شما با اسکناس‌های کهنه‌تان چه می‌کنید ؟ دور می‌اندازید؟ به بانک تحویل می‌دهید؟ به متکدیان می‌دهید؟ در صندوق‌های موسسات خیریه می‌اندازید؟ فکر می‌کنید بقیه مردم با این اسکناس‌ها چه می‌کنند؟ بعضی اوقات ممکن است یک موسسه خیریه اسکناس‌های کهنه‌یی که شما در صندوقش انداخته‌اید را آتش بزند چون نمی‌داند که چطور و کجا باید آنها را تعویض کند یا صرفه اقتصادی آمد و رفت به مرکز تعویض اسکناس برایش آنقدر نیست که نیت شما را ارزشگذاری کرده و سالی یک‌بار زحمت حمل صندوق بزرگی از اسکناس‌های فرسوده اهدایی مردم را بر خود هموار کند.
اگر شما از آن گروهی هستید که می‌خواهید با انداختن اسکناس‌های پاره و کهنه و نیمه‌کاره‌تان از شر این کاغذهای آلوده که البته بخشی از دارایی شما را شامل می‌شود خلاص شوید یادتان باشد که شاید دارایی تان قربانی شعله آتشی شود که محصول اهمال است. یک سوال دیگر. چرا اسکناس کهنه؟ چرا وقتی می‌خواهید کمک کنید، کهنه‌ترین اسکناس و مستعمل‌ترین لباس تان را برای شاد کردن یک نیازمند گزینش می‌کنید؟ چون او مستحق بیش از این نیست؟ چون می‌خواهید با خلاص شدن از شر اسکناس‌هایی که رغبتی به تملک آنها ندارید «وظیفه»تان را در قبال همنوع انجام داده باشید؟
یک سند معتبر
۲۳مرداد ۹۱، مسوولان موسسه خیریه حمایت از کودکان سرطانی محک، هزاران قطعه اسکناس کپک زده و فرسوده و پاره و نیمه‌یی را که از قلک‌های سفالی اهدایی این موسسه درآمده بود در یک و نیم بشکه ساختمانی سوزاندند. مراسم اسکناس‌سوزی در حضور آراسب احمدیان؛ مدیرعامل موسسه خیریه حمایت از کودکان سرطانی محک انجام شد و احمدیان یک سال پس از این اتفاق به «اعتماد» گفت: «این اسکناس‌ها در هیچ بانکی قابل تعویض نبود.»
گفتند پاره و کپک زده ممنوع
وقتی قرار شد که «محک» درباره علت آتش سوزان اسکناس‌های اهدایی مردم به «اعتماد» جواب بدهد، مدیران موسسه به این صرافت افتادند که صحت گفته‌هایشان مبنی بر نبود امکان تعویض اسکناس‌های کهنه و فرسوده درآمده از قلک‌ها سفالی را با اظهارات کارمندان بانک‌های ملی مستند کنند. پس صبح روز ۲۱ مهر ماه ۹۲ که خبرنگار «اعتماد» آماده می‌شد تا پرشیب‌ترین سربالایی زندگی‌اش را به سمت بیمارستان محک طی کند، مدیرعامل محک هم «مهدی جوزی»، کارمند موسسه را با یک کیسه پلاستیکی انباشته از اسکناس‌های کهنه و کپک‌آلود به بانک ملی شعبه مرکزی – فردوسی – فرستاد. آقای جوزی اما سرعت عمل بیشتری داشت و قبل از ساعت ۱۱ ظهر به محک بازگشت و به آقای مدیرعامل گفت: «مسوول باجه از دریافت اسکناس‌ها خودداری کرده و گفته که باید اسکناس‌های پاره در کنارهم قرار گرفته و به صورت یک اسکناس کامل درآید.
باید تمیز باشد و اسکناس کپک زده به دلیل آلوده بودن موجب بیماری‌های قارچی می‌شود. اسکناس‌های کمتر از مبلغ ۵۰۰ ریال هم فاقد ارزش است.»احمدیان در نمونه دیگری هم از مراجعه محمد بیات، سرپرست صندوق‌های محک به بانک ملی شعبه کاشف و شعبه بنفشه برای تعویض اسکناس‌های فرسوده، ناقص و کپک زده برای خبرنگار «اعتماد» تعریف کرد: «کارمند بانک اعلام کرده که اسکناس‌ها از مبلغ ۲۰۰۰ ریال به بالا در صورت وجود حداقل نیمی از آن قابل دریافت است. اسکناس‌های تمیز قابل دریافت است. اسکناس‌های کپک زده به دلیل آلودگی موجب بیماری‌های قارچی می‌شود و قابل دریافت نیست.»به گفته احمدیان کارمند بانک همچنین گفته که دستور العمل‌های مربوط به تعویض یا امحای اسکناس‌های فرسوده، داخلی بوده و قابل ارائه به مراجعه‌کنندگان نیست.
همه را پس می‌گیریم
مدیرعامل موسسه خیریه حمایت از کودکان سرطانی محک می‌گوید که بارها تلاش کرده‌اند و هربار شکست خورده‌اند. خبرنگار «اعتماد»، به اصرار آقای مدیرعامل، حدود دو هفته بعد از گفت‌وگوی حضوری، روز ۴ آبان ماه ۹۲ با محمد بیات، سرپرست صندوق‌های موسسه خیریه حمایت از کودکان سرطانی محک برای پیگیری تعویض اسکناس‌های فرسوده همراه می‌شود. (مسوولان بانک‌های اقتصاد نوین و ملت؛ شعبه میدان هروی به کارمند موسسه محک می‌گویند که نزدیک‌ترین شعبه تعویض اسکناس‌های فرسوده بانک ملی شعبه زبر جد – خیابان پاسداران – است.) بیات یک کیسه پلاستیکی حاوی اسکناس‌های پاره و کهنه و نیمه را به کارمند بانک ملی- شعبه زبرجد – نشان می‌دهد: «این اسکناس‌ها قابل تعویض است؟»کارمند بانک نگاهی به اسکناس‌ها می‌اندازد «اگر کمتر از ۶۰ درصد اسکناس باقی مانده باشد قابل تعویض نیست. اسکناس‌های ۱۰ تومانی و ۲۰ تومانی هم قابل تعویض نیست.»
«تکلیف ما با این اسکناس‌های فرسوده چیست؟» کارمند محک می‌پرسد. رییس بانک ملی شعبه زبرجد بعد از چند تماس تلفنی به «مسوول اسکناس‌های فرسوده بانک مرکزی» می‌رسد. همان مردی که در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌خواهد نامش محفوظ بماند و می‌گوید: «بخشنامه تعویض اسکناس‌های فرسوده، جدید نیست. مطابق این بخشنامه اگر شماره سریال و امضای اسکناس، باقی مانده و اسکناس، ابطال نشده باشد با هر میزان فرسودگی و کهنگی قابل تعویض است. اما حتی اگر قابل تعویض هم نبود باید در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد تا ما برای امحای آن اقدام کنیم.»رییس بانک هم به «اعتماد» می‌گوید: «باید تمام اسکناس‌ها و قطعات باقی مانده به ترتیب ارزش ریالی دسته‌بندی شود. ساعت ۹ صبح به اداره نشر بانک مرکزی واقع در خیابان فردوسی مراجعه کنید. آنها جدولی در اختیار دارند که به ۱۰۰ قسمت تقسیم شده و باقیمانده اسکناس که امضا و شماره سریال بر آن باشد روی این جدول قرار می‌گیرد و به ازای آن وجه رایج کشور پرداخت می‌شود. حتی اسکناس‌های ۱۰ تومانی و ۲۰ تومانی هم قابل تعویض هستند و فقط اسکناس‌های ابطال شده و خارج از رده، غیرقابل تعویض است. البته تمام شعب بانک ملی هم موظف به دریافت اسکناس‌های فرسوده هستند. ما به اداره نشر تحویل می‌دهیم و تعویض البته کمی زمانبر است.»
گفتند پول‌ها قابل تعویض نیست
علیرضا مقدم؛ پیمانکار بخشی از ساختمان محک که تابستان ۹۱ شاهد این آتش سوزی بوده به «اعتماد» می‌گوید: «مشغول کار ساختمانی بودیم و از ما بشکه خالی خواستند. چند کیسه زباله آوردند و مدیرعامل موسسه هم آمد و کیسه‌ها را باز کردند. پول کهنه بود. پرسیدم چرا پول را آتش می‌زنید. گفتند کاری نداشته باشید و دست نزنید اسکناس‌های کپک زده و کثیف و پاره و از رده خارج است. گفتم بانک این اسکناس‌ها را تحویل می‌گیرد. این اسکناس‌ها پشتوانه اقتصاد مملکت است. من به ازای هر قطعه آن به شما اسکناس ۵۰۰ تومانی می‌دهم. گفتند به بانک مراجعه کردیم و تحویل نگرفتند. انباردار موسسه اسکناس‌ها را با بیل در یک و نیم بشکه فشرد و اسکناس‌ها را آتش زدند.»احمدیان می‌گوید: «در سایت بانک مرکزی و بانک ملی درباره استعلام دستور العمل امحا و تعویض اسکناس‌های فرسوده فقط این جمله آمده که عزیزان می‌توانند به اتاق مبادلات بانک مرکزی یا بانک ملی شعبه مرکزی در فردوسی و در مراکز استان به بانک‌های شعبه مرکزی بانک ملی مراجعه کنند.»
اسکناس‌ها سالم است
موسسه خیریه حمایت از کودکان سرطانی محک- طبقه ۰۲ منفی: در یکی از اتاق‌ها، دو زن و یک مرد با دستکش‌های پلاستیکی و ماسک بر دهان مشغول شکستن قلک‌ها و شمارش و تفکیک محتویات آن هستند. اغلب اسکناس‌ها بالای ۵۰۰ تومان است. اسکناس‌ها بر حسب ارزش ریالی روی هم چیده می‌شود و در قبضی که به صاحب قلک تحویل می‌دهند گزارشی از محتویات شمارش شده درج می‌شود. تقریبا تمام اسکناس‌هایی که روی میز پخش شده سالم است.
یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان اسکناس معدوم می‌شود
در اطاق کنفرانس موسسه خیریه حمایت از کودکان سرطانی محک یک صندوق بزرگ پلاستیکی گذاشته‌اند. صندوقی به اندازه ۱۲ جعبه کفش. با حجمی معادل ۴۷ هزار و ۲۵۰ سانتیمتر مکعب که به گفته احمدیان می‌تواند محتوای ۲۴ قلک سفالی محک را در خود جا دهد. این صندوق پر از خرده اسکناس است. اسکناس‌هایی که ۹۹ درصدشان نیمه‌پاره و کپک زده و کمتر از ۵۰ درصد یک اسکناس کامل هستند اما ۹۹ درصدشان، هنوز شماره سریال و امضای رییس کل بانک مرکزی را بر خود دارند. احمدیان مجموع ارزش ریالی اسکناس‌هایی که به گفته وی «غیرقابل تعویض» بوده و توسط موسسه محک امحا شده را یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان برآورد می‌کند و به «اعتماد» می‌گوید: «در سال ۹۱ از محل جمع‌آوری بالغ بر ۸۱ هزار و ۳۸۵ قلک سفالی، عواید خیریه‌یی معادل ۶ میلیارد و ۲۹۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان جمع‌آوری و برای تامین هزینه‌های دارو و درمان ۸۵۰۰ کودک مبتلا به سرطان در سراسر ایران صرف شده است.
از اول شهریور ۹۱ تا اول شهریور ۹۲، ارزش ریالی اسکناس‌های پاره، مخدوش و کپک زده جمع‌آوری شده از ۸۱ هزار و ۳۸۵ قلک سفالی که کارمندان بانک آنها را غیرقابل تعویض اعلام کرده‌اند حداکثر حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بوده است. این پول‌های غیرقابل مبادله به دلیل ماهیت آنها قابل شمارش ریالی نیست زیرا یک‌سوم و یک‌چهارم و یک دوم از اسکناس، باقی مانده و حجم این مجموعه حدود ۳ صدم درصد کل عواید قلک‌هاست که عمدتا هم اسکناس‌های با ارزش کمتر از ۲۰۰ تومان و به ندرت، ۵۰۰ تومانی و ۱۰۰۰ تومانی هستند.»
«دستورالعملی برای معدوم کردن آنها از بانک دریافت کرده‌اید؟»
مدیرعامل محک برای معدوم کردن اسکناس‌های فرسوده هیچ دستورالعملی از بانک دریافت نکرده است. او فقط به مندرجات مکاتبه‌یی مربوط به ۶ یا ۷ سال قبل اشاره می‌کند که حالا هم در دسترسش نیست و زمان می‌خواهد تا از بایگانی موسسه پیدا شود. این مکاتبه هم فقط تکلیف موسسه در قبال سکه‌های خارج از رده یا غیرایرانی را روشن کرده و این سکه‌ها هر سال از قلک‌ها جمع‌آوری و به بانک تحویل می‌شود. در این استعلام اشاره‌یی به چگونگی امحای اسکناس‌های کهنه و فرسوده نشده و احمدیان مدعی است که «ما تمام کانال‌های ممکن را برای تعویض اسکناس‌های فرسوده طی کردیم اما مراجعات ما به بانک نتیجه نداد زیرا دستورالعملی درباره رفتار با پول معیوب وجود ندارد و این پول معیوب هم که عملا اسکناس فرسوده محسوب نمی‌شود زیرا بانک هم آن را تحویل نمی‌گیرد و روی دست ما مانده است. ما هم نمی‌توانیم تا ابد این اسکناس‌ها را نگه داریم بنابراین چاره‌یی جز امحای اسکناس نداریم. بخشی را با دستگاه کاغذخوردکن خورد می‌کنیم و حجمی را هم از طریق سوزاندن معدوم می‌کنیم.»
مدیرعامل محک می‌گوید که در این موسسه هیچ کاری بدون مجوز انجام نمی‌شود. «ما در اینجا هیچ کاری را بدون مجوز انجام نمی‌دهیم. حتی وقتی می‌خواهیم کمک‌های نقدی خیرین مقیم امریکا را دریافت کنیم، موافقت وزارت اطلاعات و OFAC – دفتر کنترل دارایی‌های خارجی امریکا، زیر مجموعه اداره خزانه داری فدرال امریکا – را هم کسب می‌کنیم.»با این حال محک برای سوزاندن اسکناس‌ها هیچ مجوزی دریافت نکرده و احمدیان صرفا به گزارش ۲۷ دی ماه ۹۱ «ایران اکونومیست» درباره شیوه‌های معدوم کردن اسکناس در بانک مرکزی استناد می‌کند که به گفته احمدیان در این گزارش درباره نحوه معدوم‌سازی اسکناس‌های فرسوده در «بانک مرکزی» آمده است: «سابق بر این بانک مرکزی اسکناس‌های فرسوده را در کوره‌های مخصوص می‌سوزاند اما حالا یک دستگاه خورد کن مدرن خریده‌اند و اسکناس‌های با آلودگی زیاد را می‌سوزانند و بخش دیگر با آلودگی کمتر را خورد کرده و با شیوه مخصوص دفن زباله دفن می‌کنند.» این گزارش در حالی مورد استناد مدیرعامل محک است که ۵ ماه بعد از سوزاندن اسکناس‌ها منتشر شده است.
احمدیان می‌گوید: «می‌پرسید چرا اسکناس‌ها سوزانده می‌شود؟ می‌پرسید برای سوزاندن اسکناس‌ها مجوز دارید؟ پاسخ من این است که مجوز ندارم. اما چه کار کنم؟ اگر بانک این اسکناس‌ها را تحویل گرفت و پذیرفت که در ازای آن وجه رایج به ما بدهد آن زمان این اسکناس‌ها فرسوده محسوب می‌شود. در حالی که اسکناس‌های در اختیار ما فرسوده نیست زیرا بانک حاضر به دریافت آنها نیست. می‌پرسید که آیا برای تبدیل این اسکناس‌ها تلاش کرده‌ایم؟ پاسخ من این است که این کار، اقتصادی به نظر نمی‌رسد. ما برای وجوهی که بانک از ما تحویل نمی‌گرفته تصمیم به امحا به همان روش بانک مرکزی گرفتیم. جرمی هم مرتکب نمی‌شویم زیرا من نمی‌دانم که اگر یک نفر در خیابان اسکناس ۵ یا ۱۰ هزار تومانی را آتش بزند آیا نیروی انتظامی او را بازداشت می‌کند یا خیر. اما اگر می‌گویید جرم است من می‌گویم نمی‌دانستم و هر جرمی هم مجازات و جریمه‌یی دارد.»
اسکناس‌های فرسوده قابل تعویض‌اند
رضا شورگشتی، مدیر اداره نشر اسکناس و خزانه بانک مرکزی در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: «انتشار و امحای اسکناس توسط بانک مرکزی و زیر نظر هیات نظارت اندوخته اسکناس انجام می‌شود. تمام اسکناس‌های فرسوده در شعب بانک ملی قابل تعویض است. اما اگر اسکناس‌های فرسوده ناقص باشد بخشی از ارزش اسمی آن با توجه به میزان فرسودگی قابل پرداخت است. در حال حاضر به طور معمول اسکناس‌های بالای ۱۰۰۰ ریال جهت تعویض به بانک‌ها ارائه می‌شود. احتمالا اسکناس‌های نابودشده توسط موسسه مزبور دارای مبلغ اسمی پایین بوده و برای موسسه مزبور صرف اقتصادی نداشته که آنها را تعویض کند. چنانچه اسکناس‌ها به بانک ارائه می‌شدند وجه آنها قابل پرداخت بود. امحای اسکناس‌های تولیدشده توسط بانک مرکزی با توجه به هزینه گزاف تولید آنها آسیب رساندن به بیت‌المال است و اشکال شرعی و قانونی دارد.»
نمی دانیم با این کاغذها چه کنیم
اسکناس‌های فرسوده مشکلی است که گریبان تمام نهادهای خیریه صاحب قلک و صندوق صدقات را گرفته است. قاسم فامیلی؛ معاون ارتباطات بنیاد امور بیماری‌های خاص به «اعتماد» می‌گوید: «پول‌های فرسوده یک اتفاق اجتناب‌ناپذیر است. مردم بهترین جا برای اسکناس‌های فرسوده و پاره‌یی که تمایلی به خرج آن ندارند یا در مبادلات روزمره قابل معاوضه نیست و روی دست‌شان می‌ماند را همین صندوق‌های خیریه و صدقات می‌دانند. فکر می‌کنند ما می‌توانیم این وجوه را به پول نقد تبدیل کرده و برای بیماران و نیازمندان خرج کنیم. ما هم در زمان تخلیه صندوق‌های کمک‌های نقدی با حجم انبوهی از اسکناس‌هایی مواجه می‌شویم که به طور معمول قابل استفاده نیست چون نصفه یا پاره است. آن بخش از اسکناس‌هایی که کامل اما فرسوده است را به بانک تحویل می‌دهیم و اسکناس سالم تحویل می‌گیریم. آن بخش هم که نصفه یا به‌شدت کهنه است را جمع‌آوری کرده و سالی یک‌بار به بانک می‌بریم تا طبق جدول تعیین فرسودگی اسکناس، ارزشگذاری شده و وجه معادل آن به ما برگردد یا با مطابقت شماره سریال‌شان تعویض یا توسط خود بانک از رده خارج شود.»
سعید ستاری؛ معاون مشارکت‌های مردمی کمیته امداد به «اعتماد» می‌گوید: «طبیعت کار نهادهای خیریه وجود اسکناس‌های فرسوده است زیرا اسکناس‌ها در جیب افراد یا داخل همین صندوق‌های صدقات دچار آسیب می‌شود یا حتی بر اثر سرما یا گرمای هوا، چسب اسکناس متلاشی می‌شود. چندی قبل، بانک مرکزی یکی از نیروهای کمیته امداد را آموزش داد و کلیشه‌یی در اختیار او قرار داد که همکار ما هم بر اساس آن کلیشه اسکناس‌های فرسوده را ارزشگذاری می‌کند و بانک هم بر مبنای آن، وجه رایج را به کمیته امداد عودت می‌دهد. اسکناس سرمایه ملی در چرخه مبادلات است و در فرآیند کاری، تحت هیچ شرایطی هیچ قطعه‌یی از اسکناس، حتی اسکناس‌های خارج از رده یا متعلق به سایر کشورها را دور نمی‌ریزیم و تا امروز هم از بانک نشنیده‌ایم که از دریافت اسکناس‌های فرسوده‌مان خودداری کرده باشد.»احمد قویدل؛ مدیرعامل سابق کانون هموفیلی ایران به «اعتماد» می‌گوید: «ما ۵ کیسه از این اسکناس‌ها در کمدهای کانون داریم و نمی‌دانیم با آنها چه کنیم. اما قطعا آنها را آتش نمی‌زنیم. پول مملکت را که آتش نمی‌زنند.»نیمه دوم مهر ماه امسال مجید صنیعی؛ رییس سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی اعلام کرد که «سال ۹۰ حدود یک میلیارد قطعه اسکناس و سال ۹۱ حدود ۵۰۰ میلیون قطعه اسکناس در کشور امحا شد و بر اساس برنامه‌ریزی‌ها قرار است در سال ۹۲ حدود ۶۰۰ میلیون قطعه اسکناس فرسوده را امحا کنیم.»اسکناس فرسوده انگار بخشی از رفتار فرهنگی مردم ایران شده است. فرهنگی که با کار خیر هم گره می‌خورد.
اسکناس اموال عمومی است
کامبیز نوروزی، حقوقدان در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: مستفاد از مقررات پولی بانکی کشور، اسکناس و مسکوکات، اموال عمومی محسوب می‌شود و به همین دلیل از بین بردن آن حتی توسط دارنده پول، عمل قانونی نیست. مطابق با مقررات و رویه‌های جاری، همه ساله بانک مرکزی اسکناس‌هایی را که دچار فرسودگی شده و قابل استفاده نیست جمع‌آوری می‌کند و آنها را طی تشریفات خاص امحا می‌کند و معادل مقدار امحا شده، پول جدید به بازار پولی کشور وارد می‌کند. از آنجا که مساله به اقتصاد عمومی مربوط است موضوع نگهداری از پول در زمره موارد نظم عمومی قرار می‌گیرد یعنی از بین بردن پول ممکن است به اقتصاد کل کشور ضربه وارد کند. با سوزاندن پول توسط یک فرد یا موسسه، مقادیری پول از چرخه اقتصادی کشور خارج می‌شود و ممکن است آثار نامطلوبی بر کل اقتصاد بگذارد. به همین دلیل حتی وقتی خود بانک مرکزی می‌خواهد مقادیری اسکناس فرسوده را از گردش خارج کند، تشریفات بسیار مفصل و دقیق و پیچیده است.»
به نظر می‌رسد که موسسه کودکان سرطانی محک آسان‌ترین راه را برای خلاصی از اسکناس‌های فرسوده پیدا کرده است. حداقل، مراجعه همزمان کارمند موسسه محک و خبرنگار «اعتماد» و شنیدن پاسخ رییس بانک ملی شعبه زبرجد شاهد مورد اعتمادی است که راه‌های دیگری هم برای تبدیل اسکناس‌های فرسوده و اهدایی مخاطبان محک وجود داشته است. راه‌هایی که مربوط به دیروز و هفته گذشته نیست و رویه جاری کشور بوده است. اما در این میان هم یک نکته می‌تواند مورد توجه باشد. نکته‌یی که حتی می‌تواند به سوال تبدیل شود. چرا و چگونه یک نیکوکار که با قصد کمک به نیازمندان و محرومان و داوطلبانه، از بخشی از درآمد و سرمایه خود چشمپوشی کرده و آن را به صندوق‌های صدقات اهدا می‌کند، اسکناس‌های هرچه کهنه‌تر و فرسوده‌تر و ناکارآمدتر را به فهرست اعمال نیکوکارانه خود ضمیمه می‌کند؟ آیا این عمل که زحمت مضاعفی بر دوش انجمن‌های خیریه هموار کرده و حتی برخی موسسات مانند محک را به اقداماتی که هنوز تکلیف قانونی آن نامعلوم است هدایت می‌کند هم می‌تواند در زمره اعمال خیر به شمار بیاید؟ مدیرعامل محک مخالف است که مردم از انداختن اسکناس‌های فرسوده و پاره کهنه شان به صندوق‌های خیریه و صدقات منع شوند.
«بهتر است مردم این اسکناس‌ها را هم در قلک محک بیندازند چون من نمی‌دانم فردی که این اسکناس را در قلک من می‌اندازد چه کسی است. نمی‌دانم چقدر پول دارد. نمی‌دانم منابع مالی‌اش چقدر است. شاید یک کارگر است که این اسکناس، گوشه‌یی از حقوقش بوده است. اگر فردی با انداختن همین اسکناس فرسوده در قلک محک احساس آرامش می‌کند، اجازه بدهیم این آرامش را داشته باشد. فرد نیکوکار برای بخش مشارکت‌های مردمی ما ران ۵ کیلویی گوسفند می‌آورد و می‌خواهد به محک اهدا کند. این گوشت مهر دامپزشکی ندارد زیرا ذبح عادی است. نمی‌دانیم در چه شرایطی و چه وقت کشتار شده. بوی بدی هم دارد. ما این گوشت اهدایی را تحویل می‌گیریم چون اهدایی مردم است اما آن را امحا می‌کنیم. مردم الزاما با عقل به موسسات خیریه کمک نمی‌کنند بلکه با احساسات‌شان کمک می‌کنند. ایجاد محدودیت برای مردم در نیت‌های خیرشان می‌تواند منجر به ایجاد احساس نامناسب نسبت به موسسه خیریه شود. چون توجیه مردم این است که کار خیر قانون و مقررات ندارد.»
تصمیم بگیرید
حالا این‌بار شاید وقتی با یک صندوق خیریه چشم در چشم شدید، لرزی بر تن‌تان بنشیند از اینکه بخواهید اسکناس پاره و کهنه‌تان را در دل صندوق رها کنید. بعید است آنقدر دست شسته از مال دنیا باشید که بفهمید پول‌هایتان، بدون آنکه به دست نیازمند همنوع رسیده باشد سوزانده می‌شود و هیچ خمی به ابرویتان نیاید. حتی اگر برای یک‌بار هم دنیادوستی‌تان مانع از انداختن پول کهنه به داخل صندوق خیریه شود، یعنی گزارش «اعتماد» نتیجه‌بخش بوده است.
منبع: اعتماد
  |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
