چون کاربر سروکار بیشتری با سامانهها دارد پس زودتر میتواند تغییر را قبول کند؛ اما برای مصرفکننده این امر نیاز به زمان بیشتر و صرف انرژی بالاتر دارد.
کریم خمسه*: از من پرسیده شد که کاربردپذیری و تجربه کاربری در دو سطح کاربر عادی و کاربر حرفهای از چه جایگاهی برخوردار است؟ قبل از هر چیز فکر کنم ما بهجای اینکه بگوییم دو دسته کاربر عادی و کاربر حرفهای، بهتر است بگوییم مصرفکنندگان و کاربران. مصرفکنندگان از خدمات برای مصارف شخصی خود استفاده میکنند و کاربران از این خدمات و سامانهها برای انجام وظایف محوله استفاده میکنند. به نظر من کاربردپذیریِ یک خدمت و یا یک کالا در ابتدای حضورِ خود برای به دست آوردن سهم بازار مهم است و خیلی باید به آن توجه کرد. بهمرورزمان و با افزایش تجربه کاربری اهمیت آن کاسته میشود و میتوان برخی کاربردهای پیچیدهتر را هم ارائه کرد.
اما در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند تجربه کاربری و کاربردپذیری فقط برای مردم معمولی است و کاربران حرفهای به این مفاهیم اهمیتی نمیدهند؛ باید بگویم اصولاً دو دنیای متفاوت است. کاربر باید کارهایی که مصرفکننده بهندرت و با فرکانس کم انجام میدهد را بهدفعات تکرار کند و خوب بسیار طبیعی است که باید با یک طراحی و زاویه دید دیگر به انجام فعالیتهای آن نگاه کرد. هر فعالیت اضافه برای کاربران بسیار مهم است درصورتیکه برای مصرفکنندگان کمتر اهمیت دارد. ممکن است یک کاربر به دلیل تکرار مداوم یک فعالیت احساس راحتی با آن نماید ولی اگر از زاویه طراحی فرآیند و افزایش سهولت کار و کاهش اتلاف انرژی و سرعت انجام کار به آن فعالیت نگریسته شود بایستی تغییراتی بهروز نماید. این تغییرات طبیعی است که در ابتدا برای کاربر سخت است، ولی بهمرورزمان عادت میکند.
یکی از تفاوتهایی که در مصرفکننده و کاربر وجود دارد، عادت به تغییر است. بههرحال چون کاربر سروکار بیشتری با سامانهها دارد پس زودتر میتواند تغییر را قبول کند؛ اما برای مصرفکننده این امر نیاز به زمان بیشتر و صرف انرژی بالاتر دارد.
در خصوص اینکه وضعیت تجربه کاربری و کاربردپذیری را در خدمت بانکداری و پرداخت ایران چگونه میبینم هم باید بگویم من وضعیت فعلی را از نظر مصرفکنندگان در سطح مطلوب ارزیابی میکنم ولی از نظر کاربران باید یک تفکیک در سطح کاربران قائل شویم. کاربران خود به چند گروه تقسیم میشوند: یک گروه کاربران اجرایی هستند که عملیات اجرایی در این حوزه را انجام میدهند و یک گروه هم کاربرانی هستند که باید در این حوزه تصمیمسازی و تصمیمگیری نمایند. به نظر بنده کاربران اجرایی نیز در وضعیت مطلوب به سر میبرند ولی در گروه دوم کاربران، هنوز به بلوغ نرسیدهایم و وضعیت تجربه کاربری در این حوزه خیلی مطلوب نیست. گرچه که استثنائاتی هم شاید دیده شود ولی تعداد آن محدود است.
*مدیرعامل شرکت گروه مهندسی توتان
منبع: ماهنامه بانکداری الکترونیکی عصر ارتباط؛ شماره ۱۷ و ۱۸