ماه بود، که البته این سودی بود که علنا پشت تلفن اعلام می کردند و تاکید داشتند برای محاسبات دقیق تر (پوست کندن بیشتر مشتری) باید حتما به دفاتر ایشان مراجعه شود.

پس از مکالمه تلفنی با این افراد چند سوال به ذهن می رسد:
۱- حجم نقدینگی بزرگترین این نزول خواران چند درصد توان مالی کوچکترین بانک های ماست؟

۲- چطور یک نفر نزول خوار در عرض نیم ساعت می تواند رتبه اعتباری مشتری خود را به استناد تضامین ارائه شده (از قبیل چک و سفته و سند خودرو و ملک) ارزیابی کرده و در کمتر از یک روز به وی پول نزول دهد اما یک بانک برای همین مبلغ وام نیازمند انواع و اقسام ضامن است و تازه دریافت وام بعد از طی این همه مراحل حدود یک ماه زمان می برد؟

۳- اگر شهروندی به دلایل مختلف نیاز مبرم و ضروری به تامین مالی خرد در عرض یک یا چند روز پیدا کند چه امیدی به سیستم بانکی دارد؟ آیا به غیر از دست به دامان نزول خواران شدن راه دیگری برای تامین فوری پول دارد؟

۴- چرا یک نزول خوار که قطعا حجم نقذینگی بسیار بسیار کمتری از یک بانک دارد ریسک اعطای وام بر اساس تضامینی مانند سند خودرو، چک شخصی و … را می پذیرد اما بانک زیر بار این ریسک نمی رود؟ (تازه اگر بپدیریم که جناب نزول خوار ریسک میکند، چون این طیف بنا بر طبیعت شان از محتاط ترین موجودات عالم هستند!)

۵- این همه نهاد نظارتی و این همه مدعی امر به معروف و نهی از منکر و این همه مدعیان اقتصاد اسلامی چرا هیچ برنامه ای برای مقابله با نزول خواری ندارند؟ مشکل شناسایی نزول خواران است؟ خودشان دارند در پر تیراژ ترین روزنامه مملکت فریاد می زنند ما نزول خواریم! دیگر با چه زبانی بگویند که شناسایی شوند؟

۶- به این شک و تردید رسیده ام که جمیع مسؤولین نقل قول امام صادق را که فرمود: دِرْهَمُ رِبا أَعْظَمُ عِنْدَ اللّه مِنْ سَبْعینَ زِنْیهً بِذاتِ مَحْرَمٍ فى بَیتِ اللّه الْحَرامِ؛ قبول ندارند و اگر چنین نیست چرا کسری از مجازات فاعل مذکور در حدیث را برای این نزول خواران اجرا نمی کنند و ریشه های مراجعه مردمی که دستشان از زمین و آسمان کوتاه است را به این بنگاه ها نمی خشکانند؟

و در نهایت یک پیشنهاد به بانک های محترم کشور اینکه : می توانند با تفحصی در احوال نزول خواران رسمی! (به استناد چاپ آگهی در جراید رسمی، عنوان نزول خوار رسمی پر بیراه نیست!) کمی در مورد کاهش ریسک اعطای اعتبارات خرد با حداقل تضامین و وثایق و تضمین صد در صد بازگشت مبلغ تسهیلات، کسب علم و معرفت نمایند! شاید مشکل امثال من هم بر طرف شود.

منبع: عصرایران