ظلمی که به “ریال” می کنیم

واحد پولی هر کشوری نماد استقلال و قدرت اقتصادی آن کشور است.

هر کشوری که پول ملی قوی تر داشته باشد و آن پول دارای گستره تبادل بزرگتری باشد از مزایای فراوان آن همچون تسهیل در تجارت و همین طور پشتوانه سازی برای تقویت اقتصاد ملی و کاهش اثرات تورمی بهره مند می گردد. درست همان اتفاقی که برای دلار و یورو افتاده و می افتد. امریکا و اتحادیه اروپا از دلار و یورو به عنوان ضربه گیر بحران های اقتصادی خود استفاده کردند و اثرات سوء بحران داخلی خود را با همه کشورها تقسیم کردند. اما ما چه کرده ایم و می کنیم.
در سال های پس از جنگ و در دولت سازندگی واژه ای در ادبیات اقتصادی دولتمردان و بنگاه های اقتصادی ورود پیدا کرد که ظاهری منطقی اما باطنی ناقص داشت و آن “ارزآوری” بود. ارزآوری به معنی ورود پول های خارجی در ازای خروج کالا و خدمات از کشور بود. این امر که در چهارچوب پروژه جهانی سازی بوده است به عنوان راهی برای ورود به بازارهای خارجی و رونق تولید و اشتغال زایی عنوان می شود. البته صدور کالا و خدمات و در ازای آن ورود پول به کشور موجب رونق تولید در داخل می گردد. اما در میان ورود پول هایی که ورودشان به کشور تحت عنوان ارزآوری تبلیغ می شد جای یک پول خالی بود: “ریال”.
حتماً خواهید گفت ریال که در بازارهای خارجی رواج ندارد تا ما بتوانیم از واردکنندگان کالاهایمان در خارج آن را مطالبه نمائیم. بله این عدم رواج ریال حتی در بازارهای نزدیک مرزهای ما تا حدی که بتوانیم در مبادلاتمان از آن استفاده نماییم قبل از آنکه به قدرت اقتصاد ملی ما مربوط باشد به سیاست های غلط ما مربوط است. سال ها است که ما با سیاست هایمان تبعیضی ناروا نسبت به ریال اعمال کرده ایم. باید چشم باز کنیم و ببینیم که سودای خارج شدن از زیر یوغ دلار باعث شد اروپایی ها واحد پولی یورو را ایجاد و تقویت کنند. همین امر موجب شد کشورهایی مثل ژاپن و چین تصمیم بگیرند در مبادلات بین خودشان از واحدهای پول ملی به جای دلار استفاده کنند.
پیشنهادی که می توان ارائه نمود مسلماً رفع تبعیض نسبت به ریال در قیاس با ارزهای خارجی است. چرا زمانی که صادرات همراه با ورود ارزهای خارجی را تشویق می کنیم صادرات و واردات با ریال را تشویق نکنیم. اگر کالایی با ریال وارد کشور شود، تقاضا برای دلار یا یورو کاهش می یابد و همزمان از حجم نقدینگی در کشور کاسته می شود و هر دو مورد فوق باعث کاهش تورم می شود. تقویت ریال در مبادلات باید همزمان در واردات و صادرات نمود پیدا کند. چرا که بازارهای خارجی ای که ریال وارد آنها می شود باید بتوانند به راحتی آن را خارج کنند تا جریان ریال در خارج از کشور تسهیل گردد.
باید تعرفه ورودی کالاهایی که بدون انتقال ارز (با ریال) از خارج وارد می شوند نسبت به واردات با ارزهای خارجی کمتر باشد. همینطور صادر کنندگانی که بجای دلار یا یورو، ریال وارد کشور می نمایند مانند سایر صادر کنندگان و حتی بیشتر از آنان از معافیت های مالیاتی و جوایز صادراتی و سایر مشوق ها بهره مند گردند. این امر حداقل باعث رواج ریال در مبادلات ایران با کشورهای همسایه می گردد. البته رواج ریال بایستی در درجه اول از بازارهای منطقه آغاز گردد و به تدریج گسترش یابد. زمانی که بتوانیم ریال را در مبادلات با چند کشور همسایه وارد نماییم امکان نقل و انتقال آن بین بنگاه های این کشورها فراهم می آید و این امر اثرات مثبت فراوانی دارد که مهمترین آنها مقاوم سازی اقتصاد کشور در مقابل تحریم ها است چراکه دیگر عدم ورود ارزهای خارجی به علت تحریم ها مانع از تبادل کالاها میان ایران و سایر کشورها نخواهد بود.
منبع: سایت الف