پوریا هدایت*: نرخ سود بانکی همواره به عنوان عاملی اثرگذار در تعیین جهت شاخصهای کلان اقتصادی یک کشور به شمار میرود، موضوعی که در ایران نمیتوان هیچ وقت وحدت رویهای در تصمیمگیری پیرامون آن یافت. در یک مقطع با عنوان افزایش رونق کسب و کار به کاهش یک باره آن اقدام کردند و روز دیگر برای جبران صدمات ناشی از تصمیمات گذشته آن را افزایش میدهند موضوعی که بیارتباط با شرایط خاص اقتصادی ایران هم نیست. چندی پیش وزیر اقتصاد با انتقاد از فاصله نرخ سود بانکی با نرخ تورم، از نرخ منفی سود ۴۰ ساله بانکها گفت. مطلبی که با توجه به صحبتهای پیش آمده در این زمینه انتظار میرفت جلسه اخیر شورای پول و اعتبار به افزایش نرخ سود بانکی بینجامد. موضوعی که محقق نشد تا زمینه ساز گفتوگویی با یکی از مدیران باسابقه سیستم بانکی شود.
جناب آقای ضیا الملکی چه نظری پیرامون پیشنهاد شورای پول و اعتبار مبنی بر افزایش نرخ سود اوراق مشارکت به جای نرخ سود بانکی دارید؟
به نظر من افزایش نرخ اوراق از جهتی باعث رونق فروش اوراق مشارکت و سرمایهگذاری در طرحهای کلان کشوری میشود البته نرخ تورم بیش از ۴۰ درصد همواره مشکلاتی را ایجاد میکند ولی خب افزایش نرخ اوراق مشارکت به جذابیت آن برای جذب نقدینگی در جامعه میانجامد، اما از سوی دیگر تغییر ندادن نرخ سود بانکی دارای تبعاتی است.
افزایش نرخ اوراق مشارکت چه تبعاتی برای سپردههای بانکی دارد؟
در صورتی که به تناسب نرخ اوراق مشارکت، سود سپردههای بانکی تغییری نکند قطعاً جهت سپردههای بانکی به سمت اوراق مشارکت تقویت میشود که این اوضاع سیستم بانکی را در جهت جذب سپردهها از وضعیت فعلی هم بحرانیتر میکند و پول مردم از گردونه سیستم بانکی خارج میشود. پیشنهاد من این است که به صورت رسمی نرخ سپردههای بانکی را چند واحد درصدی افزایش دهند تا فاصله نرخ اوراق مشارکت و سپردهها بیش از دو، سه درصد نشود.
به نظر شما این تصمیمگیری مبنی بر افزایش نرخ اوراق مشارکت بر چه پایهای صورت گرفته است؟
خب انتشار اوراق مشارکت بویژه توسط بانک مرکزی باعث میشود نقدینگی از دست مردم جمع شود و از گردونه اجتماع خارج شود که خود این موضوع به کاهش نرخ تورم کمک میکند ولی افزایش نرخ سود بانکی به نوعی موجب میشود همین پولهایی که از مردم جمع شده است به صورت تسهیلات دوباره به آنها داده شود.
برخی از مخالفان افزایش سود بانکی بر این باور هستند که افزایش سود باعث افزایش بهای تمام شده پول نزد بانکها میشود که بیاثر در افزایش تورم نیست، نظر شما چیست؟
قطعاً در مورد افزایش نرخ تسهیلات این گونه است ولی در تغییر قیمت تمام شده کالاها تأثیر چندانی ندارد.
جناب ضیاالملکی بانکها با شرایط فعلی دیگر چه انتخابی برای حفظ سپردهها میتوانند داشته باشند؟
شاید بانکها خدمات اضافی و متنوع بانکی ارائه دهند ولی بنا به گفته وزیر اقتصاد نرخ سود منفی نمیتواند دیگر برای مردم جذاب باشد و به نظر من نرخ سود بانکی به کنترل تورم هم کمک میکند. اگر تغییری در نرخ سود ایجاد نشود،بانکها دچار بحران نقدینگی میشوند و ظرفیت وام دهی آنها کاهش پیدا میکند.
انتهای پیام