فرزانه طهرانی*: از یکماه پیش تاکنون به دلیل عدم پرداخت پول نفت و گاز صادراتی به امارات، ۴۰ کشتی حامل موادغذایی و کالاهای اساسی روی آبهای خلیجفارس، بلاتکلیف مانده است. با وجود تحریمهای یکجانبه اما موادغذایی و دارو از تحریمها مستثناست، با این حال امارات در پرداخت پولی که برای واردات موادغذایی به ایران وعده داده بود کارشکنی کرده است. در واقع امارات روزانه ۳۰میلیوندلار گاز از ایران میخرد و در ازای آن متعهد به پرداخت پول جهت واردات کالاهای اساسی و موادغذایی شده است. اما در یک ماه گذشته یا بهصورت قطرهچکانی این پرداختها انجام شده یا پرداختها را متوقف کرده است. مبادلات نفتی ایران به دلیل تحریمهای یکجانبه غرب، بهسختی صورت میگیرد و بانک مرکزی بهعنوان نخستین تحریم شدهها امکان حملونقل پول را در سطح بینالمللی ندارد.
منابع مالی برای ترخیص وجود ندارد
«حمید حسینی» رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی در گفتوگو با «شرق» میگوید: در حال حاضر بانک مرکزی منابع آزادی برای ترخیص کالاها در اختیار ندارد. وی با بیان اینکه دولت روی درآمدهای حاصل از نفت حساب باز کرده بود میافزاید: در یک ماه گذشته برخی کشورهای خریدار نفت در پرداختیهای خود تعلل کرده و این مساله موجب محدودیتهای منابع در کشور شده است. حسینی خاطرنشان میکند: بهطور قطع میتوان گفت هیچ اختلافی برای پرداخت هرچه سریعتر ارز محمولههای وارداتی در کشور وجود ندارد چراکه هر روز ماندن کشتیها، هزینههای دموراژ بیشتری برایمان بههمراه خواهد داشت. پس تنها دلیل عدم ترخیص کالاها نداشتن منابع مالی کافی است. طی ۳۰ تا ۴۰ روز گذشته، حدود ۴۰ کشتی به بنادر ایران رسیده اما به دلایلی ترخیص محمولههای این کشتیها به تعویق افتاده است. در این یک ماه هم به دلیل جابهجایی کابینه حل مشکل این کشتیها نیز به تاخیر افتاده است با این وجود نعمتزاده وزیر صنعت، معدن و تجارت در روزهای اخیر با رفع برخی موانع از تخلیه ۲۰ کشتی وارداتی خبر داده و وعده میدهد تا دو هفته آتی از ۲۱ کشتی باقی مانده در بنادر، ۱۱ کشتی دیگر هم ترخیص شوند. رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی همچنین تاکید میکند: دولت جدید باید رایزنیهای جدیدی با کشورهای طرف معامله داشته باشد تا بهزودی با پرداخت پولهای بلوکه شده در آن کشورها، مشکل مالی بخش بازرگانی کشور حل شود. یقینا تاخیر در ترخیص کالاها، بازار عرضهوتقاضا و بهدنبال آن قیمتها تحتتاثیر قرار خواهد گرفت. از آنجا که غالب این کالاها نیز موادغذایی فسادپذیر است، این تعللها میتواند خسارت قابل توجهی را نیز به بار آورد. با وجود آنکه اساسا موادغذایی از فهرست تحریمها خارج است اما امارات عمدا در رسیدن منابع مالی برای خرید موادغذایی خلل ایجاد میکند.
کشتیهای دولتی ترخیص شد
رییس مجمع عالی واردات نیز تصریح میکند: تنها بخش اندکی از کشتیها که مربوط به بازرگانی دولتی بود ترخیص شده ولی هنوز نهادههایی که بخش خصوصی وارد کرده با مشکل روبهرو است. «محمدحسین برخوردار» با اشاره به اینکه در حال حاضر سردرگمی در بازار ایجاد شده، خاطرنشان کرد: اگر نسبت به این مساله به نتیجه نرسند و بازار را از این بلاتکلیفی خارج نکنند، وضعیت ذخیرهسازی کاهش مییابد و زمانی متوجه این مساله میشوند که با کمبود کالا در بازار مواجه میشویم که نتیجه آن گرانی است. از دیگر محمولههای معطل مانده خوراک طیور است. در حال حاضر مساله ترخیص نهادهها برای بخشهای تولیدی کشور چون مرغداریها به یک مساله حیاتی تبدیل شده و در صورتی که مساله نهاده حل نشود تولید مرغ و تخممرغ نیز با مشکل روبهرو خواهد شد. در همین راستا اتحادیه مرغداران و واحدهای تولیدی طی نامهای به رییسجمهور درخواست حل این مساله را داشتند تا شاید مشکل این بخش که تاثیر زیادی روی بازار و زندگی مردم دارد حل شود. مسعود دانشمند، عضو هیاترییسه اتاق بازرگانی هم در گفتوگو با «شرق» تاکید میکند: در صورتی که حل مشکل ارز حل نشود، ترخیص کالاها تا مهر و آبان ممکن نخواهد بود و این بهمعنی فاسد شدن بسیاری از محصولات وارداتی و از بین رفتن سرمایههای ملی است. اسدالله عسگراولادی رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران نیز میگوید: متاسفانه با اتفاقاتی که اخیرا رخ داده با کسری و کمبود کالا در کشور مواجه خواهیم بود. یکسری از اجناس در گمرکات رسوب کرده که اغلب موادغذایی فاسدشدنی است و هزینه سنگینی درباره نگهداری آنها در سردخانهها باید پرداخت شود. وی متذکر میشود: در صورتی که این مشکل حل نشود؛ با کمبود موادغذایی روبهرو خواهیم شد. عسگراولادی با اشاره به کانتینرهایی که در بنادر هستند، میافزاید: هماکنون چندین کانتینر موادغذایی در بنادر جنوبی کشور و در بندر جبلعلی در دوبی در انتظار حل این مشکل هستند که مبلغ مورد نظرشان را دریافت کنند.
منبع: شرق