جدیدترین گزارش بانک‌مرکزی از جزئیات «شاخص کالاها و خدمات مصرفی» نشان می‌دهد که در ماه‌های اخیر، «نوسان» قیمتی در اقلام مصرفی به شدت کاهش یافته است. بر اساس آمارهای بانک‌مرکزی، از بهمن ۱۳۹۲ تا فروردین سال‌جاری، میزان رشد ماهانه قیمت‌ها در دو گروه «کالاها» و «خدمات»، تقریبا با هم معادل بوده و مقدار تورم ماهانه این دو گروه نیز، در سطوحی نسبتا پایین و نزدیک به یک درصد بوده است.
این در حالی است که در ماه‌های پیشین، تورم ماهانه دچار نوسان‌های زیادی شده بود و این نوسان، موجب شده بود که رشد قیمتی در کالاها و خدمات، تفاوت‌های معناداری با هم داشته باشد؛ به‌طوری‌که در سال ۱۳۹۱، تورم ماهانه در گروه «کالاها» دارای سطوحی بالا بود و حتی در برخی از ماه‌ها، به ۸ درصد نیز می‌رسید. در سال ۱۳۹۲ تا قبل از بهمن ماه، تورم ماهانه «خدمات»، در اغلب ماه‌ها در سطحی بالاتر از تورم ماهانه کلی قرار داشت. بر این اساس گفته می‌شد که در سال ۱۳۹۱، «کالاها» موتور محرک افزایش تورم بود و در سال ۱۳۹۲، این نقش تا حدودی به «خدمات» سپرده شد. آمار جدید نشان می‌دهد در ماه‌های اخیر، هر دو این گروه‌ها، از روند نسبتا باثبات‌تری برخوردار شده است و در نتیجه، انتظار می‌رود نرخ تورم در آینده، هم به مقادیر کمتری کاهش پیدا کند و هم قابل‌پیش‌بینی‌تر شود. آخرین گزارش بانک‌مرکزی از شاخص کالاهای مصرفی نشان می‌دهد که تورم ماهانه فروردین‌ماه به یک درصد رسیده است. این گزارش تورم ماهانه در اسفندماه سال گذشته را ۲/۱ درصد عنوان کرده است؛ در نتیجه طی یک‌ماه از تورم ماهانه ۲/۰ واحد درصد کاسته شده است. آمار بانک‌مرکزی از روند سالانه تغییر قیمت کالا و خدمات، از کاهش ۳/۲ واحد درصدی تورم نقطه‌به‌نقطه در فروردین خبر می‌دهد. بر این اساس، تورم نقطه‌به‌نقطه در نخستین‌ماه سال‌جاری ۴/۱۷ درصد گزارش شده که این رقم در اسفندماه سال گذشته رقمی معادل با ۷/۱۹ درصد بوده است. بر اساس گزارش بانک‌مرکزی، همسو با تورم ماهانه و سالانه، سطح تورم میانگین نیز در این‌ماه کاهش یافته است. تورم میانگین که تغییرات دوازده‌ماه منتهی به فروردین‌ماه ۹۳ نسبت به دوازده‌ماه منتهی به فروردین‌ماه ۹۲ را نشان می‌دهد، به ۵/۳۲ درصد رسیده است، حال آنکه این شاخص برای اسفندماه سال گذشته (متوسط سال ۹۲ نسبت به سال ۹۱)، معادل با ۷/۳۴ درصد گزارش شده است. در نتیجه می‌توان عنوان کرد که تورم میانگین در اولین‌ماه سال‌جاری ۲/۲ واحد درصد، افت کرده است.
کنترل نوسان در گروه‌های اختصاصی
گروه‌های تشکیل‌دهنده شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی را می‌توان به دو گروه اختصاصی «کالا» و «خدمات» تقسیم‌بندی کرد. در واقع با این تقسیم‌بندی می‌توان تغییر قیمت‌های این دو گروه را در شاخص کل مشاهده کرد. با نگاهی به روند تغییرات شاخص قیمت این گروه‌ها می‌توان دریافت که نوسانات ماهانه آنها در یک سال اخیر (فروردین ۹۲ تا فروردین ۹۳) نسبت به بازه زمانی مشابه آن در سال قبل ( فروردین ۹۱ تا فرودین ۹۲) به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته است. همچنین بررسی این آمار عنوان می‌کند که در سال ۹۱، تورم ماهانه گروه «کالا» تقریبا از تورم ماهانه گروه «خدمات» رقم بزرگ‌تری بوده است، حال آنکه تورم کالاها در سال ۹۲ به شدت کاهش یافته و در برخی از ماه‌های سال، از تورم گروه خدمات نیز رقم پایین تری بوده است. علاوه بر این، با بررسی تغییرات قیمتی این گروه در ماه‌های اخیر، می‌توان دریافت که تورم ماهانه کالاها و خدمات، روند با ثباتی داشته و به یک سطح مشخص همگرا شده است. در نتیجه کاهش نوسانات ماهانه در دو گروه کالا و خدمات، باعث شده است که روند شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی از ثبات قابل‌توجهی برخوردار شود.
رشد ماهانه بهای آب و برق
در گزارش جدید بانک‌مرکزی، علاوه بر تغییر شاخص کالا و خدمات مصرفی در بازه زمانی متفاوت، جزئیات تغییرات گروه‌ها نیز مشخص می‌شود. در بین گروه‌های اصلی شاخص کالاها و خدمات مصرفی، نام ۱۲ گروه به چشم می‌خورد که این گروه‌ها بر اساس ضریب اهمیت خود، شاخص کل را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. در این بین دو گروه «خوراکی و آشامیدنی» و «مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها» از اهمیت فراوانی در تعیین شاخص کل برخوردار هستند؛ به‌نحوی‌که این گروه در مجموع حدود ۶۰ درصد از کل وزن شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی را تشکیل می‌دهند. گزارش بانک‌مرکزی حاکی از آن است که شاخص گروه مسکن، آب و برق و گاز در فروردین‌ماه معادل ۳/۱ درصد افزایش یافته که بیشترین رشد ماهانه در بین گروه‌ها عنوان شده است. جزئیات بیشتر از قیمت این گروه، حاکی از آن است که رشد این گروه بیشتر متاثر از تغییرات قیمتی آب و برق بوده است. بر این اساس، در اولین‌ماه سال‌جاری، بهای آب ۲۰ درصد افزایش یافته است. از سوی دیگر به گفته برخی مسوولان، تعرفه قیمت آب و برق تا پایان سال‌جاری تغییری نخواهد کرد، بنابراین بر اساس این اظهارنظرها می‌توان پیش‌بینی کرد که در ماه‌های آینده تغییرات این گروه به شدت کاهش یابد. بر اساس آمار منتشرشده بانک‌مرکزی، تغییرات قیمت خوراکی و آشامیدنی در ماه فروردین، روندی مشابه با تورم ماهانه کل شاخص داشته است. گزارش بانک‌مرکزی نشان می‌دهد که در این ماه، یک درصد به بهای متوسط این گروه افزوده شده است. در این گزارش عنوان شده که تورم ماهانه این گروه، در فروردین‌ماه سال گذشته ۸/۷ درصد بوده است. همچنین تورم سالانه فروردین‌ماه امسال، نسبت به مدت مشابه سال قبل نیز کاهش قابل‌توجهی داشته است. بر این اساس، تورم نقطه‌به‌نقطه (سالانه) گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در فروردین سال‌جاری ۹/۱۰ درصد گزارش شده است، حال آنکه این تورم در فروردین‌ماه سال گذشته، ۲/۴۲ درصد بوده است.
کنترل قیمت میوه و خشکبار
اما با نگاهی به کالاهای این گروه می‌توان دریافت که در فروردین‌ماه امسال بیشترین رشد قیمتی در میوه و خشکبار رخ داده است. بر اساس آمار بانک‌مرکزی. تورم ماهانه میوه و خشکبار، معادل ۳ درصد گزارش شده است که بیشترین افزایش قیمتی در بین کالاهای خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها محسوب می‌شود. رشد قیمتی میوه خشکبار به‌دلیل افزایش تقاضا، در ایام عید نوروز بوده است و سطح قیمت این گروه را در ابتدای سال افزایش داده است؛ اما نکته قابل‌توجه این است که رشد قیمتی ماهانه میوه و خشکبار در فروردین‌ماه سال گذشته ۴/۲۶ درصد (فقط در طول یک ماه) گزارش شده بود. همچنین آمار دیگر بانک‌مرکزی عنوان می‌کند که تورم سالانه این کالاها در فروردین‌ماه سال‌جاری منفی ۳/۰ درصد بوده است. این در حالی است که در فروردین‌ماه سال گذشته این تورم ۴/۶۹ درصد گزارش شده بود. با مقایسه این دو آمار می‌توان دریافت که شوک قیمتی حاصل از افزایش تقاضا، در سال‌جاری نسبت به سال گذشته به خوبی کنترل شده است. همچنین انتظار می‌رود با گذشت زمان از سطح رشد قیمتی این گروه کاسته شود.
منبع: دنیای اقتصاد
  |
 |
 |
 |
 |
 |
