نوید نماینده*: سیاست دولت این است که قیمت مسکن را کاهش دهد. البته این موضوع فقط برای مسکن نیست، بلکه دولت در تلاش است که وضعیت کلی معیشت مردم را بهتر کند که مسلما این امر در بازار مسکن و اجار‌ه‌بها هم تاثیر خواهد گذاشت
وام ۲۰ میلیون تومانی کمک‌خرید مسکن در برابر قیمت‌های فعلی در بازار مسکن نه تنها گرهی از مشکل متقاضیان رفع نمی‌کند بلکه آنها باید برای دریافت این وام ناچیز کفش‌های آهنی بپوشند و درخوشبینانه‌ترین حالت ۶ ماه منتظر دریافت وام خود بمانند. شکاف عمیق قیمت مسکن با وام‌های ۲۰ میلیون تومانی بار دیگر بحث ضرورت افزایش وام خرید مسکن را پیش می‌کشد. دیگر بر هر کسی روشن است که قدرت خرید مردم در مقابل قیمت‌های فعلی مسکن به‌طور جدی کاهش پیدا کرده و کمتر متقاضی حقیقی مسکن است که توان خرید خانه را داشته باشد. نکته اینجاست که قیمت مسکن در طول ۲ سال گذشته حتی پرسرعت‌تر از نرخ تورم افزایش یافت و رشد کرد اما وام مسکن نه تنها به کندی هم به‌دنبال نرخ تورم راهی نشد بلکه به همان میزان سابق ثابت ماند. آنطور که آمارها نشان می‌دهند با ۲۰ میلیون تومان وام خرید مسکن این روزها تنها می‌توان حدود ۴ متر مربع بنای مسکونی خریداری کرد. به بیان بهتر وام خرید مسکن تنها ۷ درصد قیمت کل را پوشش می‌دهد و ۹۳ درصد دیگر آن را متقاضی خود باید تهیه کند. با توجه به این شرایط این سوال پیش می‌آید که آیا وام خرید مسکن در دولت یازدهم باید افزایش پیدا کند یا اینکه باید تدابیر دیگری برای پرشدن شکاف قیمت مسکن و وام کمک‌خرید اندیشید؟ این سوال را با کارشناسان مسکن و رئیس‌اتحادیه مشاوران املاک در میان گذاشته‌ایم.
وامی برای ۴ متر مربع مسکن
جالب اینجاست که رئیس اداره طرح و برنامه بانک مسکن که اصلی‌ترین مرجع تقدیم وام کمک‌خرید مسکن است هم به ناچیز بودن وام خرید مسکن اشاره کرده‌است. نادر قاسمی با بیان اینکه تسهیلات خرید مسکن این بانک تنها در ۷ درصد قیمت مسکن تاثیرگذار است و قدرت خرید حداکثر ۴ مترمربع بنای مسکونی را فراهم می‌کند، گفت: «رویکرد بانک مسکن افزایش سقف وام خرید مسکن است.» او در گفت‌وگو با فارس در پاسخ به این سوال که آیا بانک مسکن با روی کار آمدن دولت یازدهم برنامه‌ای برای افزایش وام ساخت یا خرید مسکن دارد یا خیر؟ گفته: «باید ابتدا ببینیم سیاست دولت یازدهم در این‌خصوص چیست و بعد از آن است که بانک مسکن می‌تواند برنامه‌های خود را برای وام خرید و ساخت مسکن ارائه کند بنابراین فعلا که باید منتظر ماند.»
وی با اشاره به اینکه به هر حال باید دید که سیاست و دیدگاه دولت یازدهم چیست، ادامه داد: دیدگاه وزیر راه‌وشهرسازی دولت دهم این بود که وام ساخت مسکن افزایش یابد، اما وام خرید مسکن هیچ افزایشی نداشته باشد. وی اضافه کرد: «وام خریدی که در حال حاضر می‌توان با آن تنها ۳ تا ۴ متر خانه خرید نمی‌تواند چندان بر بازار و قدرت خرید تاثیرگذار باشد، اما به هر حال اگر دولت جدید و وزیر جدید مساعدت نشان دهد بانک مسکن هم آمادگی پرداخت و افزایش وام خرید را دارد. قاسمی در پاسخ به این سوال که آیا بانک مسکن توان افزایش سقف وام خرید مسکن را دارد، گفت: باید دید سیاست دولت یازدهم و وزیر جدید چیست، اما به هر حال بانک مسکن به منابع خود نگاه می‌کند و بر اساس آن تصمیم می‌گیرد. وی ادامه داد: رویکرد بانک مسکن، رویکرد مثبتی در زمینه افزایش سقف وام خرید مسکن است. رئیس اداره طرح و برنامه بانک مسکن در پاسخ به این سوال که اگر سقف وام خرید مسکن افزایش یابد احتمال رشد قیمت مسکن نیز وجود دارد، گفت: به هیچ‌وجه اینطور نیست؛ چرا که بانک مسکن در ۷ درصد جامعه تقاضای مسکن تاثیرگذار است و بقیه متقاضیان از وام خرید بانک مسکن استفاده نمی‌کنند. این مقام مسئول در بانک مسکن به نوعی موافقت این بانک با افزایش وام خرید مسکن را اعلام کرده‌است. اما بیت‌الله ستاریان کارشناس مسکن معتقد است که تنها مشکل از کم بودن میزان وام کمک‌خرید مسکن نیست بلکه در این میان نکات دیگری هم مطرح است.
او در گفت‌وگو با «تهران‌امروز» اینطور توضیح داد: «اینکه دولت یازدهم باید قیمت مسکن را کاهش دهد و از آنطرف هم وام خرید مسکن را افزایش دهد یک بحث است و دخالت دولت در بازار مسکن یک بحث دیگر. دخالت و سیاست‌گذاری دولت در بازار مسکن هم حد و حدودی دارد و نمی‌توان تنها با ابزار افزایش وام خرید مسکن بازار مسکن را متحول کند.» ستاریان اینطور ادامه داد: «اگر حتی فرض را بر این بگیریم که میزان وام خرید مسکن به ۶۰ یا ۷۰ میلیون تومان هم برسد باز هم مشکل حل نخواهد شد. زیرا دست‌کم قیمت یک مسکن مناسب در تهران اکنون ۳۰۰ میلیون تومان است و ۶۰-۷۰ میلیون تومان باز هم مشکلی را حل نمی‌کند.»
ستاریان معتقد است که مشکل مهم‌تری هم در این میان وجود دارد و آن هم انتظار طولانی‌مدت متقاضیان برای دریافت وام کمک‌خرید مسکن است. او می‌گوید این پروسه در خوشبینانه‌ترین حالت ۶ ماه طول می‌کشد و این موضوع موجب می‌شود کسانی که متقاضی واقعی بازار مسکن نیستند به سمت این وام‌ها بروند و متقضیان تاثیرگذار و واقعی بی‌نصیب بمانند.
ستاریان اینطور ادامه می‌دهد: «خطر دیگری هم که وجود دارد واکنش بازار به افزایش وام خرید مسکن است که می‌تواند قیمت مسکن را افزایش دهد. همچنین در این میان نباید از مشکلی که دولت دهم با مسکن‌مهر برای بانک‌ها از جمله بانک مسکن به وجود آورد غافل شویم. زیرا بدهی‌های بانکی دولت درخصوص مسکن‌مهر بالاست که بانک‌هایی که وام خرید مسکن ارائه می‌دادند اکنون توان مالی ادامه این مسیر را ندارند. از همین‌رو پروسه دریافت وام از گذشته هم طولانی‌تر شده‌است.»
او اما وظیفه دولت یازدهم را شفاف‌سازی بیشتر در بازار مسکن و همچنین تسهیل مسیر دریافت وام می‌داند. ستاریان می‌گوید دولت برای ارائه وام خرید مسکن باید مرجعی پاسخگو مشخص کند. اکنون اگر کسی درخواست وام کند و ۶ ماه هم منتظر بمانند امکان دارد مسئولان بانک به او بگویند شرایط دریافت وام را ندارد. این در حالی‌است که مرجعی برای شکایت، پیگیری و پاسخگویی وجود ندارد و همین فضا را غبارآلودتر کرده‌است.
ستاریان می‌گوید: «بهترین راه استفاده از منابع مالی خارجی‌است و اگر دولت یازدهم موفق به بهبود روابط با کشورهای خارجی شود می‌توان از این منابع در بازار مسکن به‌طور بهینه‌ای استفاده کرد.»
دولت یازدهم قطعا وام خرید مسکن را افزایش می‌دهد
با وجود اینکه بیت‌الله ستاریان موافقت کاملی با افزایش میزان وام خرید مسکن نشان نداد و مشکلات دیگر را در این میان برشمرد اما مصطفی قلی‌خسروی رئیس‌اتحادیه مشاوران املاک معتقد است که دولت یازدهم وام خرید مسکن را قطعا و یقینا افزایش خواهد داد. او به «تهران‌امروز» می‌گوید: «مسلما دولت یازدهم برنامه‌هایی دارد که به ثبات و آرامش بازار مسکن کمک جدی خواهد کرد که یکی از این برنامه‌ها افزایش وام خرید مسکن است.»
خسروی اینطور ادامه داد: «از سوی دیگر سیاست دولت این است که قیمت مسکن را کاهش دهد. البته این موضوع فقط برای مسکن نیست، بلکه دولت در تلاش است که وضعیت کلی معیشت مردم را بهتر کند که مسلما این امر در بازار مسکن و اجار‌ه‌بها هم تاثیر خواهد گذاشت.» البته او در گفت‌وگوی دیگری با مهر گفته: «تا زمانی که سیاست‌های بخش مسکن از سوی وزیر جدید راه و شهرسازی اعلام نشود، تغییر زیادی در بازار به‌وجود نمی‌آید.» او با تاکید بر اینکه هنوز تغییری در وضعیت بازار مسکن به وجود نیامده است، گفت: قیمت‌ها تابعی از وضعیت اقتصادی کشور هستند و هنوز هم با توجه به جهش قیمتی مسکن در سال گذشته، نرخ‌ها بالاست؛ بنابراین تا زمانی که کاهش قیمت به وجود نیاید رکود هم ادامه دارد. رئیس اتحادیه کشوری مشاوران املاک با اشاره به اینکه حباب ۱۳ درصدی بازار مسکن هنوز برطرف نشده است، افزود: اجاره بها هم هنوز با نرخ‌های بالا تعیین می‌شود که این موضوع به‌دنبال افزایش قیمت در سال گذشته رخ داد؛ بنابراین هنوز هم کاهش قیمتی در این بخش نداشتیم.
به هر روی اما خسروی معتقد است که دولت در حرکت بر مسیر عقلانیت اقتصادی می‌تواند بازار مسکن را دوباره سامان دهد و به هدف خود که کاهش قیمت مسکن و در پی آن اجاره‌بهاست دست پیدا کند.
منبع: تهران امروز
  |
 |
 |
 |
 |
 |
