امیر محمدی*: پرده اول: سالهاست که در فضای پرنوسان اقتصاد ایران این واقعیت ملموس و مجسم پذیرفته شده است که افزایش نرخ ارزهای خارجی در مقابل پول ملی، اگرچه باعث و شتابدهنده بالارفتن نرخ تورم بوده و با کمترین وقفه اثر افزایشی بیبدیل خویش را بر سطح عمومی قیمتها بر جای گذاشته است، اما این پدیده نسبتا مداوم همواره مطلوب و مشوقی دلخواه برای صادرات (و همچنین صادرکنندگان) کالاهای غیرنفتی بوده است و این بخش از اقتصاد ایران هیچگاه نسبت به رشد مداوم نرخ ارزهای خارجی ناراضی و بیانتفاع نبوده است.
پرده دوم: اکثر تلاشگران و فعالان در صادرات غیرنفتی، از اعضای شاخص و برجسته اتاق بازرگانی (یا همان پارلمان بخش خصوصی) هستند و در این زمینه از سابقه، تجربه و کارآمدی قابلتوجهی برخوردارند. همچنین سالهاست که ریاست این تشکل پرنفوذ و پرمکنت در اختیار دکتر نهاوندیان است و ایشان عملکرد موفقی در ایفای نقشی صرفا در جهت افزایش نرخ برابری ارزهای خارجی به پول ملی داشتهاند.
پرده سوم: در پی انتخابات پرشکوه ریاستجمهوری و استقرار مبارک دولت سرشار از تدبیر و امید، جناب آقای دکتر نهاوندیان، با تشخیص و صلاحدید ریاست محترم جمهوری، بهعنوان رییس دفتر رییسجمهور، انتخاب شدند. همچنین رسم و راه سالهای گذشته موید این واقعیت است که جایگاه رییسدفتری رییسجمهور همواره از نفوذ کلام و اثرگذاری بسیار زیادی در تصمیمگیریها، برخوردار بوده است.
پرده چهارم: در تجزیه و تحلیل روند عملکرد بانک مرکزی در سالهای گذشته بهخوبی مشخص میشود که یکی از علتهای اساسی عدمموفقیت بانکمرکزی در ایفای نقش اساسی خویش در مسیر تحکیم مبانی اقتصاد، تنظیم به سامان سیاستهای پولی و…، حفظ ارزش پول ملی و عدم سپردن اداره این بانک به اقتصاددانان برجسته بوده است. با وجود آگاهی و وقوف عینی و ملموس به نتیجه سپردن اداره بانک مرکزی به یک مدیر بانکی (غیراقتصاددان) در دولت قبلی، که شرح مبسوط اثرات ویرانگر آن را همگان میدانند و ذکر مجدد آن خارج از موضوع این نوشته است، متاسفانه در دولت تدبیر و امید نیز این تجربه ناموفق تکرار شد و مجددا ریاست بانک مرکزی به یک مدیر بانکی (غیراقتصاددان) سپرده شد. نکته قابلتوجه اینجاست که در زمان انتصاب اخیر، در محافل بانکی کشور این بحث مطرح شد که نظر، حمایت و پیگیری جناب آقای نهاوندیان در انتصاب جناب آقای سیف، نقش محوری و اساسی داشته است.
پرده پنجم: رییسکل جدید بانکمرکزی برای اولین حضور در محافل اقتصادی، اتاق بازرگانی را برگزید و در صبحانه کاری اتاق بازرگانی و در یکی از اولین سخنرانیهایش در مقام رییسکل بانکمرکزی، خوشایندترین پیام را به ریاست و اعضای اتاق بازرگانی ارایه کرد و به آنان اطمینان خاطر داد که حتی اگر در اثر تدبیرهای حکیمانه در سیاست خارجی گشایش و اتفاقات مبارکی در فضای اقتصادی کشور بهوجود آید، نرخ ارزهای خارجی کاهش نخواهد یافت و با این پیام، به قیمت یأس و ناامیدی آحاد مردمی که مدتهای مدیدی است به علت افزایش بیرویه قیمت ارزهای خارجی در فشار تورمی نفسگیر و خردکننده گرفتار شدهاند، موجبات دلگرمی و خوشحالی میزبانان و حامیانش را فراهم کرد.
پرده ششم: انتظارات منطقی بازار و بسیاری از عامه مردم نسبت به نتایج و مذاکرات هستهای بین ایران و گروه ۱+۵ میتوانست در روز یکشنبه ۹۲/۹/۲ به وضوح در بازار ارز کشور و کاهش قیمت ارزهای خارجی مشاهده شده و اثر مساعد خویش را به سایر بخشهای اقتصاد نیز منتقل کند و حتی در اولین ساعتهای این روز فعالان این بازار منتظر هجوم عرضهکنندگان بوده و عملا اقدام به خرید نمیکردند و بنابر اعلام، بسیاری از آنان منتظر اقدام و مداخله! بانکمرکزی در بازار بودند. متاسفانه و در پیگیری رویکردهای پیشگفته و تعلقخاطر مسوولان بانکمرکزی به بخشهای خاصی از اقتصاد، عوامل بازار ارز شاهد بودند که این مداخله به شکل خرید انبوه ارز توسط عوامل بانک مزبور در بازار با هدف جلوگیری از کاهش شدید قیمت دلار انجام شد و مردم ما ناباورانه عدمکاهش جدی قیمت نسبت به روزهای قبل را مشاهده کردند.
*کارشناس بانکی
منبع: شرق