عطش شدید بانک‌ها به نقدینگی
بر اساس گزارش بانک مرکزی از عملیات بازار باز روز ۱۶ مهرماه، در بیست و هفتمین عملیات بازار باز سال جاری، ۲۳ بانک و موسسه اعتباری غیربانکی مشارکت کردند و سفارش‌های خود را برای تامین وجوه نقد به بانک مرکزی ارسال کردند. مدت توافق بازخرید در همه سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز این هفته، هفت‌روزه بود و حداقل نرخ توافق بازخرید نیز در سطح ۲۳ درصد ثابت باقی ماند.
بانک‌ها در این هفته، ۲۷۰ هزار و ۲۴۰ میلیارد تومان سفارش ریپو به بانک مرکزی ارسال کردند. این رقم که ۴.۷ برابر هفته قبل بود، بالاترین رقم در تاریخ عملیات بازار باز بانک مرکزی نیز محسوب می‌شود.
بانک مرکزی سر کیسه را شل کرد
بانک مرکزی در پاسخ به جهش شدید سفارش‌های ارسالی در بازار باز، رقم تزریق پول خود در این بازار را افزایش چشمگیری داد. به این ترتیب، رقم استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی که در بازار باز هفته گذشته ۳۸ هزار میلیارد تومان بود، در این هفته رشدی ۵۶۰ درصدی پیدا کرد و به حدود ۲۵۵ هزار میلیارد تومان رسید. در نتیجه، رکورد بیشترین تزریق پول بانک مرکزی در بازار که پیش از این با رقم ۲۲۸ هزار میلیارد تومانی در تاریخ ۲۷ خردادماه امسال ثبت شده بود، شکسته شد.
مطالعه بیشتر: کاهش سفارش‌های بانک‌ها در بازار باز به ۱۷.۱ همت/ بانک مرکزی ۶.۵ همت از سفارش‌ها را نپذیرفت
از سوی دیگر در بازار باز این هفته، ۲۶۴ هزار میلیارد تومان از ریپوها سررسید شدند و این رقم به منابع بانک مرکزی بازگشت. ارزش مانده توافق بازخریدنشده این مرحله و مراحل قبلی بازار باز نیز در پایان این هفته به حدود ۲۵۹ هزار میلیارد تومان رسید.
بازار باز چیست؟
بانک‌هایی که در تامین وجوه نقد مورد نیاز فعالیت‌های روزمره خود دچار کسری می‌شوند، می‌توانند با استفاده از سازوکار بازار، این کسری را با استقراض از بانک مرکزی جبران کنند. بازار باز شرایطی فراهم می‌کند که بانک‌ها مبالغ مورد نیاز خود را از بانک مرکزی استقراض کنند و در تاریخی مشخص و با نرخی از قبل تعیین‌شده، این وام را تسویه کنند.
اعطای این وام و تسویه آن در بازار باز به شکل خرید و بازخرید اوراق انجام می‌شود. به نحوی که بانک، اوراقی را که در اختیار دارد با نرخی مشخص به بانک مرکزی می‌فروشد و متعهد می‌شود در زمان سررسید، آن اوراق را با نرخ سودی مشخص که همان نرخ ریپو است بازخرید کند.
