کاهش مبادله با اسکناس دلار

سید کمال سید علی: تقاضا در بازار ارز ایران همواره متکثر بوده است، به این معنا که در بخشی چون واردات همواره یک تقاضای مشخص وجود دارد و همچنین در بخش خدمات نیز نیازها به ارز مشخص است. در بخش خدمات بیماران، دانشجویان، مسافران و کسانی که به دلایل مشروع به خارج از کشور می‌روند و نیاز به ارز دارند، تقاضای خود را وارد بازار می‌کنند. در این میان قاچاقچیان نیز برای خرید کالا در کشورهای همسایه نیاز به خرید دلار در بازار دارند و تقاضای خود را به بازار تحمیل می‌کنند. به هر حال این مقدار تقاضا همیشگی بوده و در آینده هم خواهد بود، به همین دلیل چندان نمی‌توان در این مورد اظهارنظر کرد.
مصرف دیگری هم در بازار کشور وجود دارد که همواره موجب التهاب در بازار می‌شود. این تقاضا عمدتا از سوی سفته‌بازان است و همواره این بخش بیشترین مواهب را از تکانه‌های قیمتی بازار می‌برند. بانک مرکزی باید روی این مساله تمرکز کند و با سفته‌بازان برخورد جدی انجام دهد. بانک مرکزی باید اولویت‌های اقتصاد ایران را بشناسد و براساس آن سیاستگذاری کند. نهاد سیاستگذار پولی باید علاوه بر اینکه به نیازهای مشروع پاسخ دهد و ارز کافی را برای متقاضیان قانونی فراهم کند، حتی المقدور باید راهکاری را بیابد که به جای پرداخت اسکناس دلار، اعتبارات حواله شوند.
این مساله در مورد بخش خدمات به راحتی ممکن می‌شود. یعنی به جای آنکه به دانشجوی ساکن در خارج کشور اسکناس دلار پرداخته شود، به میزان مورد نیاز اعتبار به حساب وی حواله شود. این رویه را در مورد بیمارانی که برای درمان به خارج می‌روند نیز می‌توان انجام داد و با گسترش این سیاست می‌توان حتی برای واردکنندگان نیز به تدریج از چنین راهی بهره جست. همچنین احیای حساب‌های ارزی هم می‌تواند به بانک مرکزی و بازار ارز کمک کند اما به شرطی که مانند گذشته بانک‌ها زیر قول خود نزنند و همان طوری که در قرارداد گفته‌اند عمل کنند.
مداخله بانک مرکزی زمانی می‌تواند مثمرثمر باشد که یک متقاضی قانونی ارز دچار مشکل نشود و به راحتی بتواند ارز مورد نیاز خود را فراهم کند. از سوی دیگر با کاهش معاملاتی که از طریق اسکناس انجام می‌شود، می‌توان التهابات فصلی را بهتر کنترل کرد.

منبع: اعتماد