عباس شاکری شب گذشته در پایش در خصوص اولویت داشتن حذف رانت یا تحریم های خارجی اظهار داشت: باید رانت خواری از اقتصاد کشور حذف شود، زیرا تا وقتی که این پدیده رواج داشته باشد ممکن است مشکلات گذشته تکرار شود. وی گفت: وجود رانت های متعدد در اقتصاد ایران موجب شده تولید جذاب نباشد و بدون جذابیت تولید، حتی با رفع تحریم ها هم مشکلات قدیمی و همیشگی اقتصاد ایران حل نخواهد شد.
به گزارش پول پرس، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: وقتی مشکلات اقتصادی حل می شود که اقتصاد به لحاظ فضای کسب و کار و رانت سالم شود و اگر فضا و محیط کسب و کار سالم باشد و مردم توان خود را صرف فعالیت های مولد کنند، نتیجه بخش خواهد بود.
شاکری با بیان اینکه از منظر تحلیل اقتصاد کلان، کشور دچار رکود تورمی است، افزود: اگر تنها با تورم روبه رو بودیم می توانستیم از سیاست های طرف تقاضا استفاده کنیم، اما چون هم رکود و هم تورم داریم با حالت خاصی مواجه هستیم.
وی ادامه داد: مشکل رکود تورمی از طرف عرضه است، بنابراین باید هزینه تولید را کاهش دهیم و آنچه موجب رکود تورمی می شود این است که قیمت تولیدکننده و کالاهای عرضه شده افزایش پیدا کند و تولیدکننده مدام با افزایش هزینه ها روبه رو است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در حال حاضر برای نمونه، کارخانه های فولاد، خودروسازی و مرغداری ما چندین برابر کشورهای پیشرفته است، اما در مقیاس تولید کمتر از آنها هستند. وی نبود بهره روی را مشکل دیگر اقتصاد کشور دانست و ادامه داد: برای رفع آن باید فرایند تحقیق و توسعه را در شرکت ها نهادینه کنیم.
شاکری همچنین به انحصار واردات نهاده ها در صنعت دام و طیور اشاره کرد و افزود: این نهاده ها با اضافه قیمت بسیار بالا وارد می شود، در حالی که هیچ جای دنیا این گونه نیست.
وی ادامه داد: همچنین نرخ ارز از یک سو می تواند صادرکننده را تشویق کند، اما حدود ۸۰ درصد واردات کشور مربوط به کالاهای واسطه ای و مواد اولیه است و نرخ سود بانکی نیز به طور قابل ملاحظه ای بر قیمت تمام شده مؤثر است ضمن اینکه دستمزد و سهم نیروی کار نسبت به سرمایه در تولید پایین است.
این اقتصاددان ادامه داد: رقابت پذیری و نوآوری در اقتصادی رایج است که به اصطلاح در آن بازی به صورت برد ـ برد است و مخترعین، صاحبان سرمایه و کارگران همه برد می کنند، اما زمانی که چنین نیست و بخش های نامولد دست بالا را دارند، اگر یکی برد کند دیگری می بازد.
به گفته وی، وقتی ملاحظه می کنید در اقتصاد عده ای ارزش حقیقی خلق نمی کنند ولی درآمد دارند، طبیعتاً سهم تولیدکننده، سرمایه گذار، دولت و کارگر کم می شود.
وی مشکلات بخش مالی و تأمین مالی در صنعت را از جمله مشکلات اقتصاد کشور دانست و افزود: افراد از این بخش درآمدهای زیادی کسب می کنند و اقتصادهایی که کارا هستند به دلیل گسترش بیش از حد بخش مالی دچار مشکل شده اند.وی اضافه کرد: در سال گذشته که رشد اقتصادی منفی ۵.۸ درصد بود، بانک های خصوصی بالای ۵۰ درصد سود بردند.
وی گفت: اگر تولید ضعیف باشد، فعالیت های مالی نتیجه بخش نخواهد بود، بر این اساس حضور بخش نامولد در اقتصاد می تواند مانع بزرگی باشد و مشکل ما این است.
شاکری با بیان اینکه در حال حاضر فعالیت های نامولد، خام فروشی و یکسری فعالیت های حقیقی تولیدی داریم که در بخش فعالیت های نامولد سود بالایی دارند و خام فروشی به این معنا که اخیراً خصوصی سازی انجام شد که کارایی و بهره وری بالا رود اما ملاحظه می کنید که برای مثال خوراک پتروشیمی ها را با قیمت یارانه ای نازل دراختیارشان قرار می دهیم.وی تأکید کرد: پتروشیمی حلقه های مفقوده زیادی دارد بنابراین باید کاری کنیم که حاشیه سود محدود و رقابت پذیر شوند.
شاکری تصریح کرد: در وضعیت رانت، افراد سودی را به دست می آورند که به خاطر آن خلاقیت یا تلاشی نکرده اند و کسانی که دستی در قدرت دارند، برای تداوم منافع شان از آن استفاده می کنند، البته رانت، خاستگاه خوبی برای اخذ مالیات است، در حالی که این اتفاق رخ نمی دهد.
این اقتصاددان اظهار داشت: بخش قابل ملاحظه ای از نقدینگی کشور در بخش های نامولد است، در حالی که پول و نقدینگی باید در بخش های مختلف اقتصاد توزیع شود و بر این امر نظارت کافی انجام شود.به گفته وی، اگر در فکر ثبات کشور هستیم و می خواهیم از دام رکود تورمی رها شویم باید برای تولید فکری کنیم.
شاکری در پایان به دولت توصیه کرد: نظام بانکی و بودجه دولت شفاف شود چرا که چاره ای جز اعتلای تولید نداریم و در این شرایط که بخش نامولد در حال جولان است، از شوک درمانی در اقتصاد بپرهیزیم.
انتهای پیام