آنچه باید درباره طرح بیمـه سهام بدانیـد

طرح بیمه سهام در بورس از ۷ تیر به اجرا درآمد، شاید می پرسید بیمه سهام چیست و تفاوت آن با بیمه کالا و خدمات چیست؟

گزارش حاضر قصد پاسخ به این پرسش ها را دارد، محمود رضا خواجه نصیری مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس واوراق بهادار هم در ادامه این گزارش طرح بیمه سهام را بیشتر کالبدشکافی می کند.
از روز گذشته معاملات اوراق اختیار فروش تبعی یا همان بیمه سهام ۲۸شرکت در بورس آغاز شد. با اجرای این طرح بازار سرمایه عملا برای نخستین بار وارد کارزار رقابت با سیستم بانکی شد چون این اوراق می تواند به رقابت با سپرده های بانک بپردازد و سرمایه گذارانی که دنبال سود بیشتری هستند را به سمت بورس جذب کند.
اوراق بیمه سهام طرحی است که علاوه بر تضمین اصل سرمایه افراد، سود آوری را برای سرمایه گذاران تضمین می کند. قیمت گذاری براساس تضمین سود ۲۰ درصد برای فردی که سهام و اوراق بیمه را خریداری و تا تاریخ سررسید نگهداری می کند، درنظر گرفته شده است. محاسبه قیمت آن برای همه فعالان بازار به سادگی ممکن است .اوراق بیمه سهام به نحوی قیمت گذاری می شوند تا حداقل بازده فردی که سهام و اوراق بیمه را امروز خریداری می کند تا زمان اعمال اوراق بیمه سهام معادل درصد روزشمار باشد. به این ترتیب فرصت تضمین سود روزشمار ۲۰درصد در بازار سرمایه با استفاده از اوراق بیمه ممکن است.
حال پرسش این است که اگر قیمت سهام در زمان اعمال بیشتر از قیمت تضمین شده باشد، چه می شود؟پاسخ این است که درصورتی که قیمت سهام در زمان اعمال یعنی حدود ۶ ماه دیگر، بیش از قیمت اعمال باشد، فرد می تواند سهام خود را در بازار بفروشد و سود آن را به دست آورد.
پرسش دیگر اینکه اگر قیمت سهام کمتر از قیمت تضمین شده از سوی ناشر بود چه اتفاقی خواهد افتاد، در این صورت، فرد دارنده سهام و اوراق بیمه درصورتی که از زمان خرید تا تاریخ اعمال، سهام و بیمه را نگه داشته باشد، می تواند، در تاریخ اعمال و البته چند روز قبل از آن، در خواست اعمال و استفاده از حق خود را به کارگزار ارائه دهد. در این صورت در روز اعمال یا درصورت بسته بودن نماد حداکثر ۷روز پس از تاریخ اعمال، مبلغ تضمین شده به فرد پرداخت می شود.
مزیت اوراق بیمه سهام در مقابل سپرده گذاری بانک ها این است که این اوراق حداقل سود ۲۰درصد را تضمین کرده اما اگر قیمت سهام به بیش از قیمت تضمین افزایش یابد، یعنی سود بیش از ۲۰درصد، این سود نیز نصیب سرمایه گذار می شود. در نتیجه، در مقابل سود تضمین شده ۲۰درصد این یک فرصت بدون ریسک یا اصطلاحا آربیتراژ برای کسب سود بیشتر است، در حقیقت سرمایه گذار با تضمین و خیال آسوده سود ۲۰درصد روزشمار را در دسترس دارد و همچنین می تواند در انتظار رشد قیمت سهام باشد تا به سودی بیش از ۲۰درصد دست یابد، درحالی که با سپرده گذاری در بانک، هیچ انتظار یا امیدی برای کسب سود ۲۰ درصد وجود ندارد.
* قیمت سهام ارزنده شده است
برای اینکه ببینیم هدف از اجرای طرح بیمه سهام در بورس چیست سراغ محمود رضا خواجه نصیری مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار رفتیم او در این باره توضیح داد: برایند جلسات متعددی که با سهامداران و مدیران شرکت های حقوقی بزرگ داشتیم این بود که قیمت سهام شرکت ها به حدی کاهش پیدا کرده که سرمایه گذاری در بورس را به شدت ارزنده کرده است و قیمت ها در بازار به حدی رسیده که تضمین ریسک در بورس شدنی است. او ادامه داد: در عین حال تعهد عملی سهامداران حقوقی بزرگ به حمایت از سهامشان در یک کف قیمت مشخص نشان می دهد که قیمت های فعلی واقعا ارزنده است.
به گفته وی، برای اینکه این تفکر به یک اقدام عملی تبدیل شود نیاز به این بود که سازمان بورس سیاست جدیدی اعمال کند، خواجه نصیری تأکید کرد:در این دوره چند ماهه بخشی از سرمایه گذاران طبیعتا از بازار سهام خارج شده اند و کسانی که در بازار مانده اند سرمایه گذاران وفادار بازار سرمایه هستند. سازمان بورس قصد داشت برای سرمایه گذاران وفادار تسهیلاتی فراهم کندکه به آنها کمک شود. او افزود: هدف ما از اجرای این طرح تأثیر گذاری روانی صرف نیست و انتظار کوتاه مدت از این طرح نداریم، بلکه معتقدیم با تداوم فروش اوراق بیمه سهام ظرف ۶ ماه آینده بورس درکف قیمت های فعلی حمایت خواهد شد.
او افزود: در اصلاح آیین نامه عرضه اوراق بیمه تلاش کردیم تا حد امکان مکانیسم عرضه این اوراق ساده شود به طوری که خرید این اوراق و بیمه کردن سهام تقریبا به راحتی بیمه کردن خودرو است. او تأکید کرد: طبق ضوابط جدید سرمایه گذاران به انجام محاسبات پیچیده نیاز ندارند. او افزود: یکی دیگر از اهداف سازمان بورس از عرضه اوراق بیمه تشویق به سرمایه گذاری بلندمدت در بورس است. طبق تئوری های موجود هر بازاری برای پایداری همزمان به سرمایه گذاران کوتاه مدت و بلندمدت نیاز دارد. برآورد ها نشان می دهد در ماه های اخیر تعداد سرمایه گذاران کوتاه مدت نسبت به سرمایه گذاران بلندمدت بیشتر شده است بنابر این سازمان بورس درتلاش است از طریق انتشار اوراق بیمه سهام و سایر روش ها تعادل این دو کفه را تقویت کند.

منبع: باشگاه خبرنگاران