فاکتورهای تعیین‌کننده در توسعه ارزهای دیجیتال

به گزارش اخبارپول، واحد ارزهای دیجیتال یک نوآوری در سیستم پرداخت به شمار می‌روند. آن‌ها یک واسطه مبتنی بر اینترنت هستند که به‌عنوان یک ابزار مبادله جایگزین عمل می‌کنند. بسیاری از کارشناسان و طرفداران این تکنولوژی استدلال می‌کنند که این نوآوری در سیستم‌های پرداخت اهمیت بسیار زیادی را در سیستم مالی و اقتصادی دارد. مثال‌های متعددی از ارزهای دیجیتال، مانند لیت‌کوین وجود دارد. بیت کوین یک ارز دیجیتال شناخته شده است که از تکنولوژی نظیر به نظیر (همتا به همتا) در عملیات خود استفاده می‌کند، کاملاً غیرمتمرکز است و امکان استخراج آن در مقایسه با سایرین آسان تر است.Bitcoin یکی دیگر از نمونه‌های ارزهای دیجیتال است و یکی از شبکه‌های رایج نوآورانه است، به‌راحتی قابل‌تبدیل و ایجاد حساب رایگان بدون هیچ مشکلی است. علاوه بر این، وضعیت عملیات بیت کوین به نام “تکنولوژی نظیر به نظیر” معروف است.

با وجود خاص بودن واحد ارزهای دیجیتال مانند لیت کوین، بیت کوین و سایر واحد ارزهای دیجیتال، برخی از ریسک ها را نیز در بردارد. چنین ریسک ها و مزایایی در استفاده از واحد ارزهای دیجیتال باید برای سازمان هایی که چنین خطراتی را پذیرفته‌اند و مزایای آن را نیز قبول دارند، تجزیه‌وتحلیل شوند. این فصل به‌صورت کامل به بررسی مفهوم واحد ارزهای دیجیتال و مزایا، محدودیت ها و ریسک‌های آن می پردازد.

ارزهای دیجیتال عمدتاً آنهایی هستند که می توان گفت با استفاده از دفترکل توزیع‌شده (چراکه مکانیسم پرداختشان غیرمتمرکز است) به یک خلاقیت تکنولوژیکی بزرگ دست می یابند که می‌تواند تأثیر شگرفی بر بسیاری از بخش های مالی که به اقتصاد مرتبط هستند، داشته باشد. می توان گفت وقفه در جریان معمول سیستم‌های تجاری موجود و مدل‌های تجاری از این تأثیرات شگرف است.

به‌علاوه، سایر تأثیرات ارزهای دیجیتال به شروع تغییرات اقتصادی جدید، سریع تر کردن معاملات و تأثیرگذاری بیشتر قیمت برای مشتریان و سایر استفاده کنندگان نهایی کمک می‌کند. همه ی این تأثیرات شگرف به‌وسیله‌ی ارزهای دیجیتال ایجادشده اند، درنتیجه مفهوم “دفترکل توزیع شده” به وجود آمد که با ارز دیجیتال کار می‌کند و ارز دیجیتال را قابل‌باور می‌سازد . دفتر کل توزیع شده عنصر کلیدی پنهان در دستیابی به ارزهای دیجیتال است و در یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز کار کنند. مثال های متعددی از واحد ارزهای دیجیتال وجود دارد.مثال هایی ازاین‌دست عبارت‌اند از: بیت کوین، آلت کوین، اتروم، ریپل، نیم کوین، لیت کوین، چین کوین، PP کوین، گروپ کوین، و زِن.

هر شکل از واحد پولی مانند ارزهای دیجیتال ویژگی های خاصی دارند. ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین دارای ویژگی هایی هستند ولی ذاتاً خود ارزشی ندارند (ولی در عرضه و تقاضا فاکتورهای تعیین کننده ارزش محسوب می شود) و قدرت افزایش آن به‌عنوان واسطه ای برای تبادلات مورداستفاده قرار می‌گیرد.همواره بازار رو به رشدی برای ارزهای دیجیتال به‌ویژه بیت کوین به‌عنوان ارز دیجیتالی که ویژگی ورودی آزاد را داراست، وجود دارد.

درک مفهوم ارزهای دیجیتال
در اقتصاد قدرت هر واحد پول (هم‌ارزهای دیجیتال و هم فیزیکی) به‌عنوان واسطه ی مبادله کالاها و خدمات ارائه‌شده ، به‌عنوان داراییهای قابل انتقال، مطرح‌شده است.

دسته بندی های ارز دیجیتال
دو دسته بندی از ارز دیجیتال وجود دارد که به‌وسیله‌ی بانک مرکزی اروپا معرفی‌شده است. این دو دسته بندی عبارت‌اند از: پول الکترونیکی (E-money) و ارز مجازی. E-money و ارز مجازی دارای یک سری از ویژگی های متفاوت هستند. جدول(۱) ذیل شباهت ها و تفاوت های در ویژگی ها میان E-money و ارز مجازی را همان گونه که توسط بانک مرکزی اروپا مشخص‌شده است، نشان می دهد. همان¬گونه که مدر جدول ذیل اشاره شده است، E-money و ارز مجازی ویژگی های متفاوتی دارند اما تنها تشابه‌ها را به اشتراک می گذارند. این شباهت فرمت دیجیتال E-money و واحد پول مجازی است. با در نظر گرفتن ویژگی های متفاوت آن‌ها، می توان در جدول مشاهده کرد که با توجه به واحد اکانت، E- money با استفاده از واحد پول معمول مانند یورو، دلار آمریکا، پوند، ین، دلار استرالیا، درهم، روپیه و نماینده ای از سایر واحدهای پول معمول مشخص‌شده است، درحالی‌که ارز مجازی با استفاده از واحدهای پولی ساختگی مانند دلار لیندن، بیت کوین یا سایر واحد ارزهای ساختگی مشخص‌شده است.

به‌علاوه، E-money حالت پول رایج قانونی را دارد که آن را مانند پول فیزیکی عملی می سازد درحالی‌که ارز مجازی حالت پول رایج قانونی را ندارد. بر E-money می توان تنظیم و نظارت داشت درحالی‌که واحد پول مجازی را نه می توان تنظیم کرد و نه می توان بر آن نظارت کرد. به‌علاوه، E-money تضمین شده است و با سازمان‌های پولی الکترونیکی تثبیت‌شدهی قانونی همراه است درحالی‌که ارز مجازی نه تضمین‌شده است و نه توسط شرکت‌های خصوصی غیرمالی همراه است.

جدول (۱) دسته­‌بندی بانک مرکزی اروپا برای ارز دیجیتال

مزایای ارزهای دیجیتال
مزایای متعددی در استفاده از واحد ارزهای دیجیتال وجود دارد. این مزایا عبارت‌اند از:جایگزین پرداخت سریع تر، استقلال، طبیعت جهانی، تأثیرگذاری قیمتی، سهولت استفاده و حریم خصوصی داده ها.

محدودیت‌ها و خطرات واحدهای پول دیجیتال
همان‌طور که ارزهای دیجیتال مزایایی دارند، محدودیت ها و ریسک هایی نیز در استفاده از ارزهای دیجیتال وجود دارد. وقتی درباره محدودیت ها و ریسک‌های نقدی صحبت می کنیم، آسیب پذیری یکی از مسائل کلیدی است. مصرف کنندگان و تُجّاری که از ارز دیجیتال استفاده می‌کنند در برابر هک کردن احتمالی، پول‌شویی و کلاه‌برداری آسیب‌پذیرند. این امر خطر بزرگی برای سازمان‌ها و مشتریان به وجود می آورد که با استفاده از ارزهای دیجیتال معامله می کنند و می‌تواند مانع بالقوه ی کاربران برای استفاده از واحد ارزهای دیجیتال باشد. به‌علاوه، کاربران فعلی را وادار می‌کند استفاده از واحد ارزهای دیجیتال را متوقف کنند چراکه آن‌ها از این که اکانت شان هک شود، واهمه دارند.جرم مسئله‌ کلیدی دیگری است و وقتی از محدودیت ها و ریسک‌های ارزهای دیجیتال صحبت می کنیم، اهمیت پیدا می‌کند. استفاده از ارزهای دیجیتال به فعالیت‌های مجرمانه مانند پول‌شویی، کلاه برداری، خریدوفروش کالاها و خدمات غیرقانونی، تروریسم مالی و اخاذی فضا می دهد. مسئله‌ی کلیدی دیگر، فقدان مقیاس ها (واحدها) است. فقدان مقیاس ها هنگامی برجسته می‌شود که کاربران می‌خواهند تا سرمایه را بازیابی کنند. بسیاری از کاربران سرمایه‌ای را ازدست‌داده‌اند و چنین سرمایه هایی غیرقابل‌بازیابی هستند و می‌تواند کاربران بالقوه ای که مایل‌اند از ارزهای دیجیتال استفاده کنند را مردد سازد و استفاده از واحد ارزهای دیجیتال را متوقف کند.

فاکتورهای تعیین‌کننده در توسعه‌ی ارزهای دیجیتال
به‌عنوان یک تکنولوژی جدید که امروزه به شکلی گسترده مورداستفاده قرار می گیرد، ارزهای دیجیتال که بر پایه ی دفتر کل توزیع شده عمل می کنند فاکتورهایی دارند که توسعه آن را شروع می‌کند. این توسعه جدید در تکنولوژی پرداخت، پیشنهاد کاهش هزینه معاملات و افزایش سرعت معاملات را مطرح می‌کند. همان گونه که در نوآوری در پرداخت خرده فروشی به‌وسیله‌ی CPMI گزارش‌شده است، پیشرفت تکنولوژیکی یکی از فاکتورهای اصلی برای تغییر در خدمات پرداخت، با تأثیری قابل‌توجه بر عرضه و تقاضای خدمات است.

عرضه ی ارزهای دیجیتال تحت تأثیر فاکتورهای مختلف است. این فاکتورها عبارت‌اند از:
o فاکتورهای تکنیکی: توافقی میان مشارکت کنندگان در شبکه، برای استفاده از یک نسخه دفتر کل. اگر چنین توافقی به دست نیاید، سطح پذیرش چنین ارز دیجیتالی کاهش خواهد یافت.
o ثبات: طی یک دوره‌ی زمانی نسبتاً طولانی، ثبات مدل برای برخی از ارزهای دیجیتال “مبتنی بر دفترکل توزیع‌شده” می‌تواند به کاری دشوار تبدیل شود.
o ناشناس بودن: ناشناس بودن مکانیسمی است که توسط ارز دیجیتال بکار گرفته‌شده است و باعث دلسردی مؤسسات مالی می‌شود.
o تقسیم‌بندی (پراکندگی): در حال حاضر، بیش از ۶۰۰ نوع ارز دیجیتال درزمینه تمایز دارایی و پروتکل‌های تائید وجود دارد. مجزا سازی در معامله و پروتکل‌های تائید ارزهای دیجیتال ممکن است به‌عنوان مانعی برای تائید و استفاده از مکانیسم‌های بکار رفته به‌وسیله‌ی ارزهای دیجیتال مورداستفاده قرار گیرد.
o کارآمدی: براثر سرعت‌بالا و پیشرفت اتمام معاملات، ممکن است ارزهای دیجیتال به شکل گسترده‌تری پذیرفته‌شده و مورداستفاده قرار گیرند.

نقش تنظیم‌کنندگی احتمالی
تنظیم‌کنندگی در استفاده و پذیرش روش‌های ارزهای دیجیتال توسط مشتریان نقشی چشمگیر دارد. پیشرفت‌های تکنولوژیکی در روش‌های ارزهای دیجیتال اثبات می‌کند که تنظیم آن غیرممکن است. بااین‌حال، دو اثر تنظیم‌کننده اصلی وجود دارد که در پذیرش ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود: محدودیت جرائم (چراکه می‌توان ارزهای دیجیتال را در فعالیت‌های مجرمانه مانند پول‌شویی، کلاهبرداری، خریدوفروش کالاها و خدمات غیرقانونی؛ تروریسم مالی و اخاذی استفاده کرد و باعث عدم رشد ارزهای دیجیتال می‌شود) و قوانین حمایت از مصرف‌کننده است. پیش‌بینی‌شده است که مصرف کنندگان روش‌های ارز دیجیتال را پذیرفته و استفاده می‌کنند و معیارهای تنظیم کنندگی باید مانند مقیاس های تعیین‌کننده در جایگاه (درست) خود قرار بگیرند تا بتوانند ارزهای مشتری را امن نگهدارند. به‌علاوه، اپراتورهای ارز دیجیتال باید با دولت‌های کشورهای درگیر، به‌منظور کاهش نرخ یا پایان دادن به اقدامات مجرمانه همکاری داشته باشند. ناشناس بودن در معاملات از نگرانی مشتری‌ها است چراکه می‌تواند عامل انجام فعالیت مجرمانه باشد. ازاین‌رو، اپراتورهای ارز دیجیتال و دولت‌های کشورهای درگیر باهم در این زمینه فعالیت می‌کنند.

چهار گروه تنظیم کننده اصلی احتمالی وجود دارد که برای قرار دادن مقیاس های تنظیم کنندگی در جای مناسب در ارزهای دیجیتال، به آن‌ها عمل می‌کنند. جدول (۲) گروه‌های تنظیم کننده ی احتمالی و اقدامات موردنیاز آن‌ها را نشان می دهد. این گروه ها و اقدامات احتمالی می توانند پذیرش و استفاده از ارزهای دیجیتال را فعال کنند.

جدول (۲)گروه­بندی­‌های تنظیم­‌کننده و فعالیت‌های بالقوه­‌ی موردنیاز

“کیف پول” یک پلتفرم نرم افزاری برای پرداخت هایی است که بیت کوین آن‌ها را ساخته است. در ابتدا این پلتفرم نرم افزاری (کیف پول یا wallet) بر روی کامپیوترها اجرا می‌شود. وقتی پرداخت صورت گرفت، اکانت های فرستندگان بدهکار می شود و اکانت های دریافت کنندگان بستانکار می‌شود. توجه داشته باشید که یافتن راه حلی برای سؤالات ریاضی مشکل است اما وقتی راه حل ارائه شد تائید اعتبار بسیار آسان خواهد بود.

بطو کلی بخاطر تکنولوژی بیت کوین و بلاک چین، نقل و انتقال ها بسیار آسان و ایمن شده اند. این نقل و انتقال ها به صورت نظیر به نظیر انجام می شود و نیازی به شرکت های واسه ای ندارد. بانک ها و سایر موسسات مالی بدون استفاده می مانند و به خاطر حذف هزینه پروسه مالی،چندین تن سرمایه ذخیره می شود.

*فرزادرمضانی راد، دانشجوی دکترا مدیریت، متخصص فناوری اطلاعات درحوزه بانکی