چرخش تاریخی بورس

همزمان شدن آغاز ماه مبارک رمضان با روز دوم عرضه اوراق بیمه سهام در تالار شیشه ای هم نتوانست بورس را از مسیر سقوط نجات دهد و شاخص های قرمز پوش روز گذشته باز هم برای سهامداران در فضای تالار سهام به رقص در آمدند و یک عقبگرد تاریخی را شکل دادند.

این بار و در مجموع طی دو روز نماگر اصلی بازار ۱۲۷۸ واحد کاهش را به ثبت رساند و پس از یک سال شاخص بورس به محدوده ۷۰ هزار واحد رسید. این اتفاق ها در حالی در بازار سهام روی می دهد که حتی خبر و اجرای طرح نجات بورس از گرداب ریزش های شدید یا همان بیمه سهام نیز نتوانسته است اندک موج مثبتی را در بین سرمایه گذاران و فعالان بازار سهام به وجود آورد. در اینکه این طرح در بلند مدت به نفع سهامداران بازار سهام است هیچ شکی و جود ندارد و می تواند اندک سود و بازدهی حداقلی را نیز تضمین کند اما ظاهرا باز هم قرار نیست این طرح به کمک مدیران و فعالان بازار سرمایه بیاید چرا که حتی کوچک ترین نشانه هایی از بازخورد مثبت این طرح در بین سهامداران حقیقی و حقوقی با نگاه متفاوت دیده نمی شود که این خود می تواند به یک عامل بازدارنده بزرگ و حتی شکست طرح بیمه سهام همانند دو مرتبه قبلی منتهی شود. از آن سو شاید بهتر باشد مشوق های کاربردی تر یا حتی محدودکننده تری در بازار به مرحله اجرا در آید تا شاید جلوی موج گسترده سفته بازی های روزانه گرفته شود، عاملی که خود به تنهایی در ماه های اخیر توانسته است بورس و معاملات آن را به سمت و سوهای مورد نظر بکشاند. به هر حال باید فرصت بیشتری را به این طرح داد اما نگرانی بزرگ از آن جایی شکل می گیرد که با ادامه ریزش های شدید فعلی عملا تا مدتی دیگر حجم نقدینگی های بازار سهام به طرز غیر قابل باوری کاهش پیدا کند. در حال حاضر و در هشتمین روز تابستان ۹۳ ارزش بازار سهام ۳۳۶ هزار میلیارد تومان است که با نگاهی به آمارها مشخص می شود که در بازه زمانی یک ماهه اخیر از خرداد ماه تا به امروز ارزش بازار سهام دقیقا ۲۸ هزار میلیاد تومان خود را از دست داده است آن هم بازاری که ارزش آن در روزهای درخشان خود به نزدیک ۴۵۰ هزار میلیارد تومان هم رسیده بود. به هر حال همچنان فرصت برای تصمیم گیری های بزرگ وجود دارد اما باید اراده بزرگ تری هم در میان باشد تا به اوضاع تاسف آور بازار سهام و سهامداران آن سر و سامانی داده شود.

فوران هیجان در معاملات

پس از رشدهای زیاد بازار در سال گذشته ، انتظار تعدیل، در روند بازار بی منطق نیست. سید محمد حسینی عبداللهی، مدیرعامل کارگزاری آبتین استاک، در خصوص روند اخیر بازار اظهار داشت: رشدهای چشمگیر بازار در سال گذشته، تعدیل را در سال جدید به همراه آورده است و این روند بی منطق نیست. به گزارش سنا، وی خاطرنشان کرد: سهامدارانی که برای کوتاه مدت وارد بازار می شوند باید به این نکته توجه داشته باشند که سود مناسب آنها با ریسک بسیار بالایی همراه است و در صورت پذیرش چنین شرایطی وارد بازار شوند نه به این صورت که در شرایط هیجانی سهامی را در قیمت بالا بخرند و در قیمت پایین با ضرر بسیار هنگفتی خارج شوند. وی خاطرنشان کرد: در این میان سرمایه گذارانی که صبور هستند می توانند سودهای مناسبی را کسب کنند معمولا بهترین خصلتی که شرایط کنونی بازار موجب رشد سرمایه سهامدار می شود، صبر است. بازار افت و خیزهای اینچنینی را زیاد از سر گذرانده است و سهامداران باید در این زمینه مانند یک سهامدار باتجربه عمل کنند و آگاه باشند که اگر در این شرایط هیجانی سهمی را به قیمت پایین از دست بدهد، دیگر نمی تواند دوباره آن سهم را با آن قیمت به دست بیاورد . عبداللهی در خصوص زیرکی برخی سهامداران در شرایط کنونی بازار گفت: برخی سهامداران که هم از تجربه و هم از هوش کافی در بازار برخوردارند در این شرایطی که قیمت ها مناسب خرید است، پرتفوی خود را قوی می کنند تا در آینده ای نزدیک سود قابل توجهی را عاید شوند. مدیر عامل کارگزاری آبتین استاک درباره انتشار اوراق تبعی خاطرنشان ساخت: اوراق تبعی نیز راهکار خوبی است تا به رشد بازار سرمایه کمک کند به نظر می رسد به تدریج این اوراق تاثیر خود را بر بازار می گذارند چون قیمت هایی که برای این ابزار معاملاتی تعیین شده قطعا قیمت های کارشناسی شده است. وی اظهار داشت: برای اطمینان خاطر سهامداران می توان اوراق تبعی را یک نوع بیمه سهام در نظر گرفت که می تواند در وضعیت بازار تاثیر بگذارد. عبداللهی گفت: به طور کل بازار در زمانی که با رشد هیجانی رو به رو می باشد احتیاج به توجه بیشتری دارد تا زمانی که با نوسان همراه است.

سهامداران اعتماد ندارند

در همین حال یک فعال بازار سرمایه با بیان اینکه امسال سال با ثبات تری برای بازار خواهد بود، گفت: بازار سرمایه هنوز مناسبت ترین گزینه برای سرمایه گذاری است و نگرانی خاصی در این بازار مشاهده نمی شود. زینت مرادی نیا، عضو هیات مدیره کارگزاری تامین سرمایه نوین در گفت و گو با ایسنا، وضعیت بورس را مورد توجه قرار داد و گفت: در حال حاضر بازار سرمایه منتظر است تا ابهامات موجود در حوزه اقتصادی و سیاسی رفع شده و تکلیف مذاکرات هسته ای، نرخ ارز، نرخ سود بانکی، نرخ سیمان، قیمت گذاری صنعت خودرو و محصولات لبنی روشن شود بنابراین تا روشن شدن این موضوع بازار در حالت انتظار قرار دارد. وی افزود: به دلیل مذاکرات هسته ای که در جریان است، این نوساناتی در بازار وجود دارد مگر اینکه شرکت ها تغییر قابل توجهی در عملکرد سه ماهه خود داشته باشند. علاوه بر این اخبار ضد و نقیضی از صنایع منتشر شده و بازار را تحت تاثیر قرار داده است و بازار بر اساس شایعات حرکت می کند. این کارگزار بورس خاطرنشان کرد: افزایش نرخ ارز در سال ۱۳۹۱ تاثیر خود را روی بازار سرمایه در سال گذشته گذاشت به طوری که سودهای بزرگ شرکت ها به دلیل افزایش نرخ ارز بود اما پیش بینی می شود که تغییرات شدیدی در سال ۹۳ رخ ندهد به همین دلیل سال ۱۳۹۳ سال با ثبات تری برای بازار سرمایه خواهد بود. مرادی نیا ابراز داشت: بازار سرمایه از بیشترین پتانسیل در بین سایر بازارها برخوردار است زیرا رکود در بازارهای دیگر زیاد بوده و چشم انداز آنها کاهشی است تا افزایشی، یعنی افزایش آنها کمتر از نرخ تورم است. این فعال بازار سرمایه معتقد است که اگر ابهامات سیاسی و اقتصادی برطرف شود هنوز بازار سرمایه مناسب ترین گزینه برای سرمایه گذاری است و با برطرف شدن ابهامات، پتانسیل آن افزایش می یابد بنابراین نگرانی خاصی در بازار مشاهده نمی شود. عضو هیات مدیره کارگزاری تامین سرمایه نوین اظهار داشت: هر کدام از ابهامات که برطرف شود اطمینان بیشتر سرمایه گذاران به سمت بازار سرمایه جلب خواهد شد. مرادی نیا خاطرنشان کرد : در صورتی که ریسک های موجود کاهش یافته و ابهاماتی مانند نرخ سود بانکی، یکسان سازی نرخ ارز و مذاکرات هسته ای روشن شود، بازدهی سال ۱۳۹۳ از میانگین نرخ تورم بیشتر خواهد شد.

تمرکز دولت روی بورس نیست

با توجه به رشد هیجانی که در سال ۹۲ بازار سرمایه تجربه کرد و اینکه مشخص نبود که بر مبنای کدام منطق و استدلال اقتصادی این اتفاق در حال رخ دادن است بنابراین لزوم تجربه روندی همانند این روزهای بازار سرمایه ناگزیر بود. شعبانی کارشناس بازار سرمایه با یان این مطلب به بورس نیوز می گوید: در حال حاضر تمرکز دولت بیشتر روی بازار پول قرار داد و نرخ سود سپرده و تسهیلات را به سمت ثبات می برد بنابراین با ابلاغ نرخ سود تسهیلات مشارکتی و مبادلاتی سعی در کنترل این موضوع دارد که آثار خود را هم بر اقتصاد خواهد گذارد. شعبانی افزود: رشد بدون دلیل بازار سرمایه طی سال گذشته با وضعیت اقتصاد کشور در هشت سال گذشته هیچ تناسبی نداشت ولی با سیاست های دولت جدید در جهت حرکت به سمت ثبات سیاسی و اقتصادی پیش خواهیم رفت بنابراین می توان دید مثبتی نسبت به این بازار در چند سال آتی داشت. این کارشناس بازار سرمایه خاطر نشان کرد: با جذب نقدینگی که توسط سیستم بانکداری در حال رخ دادن است در مرحله بعدی می توانیم تقویت تولید توسط این منابع جذب شده توسط بانک ها و ایجاد رونق نسبی در حوزه اقتصاد و تولید باشیم اما از آنجایی که بسیاری از شرکت های بازار سرمایه تولیدی هستند می توانند شاهد اقبال و ایجاد رونق مناسب در بازار سرمایه شوند و از طریق افزایش سرمایه به تامین مالی طرح های توسعه ای خود بپردازند. وی با ابراز خوشبینی نسبت به اجرای سیاست های دولت در جهت ایجاد ثبات و رونق اقتصادی در سال جاری ابراز داشت: هدف تیم اقتصادی همانطور که در صحبت ها مطرح کردند رونق تولید به خصوص در حوزه کشاورزی است و با جذب مناسب نقدینگی از طریق اوراق مشارکت و سپرده بانکی و در صورت حصول نتیجه در مذاکرات بین المللی می توان به تحقق برنامه های دولت در حوزه سیاسی و اقتصادی و نمود اجرای این سیاست ها بر بازار سرمایه امیدوار بود.

پیش بینی سقوط تا ۹۴

حافظه تاریخی بازار سرمایه در چند سال گذشته نشان داده که رونق و رکود در بازار حدود ۱۵ ماه است. نصیرزاده با بیان این مطلب می گوید: از دی ماه سال ۸۸ تا فروردین ماه سال ۹۰ شاخص کل بازار سرمایه طی حدود ۱۴ ماه رشدی معادل ۱۴۰ درصد را تجربه کرد و در سطح ۲۷ هزار واحدی قرار گرفت و سپس وارد دوره رکود شد و بعد از گذشت ۱۴ ماه از رکود، کاهشی حدود ۱۴ درصدی را تجربه کرد و مدتی در این سطوح بدون روند به حرکت ادامه داد. نصیرزاده خاطرنشان کرد: از مردادماه ۹۱ روند رکودی پایان یافت و رشد شاخص آغاز و به مدت ۱۵ ماه ادامه یافت و بازدهی بالغ بر ۲۸۰ درصدی را در حافظه بازار ثبت کرد. وی تصریح کرد: بنابراین دوره رونق اخیر بازار سرمایه به لحاظ زمانی ۱۵ ماه بوده است بنابراین انتظار داریم به همین اندازه زمان رکود و اصلاح به طول انجامد. این کارشناس فعال بازار سرمایه در مورد مدت زمان باقی مانده تا شروع دوره رونق اظهار داشت: در حال حاضر حدود شش ماه است که بازار روند اصلاحی و رکودی خود را آغاز کرده است و این در حالی است که پیش بینی می شود حداقل تا انتهای سال جاری و اوایل سال ۹۴ این روند تداوم داشته باشد تا به لحاظ زمانی به نقطه مورد نظر برسیم. نصیرزاده با اشاره به اینکه بازار سرمایه وارد حباب منفی شده است، ابراز داشت: با اصلاح قیمتی رخ داده در بسیاری از شرکت ها بازار سرمایه در واقع به نوعی وارد حباب منفی شده است و نیاز نقدینگی و حمایت و اعتماد برای رسیدن به نقطه تعادل دارد. وی پیرامون وزن مذاکرات در روند آتی بازار سرمایه اظهار داشت: دولت تمام تلاش خود را انجام می دهد تا بتواند در مذاکرات به نتیجه مشخص برسد که در صورت تحقق این امر وضعیت اقتصادی متحول خواهد شد و روند با ثبات در جهت صعودی را در پیش خواهیم داشت.
منبع: جهان صنعت