در پی انتشار خبری در برخی سایتها با عنوان« چیزی به نام تورم نقطه به نقطه در دنیا نداریم/ اختراع مسئولان اقتصادی »، روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جوابیه ای صادر کرد.
در پی انتشار خبری در برخی سایتها با عنوان« چیزی به نام تورم نقطه به نقطه در دنیا نداریم/ اختراع مسئولان اقتصادی »، روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جوابیه ای صادر کرد.
به گزارش پول پرس به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت متن این جوابیه بدین شرح است :
شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (CPI) معیار سنجش تغییرات قیمت کالاها و خدماتی است که توسط خانوارهای شهرنشین ایرانی به مصرف می رسد. این شاخص به عنوان وسیله ای برای اندازه گیری سطح عمومی قیمت های خرده فروشی، یکی از بهترین معیارهای سنجش قدرت خرید داخلی پول کشور به شمار می رود.
درگزارش ماهانه بانک مرکزی تغییرات سطح عمومی قیمت ها با ۴ معیار به شرح ذیل اندازه گیری می شود. لازم به ذکر است هریک از معیارها دارای کاربردهای مشخص و معینی هستند.
۱- درصد تغییر شاخص نسبت به ماه قبل
این معیار، تغییر عدد شاخص در ماه جاری نسبت به ماه قبل را به درصد نشان می دهد. این معیار بیانگر آن است که سطح عمومی قیمت ها در طول ماه گذشته چه میزان تغییر کرده است.
۲- درصد تغییر شاخص نسبت به ماه مشابه سال قبل
این معیار، تغییر عدد شاخص در ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل را به درصد نشان می دهد.
معیار مذکور بیانگر آن است که سطح عمومی قیمت ها در ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل چه میزان تغییر کرده است. این معیار، سطح عمومی قیمت ها را بدون دخالت دادن تغییرات رخ داده در سایر ماه ها، فقط در دو ماه مشابه سال جاری و سال قبل مقایسه می کندکه در برخی از خبرهای اقتصادی و گزارش ها از آن به عنوان تورم نقطه به نقطه نام برده می شود. این معیار در خود، شواهدی زود هنگام از تغییر سرعت افزایش یا کاهش قیمت ها را داراست و مبحث تغییر سرعت افزایش یا کاهش قیمت ها و انتظارات تورمی را نسبت به سایر معیارهای چهارگانه سریع تر نشان می دهد.
۳- درصد تغییر متوسط شاخص تا ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل
این معیار، متوسط عدد شاخص تا ماه مفروض را با همین عدد در سال قبل مقایسه می کند.
۴- نرخ تورم یا درصد تغییر متوسط شاخص در دوازده ماه منتهی به ماه مورد نظر نسبت به متوسط دوازده ماه منتهی به دوره مشابه قبلی.
این معیار، متوسط عدد شاخص در دوازده ماه منتهی به ماه مفروض را با همین عدد در دوره دوره دوازده ماهه قبلی مقایسه می کند. نرخ تورم حاوی اطلاعات شاخص در ۲۴ ماه گذشته است به همین دلیل تغییرات آن به صورت بطئی و آرام (همراه با اینرسی) نمایان می شود. تغییر سرعت رشد قیمت ها (یا تغییر سرعت کاهش قیمت ها) به صورت بطئی و آرام در نرخ تورم تاثیرگذار خواهد شد.
بنابراین سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها با شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی اندازه گیری می شود. درصد تغییر متوسط این شاخص در یک دوره دوازده ماهه نسبت به دوره دوازده ماه قبلی نرخ تورم در مقطع مذکور نامیده می شود.
برای مثال زمانی که درصد تغییر مذکور در اسفندماه سال ۱۳۹۲ محاسبه می گردد بنا به تعریف فوق الذکر متوسط سال ۱۳۹۲ با متوسط سال ۱۳۹۱ مقایسه و درصد تغییری معادل ۷/۳۴ بدست می آید (نرخ تورم سال ۱۳۹۲). چنانچه این محاسبات در اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ انجام شود که همان نرخ تورم در اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ است، عدد مذکور معادل ۳/۳۰ درصد خواهد شد. نگاهی به نرخ تورم های اعلام شده در گزارش های ماهانه بانک مرکزی نشان می دهد (جدول ذیل) که اعداد مذکور از مرداد ماه ۱۳۹۲ الی اردیبهشت ۱۳۹۳ روند کاهشی داشته است که کاملاً بیانگر کاهش نرخ تورم در فاصله مذکور است.
معیاری دیگر از مقایسه سطح عمومی قیمت ها در مقاطع زمانی، محاسبه درصد تغییر شاخص در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل است. تفاوت این درصد تغییر با نرخ تورم هر ماه این است که در محاسبه نرخ تورم بنا به تعریف ارائه شده تغییرات اعداد شاخص در ۲۴ ماه گذشته لحاظ می شود ولی در درصد تغییر اخیر سطح عمومی قیمت ها در ماه مفروض با ماه مشابه سال قبل مقایسه می گردد (از دو عدد شاخص استفاده می شود) که البته روند این درصد تغییر نیز همسو با نرخ تورم و با شیبی تندتر در حال کاهش است. به جدول زیر توجه نمائید.
کاهش نرخ تورم ماهانه و درصد تغییر هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل هر دو بیانگر کند شدن روند افزایش سطح عمومی قیمت کالاها در دوره مذکور است و نشان می دهد تصمیمات شایسته دولت در زمینه های اقتصادی توانسته است نه تنها روند افزایشی نرخ تورم را کنترل کند بلکه روند کاهشی آن نشانگر کاهش تدریجی نرخ تورم و موفقیت دولت در این خصوص است.
نکته مهمی که در خبر منتشر شده مورد توجه قرار نگرفته این است که کاهش قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها زمانی اتفاق می افتد که «عدد شاخص قیمت» روند کاهشی داشته باشد نه نرخ تورم یا درصد تغییر هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل. این پدیده (کاهش عدد شاخص قیمت یا همان سطح عمومی قیمت ها) با کاهش نرخ تورم کاملاً متفاوت است. جدول ذیل نشان می دهد در گزارش های بانک مرکزی عدد شاخص در فاصله زمانی مذکور هیچ گاه کاهش نداشته است ولی روند افزایش آن نسبت به دوره های قبلی کاهشی بوده است.
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
انتهای پیام