کد خبر: 117863
دوشنبه 23 مهر 1397 - 10:04
اعطای یارانه نقدی از مابهالتفاوت نرخ‌های ترجیحی و ثانویه نه تنها قدرت خرید را جبران نمی‌کند بلکه آسیب‌پذیری آن را بیشتر می‌کند.
به گزارش اخبارپول، کمیل طیبی در روزنامه اعتماد نوشت: در شرایط کنونی که بازار ارز چند‌نرخی شده است، هرگونه یارانه یا کمک مالی به صورت مستقیم به افراد، به پیچیدگی شرایطی که امروز اقتصاد کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کند، اضافه می‌کند. در واقع اعطای یارانه نقدی از مابهالتفاوت نرخ‌های ترجیحی و ثانویه نه تنها قدرت خرید را جبران نمی‌کند بلکه آسیب‌پذیری آن را بیشتر می‌کند. بازار ارز سه‌نرخی است.
مابهالتفاوت بین ارز دولتی با بازار ثانویه و آزاد مقداری قابل توجه است. اگر مبنای اعطای یارانه، تفاوت نرخ ارز دولتی با سایر بازارها باشد، نه‌تنها نمی‌توان قدرت خرید را جبران کرد بلکه دستکاری در نرخ ارز را تشدید می‌کند .
زیرا محل تامین یارانه، وسوسه‌هایی برای افزایش و کاهش نرخ ارز دولتی یا دستکاری در قیمت ارز در بازار آزاد ایجاد می‌شود که منجر به رانت و فساد می‌شود و حتی ممکن است نوسانات را بیشتر کند.
پس برای جبران قدرت خرید افراد، اعطای یارانه نقدی (آن هم در شرایط کنونی اقتصادی که مشکل تورم و نقدینگی را داریم) به بار نقدینگی اضافه می‌کند. هرگونه یارانه یا کمک (غیر‌نقدی) به منزله جبران قدرت خرید یا کمک به بخش‌هایی که در اثر نوسانات اخیر، آسیب دیده‌اند، باید مکانیسم شفافی داشته باشد.
به طور مثال مشخص شود که یارانه به چه گروه‌هایی تعلق می‌گیرد، صرف حمایت از تولید‌کنندگانی شود که به سبب نوسانات نرخ ارز دچار مشکل شده‌اند یا افرادی در اولویت قرار گیرند که نمی‌توانند از خدمات درمانی و تامین اجتماعی استفاده کنند.
از تقسیم پول بیشتر آن هم بدون وجود سیستم شفاف باید خودداری کرد. تا زمانی که ارز تک‌نرخی نباشد، نمی‌توان قدرت خرید خانوارها را بالا برد. چند‌نرخی بودن ارز، افزایش قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت.
هرگونه تصمیم‌گیری بر مبنای سیستم چند‌نرخی بودن ارز، بعد از مدتی فساد و رانت را بیشتر می‌کند. در آن صورت نه‌تنها حل مسائل سخت‌تر بلکه زمان‌بر‌تر می‌شود و سیاست‌های ارزی و پولی توان کنترل بازار ارز را نخواهند داشت.
نکته دیگری که توان خرید را متاثر می‌کند، تاثیر روانی نوسان‌های بازار است. بازار ارز «سنا» مبنای قیمت‌گذاری خود را از «روزانه» تغییر داده و به بیان دیگر نرخ ارز در هر روز، میانگین نرخ ارز در روز گذشته است.
برخی معتقدند با این کار، تجار و بازرگانان دچار مشکل می‌شوند و نمی‌توانند برای خرید‌های روزانه خود، میانگین نرخ ارز مشخصی در نظر بگیرند. تغییر نرخ ارز در بازار ثانویه و بازار آزاد، لحظه‌ای و جو روانی بر بازار ارز کاملا قابل رویت بوده است.
به گونه‌ای که با هر شایعه‌ای نرخ ارز دچار تغییر و راه برای اثر‌گذاری سیاست‌های بانک مرکزی بسته می‌شده است. با این همه، اعلام «میانگین نرخ ارز روز گذشته» در واقع نوعی سیاستگذاری برای کاهش یا کنترل اثرات روانی بر بازار نرخ ارز است و با سرکوب نرخ ارز شناور مدیریت شده، متفاوت است.
سیاست‌های ارزی بانک مرکزی برای اثر‌گذاری نیاز به زمان دارند. هر قدر جو روانی بازار مدیریت شود، زمینه و بستر برای تعدیل نرخ ارز در بازه زمانی به تناسب کوتاه‌تری فراهم می‌شود. اقدام فوق، دستکاری در نرخ ارز یا دخالت و سرکوب قیمت‌ها نیست بلکه به منزله جلوگیری از جو روانی در صورت نوسان در منابع عرضه یا تقاضا ارز است.
ما را در سایر شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
