تجمیع کارتهای اعتباری هم شفافیت را ارتقا میدهد و هم کار شهروندان را آسان میکند. ممکن است این کار هزینهای را به شبکه بانکی تحمیل کند، اما فواید آن به حدی قابل توجه است که میصرفد دولت و شبکه بانکی این هزینه را انجام دهند تا شفافیت بالا رود.
*وحید شقاقی شهری
متاسفانه مسیری که نظام بانکی ما طی کرد به گونهای بود که باعث شد هر فرد ایرانی تعداد زیادی از کارتهای اعتباری را در اختیار داشته باشد که بخش عمدهای از آن بدون گردش مالی است. برای مثال شاهد هستیم یک فرد چندین سال یک کارت اعتباری دارد که بیاستفاده است یا گاهی اوقات از تعدد این کارتهای اعتباری عملیات پولشویی یا عدم شفافیت هم استنباط میشد. من خودم به شخصه دارای سه کارت از یک بانک مشخص هستم، این تعدد کارت هم برای سپردهگذاران مشکل ایجاد میکند و هم رصد مبادله پولی توسط شبکه بانکی و شفافیت آن را با مشکل مواجه میکند. اینها در شرایطی است که داشتن یک کارت کفایت میکند. شاهد هستیم که افراد در جاهایی که مشغول به کار میشوند، سازمان مربوطه از آنها میخواهد که در بانک مشخصی حساب باز کنند و همین امر باعث میشود که شهروندان ما کارتهای مختلفی داشته باشند و بعضا حتی شاهد هستیم که از یک بانک هم چند کارت بانکی دارند. از طرف دیگر، برای خود دولت هم مساله ساز میشود، چون همانطور که اشاره داشتم بخشی از این کارتها بدون گردش مالی هستند یا در زمانهای خاصی از آنها سوءاستفاده میشود یا اینکه عدم شفافیت را گسترش میدهد. بنابراین به نظر میرسد تجمیع کارتهای بانکی کار بسیار خوبی است؛ اگر مسئولان بانک مرکزی تمام کارتهای اعتباری را در یک کارت هوشمند ارائه کنند، کار افراد نیز آسانتر میشود. در این شرایط جای اینکه افراد چندین کارت اعتباری که دارای رمزهای متفاوت یا راکد هستند یا رصد و کنترل آنها از سوی دولت سخت است، با خود حمل کنند، با یک کارت، تمام حساب و کتابهای خود را انجام میدهند. بنابراین رصد یک کارت هوشمند هم برای دولت آسانتر است و هم شفافیت را ارتقا میدهد. همه اینها مزیتی است که برای تجمیع میتوان برشمرد. همچنین چون ما به دنبال این هستیم که مالیات بر سود سپرده را عملی کنیم، طبیعی است اگر تجمیع کارتهای اعتباری صورت بگیرد و رصد و کنترل سهلتر شود، اقتصاد نیز شفافتر و پولشویی کنترل میشود، حتی درآمدهای مالیاتی دولت راحتتر و سریعتر افزایش مییابد. از طرف دیگر، کارت هوشمند یک بانک اطلاعاتی تجمیع شده است که عملا مزایای مختلفی هم برای دولت دارد، وقتی دولت میخواهد دهکهای درآمدی را کنترل یا وقتی میخواهد یارانهها یا هر فعالیت اقتصادی را ساماندهی کند، زمانی که شهروندان دارای یک کارت بانکی باشند، کار راحتتر صورت میگیرد. لذا تجمیع کارتهای اعتباری هم شفافیت را ارتقا میدهد و هم کار شهروندان را آسان میکند. ممکن است این کار هزینهای را به شبکه بانکی تحمیل کند، اما فواید آن به حدی قابل توجه است که میصرفد دولت و شبکه بانکی این هزینه را انجام دهند تا شفافیت بالا رود. الان ما از عدم شفافیت شاهد فرار مالیاتی گسترده، پولشویی یا فعالیتهای خاصی در اقتصاد هستیم که متاسفانه اینها به خود اقتصاد ضربه میزند. لذا با هوشمند شدن کارتهای اعتباری رصد و پایش و درنهایت شفافیت محقق خواهد شد.
کارشناس اقتصادی