بحث ۷ ساله شدن ریاست کل بانک مرکزی با موضوع استقلال بانک مرکزی ارتباط پیدا می‌کند و بانک مرکزی حداقل باید به لحاظ ابزاری مستقل باشد، به این معنا که بتواند از راه‌ها و روش‌های مورد نظر به اهداف تعیین شده برای سیاست پولی دست پیدا کند. پیش از این هم زمان شدن دوره ۵ ساله ریاست کل بانک مرکزی با دوره‌های ریاست‌جمهوری این امکان را می‌داد که رئیس‌جمهور با داشتن اختیار در عزل و نصب رئیس بانک مرکزی به نوعی باعث تضعیف بانک مرکزی باشد. اکنون این پیشنهاد مطرح شده که در مقایسه با کشورهای دیگر تنها با این تغییر نمی‌توان مساله استقلال را به طور کامل حل کرد. برای مثال دربانک فدرال رزرو آمریکا یک هیات عامل وجود دارد که اعضا آن دوره انتصاب ۱۴ ساله دارند به شکلی که یکجا با هم انتخاب نمی‌شوند و معمولا هر دو سال یک بار دوره ۱۴ساله یکی از اعضا به پایان می‌رسد و باید فردی جایگزین شود. این دوره خیلی بیشتر از دوره ریاست‌جمهوری است و فردی که رئیس‌جمهور برای ریاست فدرال گاورنر به کنگره معرفی می‌کند باید عضو هیات عامل بانک فدرال رزرو باشد. عضو دیگر شامل رئیس فدرال رزرو که عملیات بازار باز در آنجا انجام می‌گیرد و چهار رئیس فدرال رزروهای منطقه‌ای دیگر هستند که به صورت دوره‌ای از میان ۱۱ فدرال رزرو منطقه‌ای باقیمانده انتخاب می‌شوند. هیات مدیره فدرال رزرو، رئیس و نایب رئیس هر یک از مناطق ۱۲ گانه را انتخاب می‌کنند. این وضعیت بیان‌گر این مساله است که باید برای استقلال بانک مرکزی خیلی ریشه‌ای‌تر از بحث انتخاب رئیس کل بانک مرکزی برخورد کرد. بحث انتخاب رئیس کل یکی از عوامل مورد بحث می‌باشد. البته نباید این برداشت شود که استقلال بانک مرکزی به معنی خود مختاربودن و پاسخگو نبودن آن خواهد بود بلکه در سراسر دنیا وقتی استقلال دستگاه یا نهادی افزایش می‌یابد در کنارش باید شفافیت و پاسخگویی آن نهاد افزایش یابد. متناسب با اختیارات نیز شفاف‌سازی و پاسخگویی مهم است و این افزایش مدت زمان خیلی در راستای رسیدن به استقلال بانک مرکزی نمی‌تواند موثر باشد. بقیه موارد از جمله تعیین هیات عامل بانک مرکزی و کسانی که در شورای پول و اعتبارعضو هستند نیز از مواردی هست که در استقلال بانک مرکزی مهم است و باید راه‌حل‌های مناسب برای آنها پیدا کرد و الگوهایی نیز وجود دارد که می‌توان متناسب با شرایط بومی ایران و با تغییر الگوها، استقلال بانک مرکزی از تصمیمات مالی دولت حاصل شود. نباید تصمیمات مالی دولت که عمدتا در قالب بودجه‌های سنوات رسمیت پیدا می‌کند در تصمیمات بانک مرکزی در راستای رسیدن به اهدافش تاثیر بگذارد. بانک مرکزی مستقل ازتصمیمات مالی دولت باید اهداف سیاست پولی خود را دنبال کند که قوانین ما از این جهت مشکل دارد. چون اهداف چند‌گانه‌ای را برای بانک مرکزی تعریف کرده ایم که باید اصلاح شود. کلا بانک‌های مرکزی در سراسر دنیا تنها یک هدف را دنبال می‌کنند و آن هم مهار و کنترل تورم است.
منبع: آرمان
  |
 |
 |
 |
 |
 |
