تورم از نظر علم اقتصاد به معنی افزایش سطح عمومی قیمت هاست. در واقع به رشد مستمر و همه گیر قیمت ها تورم گفته می شود.
به افراد دارای درآمدهای پولی ثابت، ضرر می زند و از قدرت خرید آنان می کاهد و در مقابل، به نفع اغلب کسانی تمام می شود که درآمدهای پولی متغیر دارند. در یکی از تورم از جمله پدیده هایی است که می تواند آثار و تبعات مثبت و منفی به دنبال داشته باشد و مهم ترین اثر آن، توزیعی است؛ به نحوی که به نفع گروه های پردرآمد و به ضرر گروه های فقیر و کم درآمد و حقوق بگیر است و به زبان ساده تورم ثروتمندان را ثروتمندتر و فقرا را فقیرتر می کند.
تورم را می توان یکی از پیچید ه ترین، مهم ترین و حساس ترین مقولات اقتصادی و اجتماعی عصر حاضر دانست، دلیل این مسئله، ارتباط تنگاتنگ تورم با زندگی افراد جامعهاست و نیز به همین دلیل شعار بسیاری از نامزدهای ریاست جمهوری در کشورهای در حال توسعه، کنترل و پائین آوردن روند رشد قیمت هاست.
گرچه نرخ این شاخص اقتصادی در کشورهای پیشرفته ۲تا ۳درصد می باشد، آمار و ارقام مربوط به شاخص قیمت ها و تورم در اقتصاد کشور حکایت از این دارد که تورم در اقتصاد ایران حالت ماندگار و مزمن پیدا کرده است.
مهم ترین عوامل تورم در ایران:
۱.تأمین کسری بودجه از طریق استقراض دولت از بانک مرکزی و یا از طریق فروش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت به بانک مرکزی باعث افزایش پایه پولی و نقدینگی میگردد و افزایش نقدینگی در افزایش سطح عمومی قیمتها (تورم) ظاهر میشود.
۲.عوامل ساختاری ناشی از عدم هماهنگیهای بخشی، تنگناهای زیرساختی و چسبندگی عرضه در بخشهای کلیدی مانند صنعت و کشاورزی
با توجه به اینکه اکنون دولت با کمبود منابع مواجه گردیده است و برای جبران این کمبود سعی در کاستن از بار مالی پرداخت ماهیانه یارانه دارد، باید دید دولت این کمبود را جبران خواهد کرد یا ناگزیر به چاپ پول برای کاهش کسری بودجه خود خواهد شد و موجب افزایش تورم می گردد؟، تورمی که فشار را بر گروه های کم درآمد و فقیر وارد می کند و عدالت اجتماعی را نشانه می رود. تورمی که موجب نگرانی اقشار ضعیف جامعه، مسؤلان و بسیاری از اقتصاد دانان گردیده است همچنانکه رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی خود در جمع مقامات کشوری از دولت خواسته است تا به اقشار فقیر جامعه توجه کند و به دنبال تحقق عدالت اجتماعی باشد و فرمودند: “نظام اسلامی رشد اقتصادی بدون عدالت اجتماعی را نمی پذیرد”
دولت تدبیر و امید، که در اولویت تدابیر و برنامه های خود مهار تورم را قرار داده است، در سال اول فعالیت خود شده است تا حدودی تورم را مهار کند ، اما باید ماند و دید آیا برنامه های تیم اقتصادی روحانی توان خارج کردن اقتصادایران از این شرایط «رکود تورمی» را دارد؟ آیا دولت یازدهم تدبیری برای کاهش شکاف درآمدی افراد جامعه و تحقق عدالت اجتماعی اندیشیده است؟
منبع: تراز