آخرین وضعیت دخل و خرج بانکها نشان میدهد گرچه روند بدهیهای دولت در پایان خردادماه گذشته کماکان در محدوده ۴۰ درصد بود؛ اما از شتاب رشد آن در مقایسه با دوره گذشته کاسته شده است. بانک مرکزی در تازهترین گزارشهای خود در بخش گزیدههای اقتصادی، خلاصهای از داراییها وبدهیهای بخش پولی بانکی را منتشر کرد.
این گزارشها در سه بخش اصلی «بانکهای تجاری»، «بانکهای خصوصی و «بانکهای غیردولتی و موسسات اعتباری غیربانکی»، آمار و ارقامی را از وضعیت دارایی و بدهیها و همچنین اجزای زیرمجموعه را تا پایان خرداد منتشر کرد. داراییهای هر یک از این سه بخش از هفت زیر سر مجموعه «داراییهای خارجی»، «اسکناس و مسکوک»، «سپرده نزد بانک مرکزی»، «بدهی بخش دولتی»، «بدهی بخش غیردولتی»، «اقلام زیر خط» و «سایر داراییها» تشکیل شده است.
داراییها
گزارش بانک مرکزی از مجموع داراییها در خردادماه سالجاری نشان میدهد این رقم به ۹۷۹ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به اسفند سال ۹۱ در حدود سه درصد رشد یافته است، مجموع دارایی در آخر سال ۹۱ حدود ۹۴۹ هزار و ۶۰۴ میلیارد تومان تومان گزارش شده بود، همچنین این داراییها نسبت به خرداد سال قبل نیز تقریبا ۲۰ درصد افزایش یافته است، رقم داراییها در خرداد سال ۹۱ درحدود ۸۱۸ هزار و ۳۰۷ میلیارد تومان بوده است. همچنین سهم بخش «داراییهای خارجی» از مجموع داراییها در سومین ماه سالجاری با ۱۱۸ هزار و ۵۷۸ میلیارد تومان در حدود ۱۲ درصد است، این دارایی برای اسفند سال قبل ۹۸ هزار و ۷۳۴ میلیارد تومان گزارش شده است و ۱۰ درصد مجموع داراییها بود. این آمار نشان میدهد که در سه ماه نخست سالجاری سهم داراییهای بخش خارجی ۲ درصد افزایش یافته است. در این گزارش داراییهای خارجی بانکهای تجاری، تخصصی و موسسات غیربانکی نیز مشخص شده است. «موسسات غیربانکی و بانکهای دولتی» با ۷۲ هزار و ۴۱۴ میلیارد تومان در حدود ۶۱ درصد از مجموع کل داراییهای خارجی را در اختیار دارد این رقم برای «بانکهای تخصصی» در حدود ۳۳ هزار و ۵۴۶ میلیارد تومان گزارش شده و ۲۸ درصد از مجموع داراییهای خارجی را شامل میشود، همچنین این سهم برای «بانکهای تجاری» ۱۲ هزار و ۶۱۶ میلیارد تومان بوده و ۱۱ درصد از سهم کل را تشکیل میدهد. گزارشها از داراییها در خردادماه نشان میدهد که سهم اسکناس و مسکوکات از داراییها با ۷ هزار و ۶۰۳ میلیارد تومان تومان در حدود یک درصد کل است این رقم برای ماههای اسفند و خرداد سال ۹۱ به ترتیب ۴ هزار و ۱۴۴و ۷ هزار و ۱۴۳ میلیارد بوده که نشان میدهد سهم اسکناس و مسکوک در سه ماهه نخست سال ۹۲ در حدود ۳ هزار میلیارد تومان بیشتر از اسفند ۹۱ است.
سپرده نزد بانک مرکزی
آمار منتشر شده از این گزارش نشان میدهد که میزان سپرده نزد بانک مرکزی در طول یک سال (خرداد ۹۱ تا خرداد ۹۲)، ۶ هزار و ۸۶۹ میلیارد تومان افزایش یافته است. این رقم برای خرداد سالجاری ۵۷ هزار و ۳۱۶ میلیارد تومان گزارش شده است، در حالی که این رقم برای خرداد سال ۹۱ در حدود ۵۰ هزار و ۴۴۷ میلیارد تومان گزارش شده است. سهم سپرده بانک مرکزی از دو بخش قانونی و دیداری تشکیل شده که میزان سهم قانونی در خرداد سالجاری در حدود بیشتر از ۱۰ برابر سهم دیداری است، این سهم برای سپرده قانونی در حدود ۵۷ هزار و ۳۱۶ میلیارد تومان و برای سپرده دیداری در حدود ۵ هزار و ۱۵۴ میلیارد تومان است. همچنین سهم سپرده نزد بانک مرکزی از کل داراییها ثابت مانده و درحدود ۶ درصد گزارش شده است، این سهم در مدت یکسال تغییری نداشته بود. این گزارشها نشان میدهد که بانکهای غیردولتی و موسسات با رقم ۳۸ هزار و ۹۹۰ میلیارد تومان ۶۸ درصد از کل این سپرده را تشکیل میدهند، این مقدار برای بانکهای تجاری با ۱۳ هزار و ۵۵۴ میلیارد تومان در حدود ۲۳ درصد ودر بانکهای تخصصی ۴ هزار و ۷۷۲ میلیارد تومان ۸ درصد از میزان کل است.
بدهی دولت به بانکها
بدهیهای دولتی در گزارشهای بانک مرکزی نیز از دو بخش «دولت» و «شرکت و موسسات دولتی» تشکیل شده است که سهم دولت به ۶۱ میلیارد و ۶۸۵ هزار تومان در خرداد ۹۲ رسیده است، این رقم در اسفند ۹۱ تقریبا ۵۶ هزار و ۷۳۷ میلیارد تومان و برای خرداد سال ۹۲ در حدود ۴۵ هزار و ۵۰ میلیارد تومان گزارش شده بود که نشان میدهد در طول یکسال در حدود ۲۶ درصد رشد داشته است. همچنین سهم بخش شرکت و موسسات نیز در حدود ۲ میلیارد و ۵۹۶ هزار تومان گزارش شده که رقم کمتری نسبت به دولت در این بخش دارد. اما بخش عمده داراییهای بانک مرکزی از بدهیهای بخش غیردولتی تشکیل شده است این سهم با ۴۲۲ هزار ۲۷۶ میلیارد تومان در حدود ۴۳ درصد از کل داراییها است، این مقدار در خرداد سال گذشته نیز به ترتیب ۳۶۰ هزار و ۶۹۷ میلیارد تومان و اسفند سال گذشته ۴۱۳ هزار و ۸۹۷ میلیارد تومان بوده است.
بدهیهای بانکها
گزارشهای بانک مرکزی از بدهیها از هفت بخش، «سپردههای بخش غیردولتی»، «بدهی به بانک مرکزی»، «سپرده و وامهای بخش دولتی»، «حساب سرمایه»، «وامها و سپرده ارزی»، «اقلام زیر خط» و سایر تشکیل شده است که بخش عمده این داراییها شامل سپرده بخش غیردولتی است. این رقم برای خرداد سال جاری در حدود ۴۴۵ هزار و ۱۲۷ میلیارد تومان گزارش شده است که ۴۵ درصد از کل بدهیهای بانک مرکزی را تشکیل میدهد این رقم برای اسفند سال ۹۱، در حدود ۴۲۷ هزار و ۶۷۷ میلیارد تومان و در خرداد سال قبل ۳۵۳ هزار و ۶۳۰ هزار تومان بود که در طول یکسال ۲۵ درصد مقدار این بدهی افزایش یافته است. سپردههای بخش غیردولتی خود به چهار بخش دیداری و سرمایهگذاریهای مدتدار و قرضالحسنه (شامل سپردههای صندوق پسانداز بانک مسکن) و سایر موارد است که سرمایهگذاری مدتدار با ۷۳ درصد بیشترین مقدار را از این بخش تشکیل میدهد.آمار منتشر شده از بانک مرکزی نشان میدهد که رقم بدهی به بانک مرکزی در خرداد سال ۹۲ در حدود ۵۳/۸ هزار میلیارد تومان است که این رقم در اسفند سال ۹۱ در حدود ۴۸/۳ هزار میلیارد تومان گزارش شده بود. همچنین مقدار وامها و سپرده بخش دولتی در خرداد سالجاری ۱۷ هزار و ۴۹۶ میلیارد تومان گزارش شده است و سهم آن از کل بدهیها حدود ۲ درصد است. در این گزارش مقدار وامها و سپردههای ارزی ۱۰۰ هزار و ۴۳۲ میلیارد تومان گزارش شده و سهم ۱۰ درصدی از بخش کل بدهی را دارا است این مقدار از خرداد سال قبل تا خرداد سالجاری در حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است.
منبع: دنیای اقتصاد