برخلاف ذهنیت غلطی که در میان بسیاری از ناآشنایان به روندهای بازارسرمایه رواج یافته، شاخصهای گوناگونی که همه روزه در بورس تهران محاسبه و اعلام میشوند، نمایانگر عملکرد سرمایهگذاران، سهامداران و بازیگران بازارسهام هستند
برخلاف ذهنیت غلطی که در میان بسیاری از ناآشنایان به روندهای بازارسرمایه رواج یافته، شاخصهای گوناگونی که همه روزه در بورس تهران محاسبه و اعلام میشوند، نمایانگر عملکرد سرمایهگذاران، سهامداران و بازیگران بازارسهام هستند، نه شاخص سنجش عملکرد مدیران اجرایی بورس؛ چنانکه طبق فرمولهای محاسباتی در همه بازارهای سرمایه جهان، شاخصها معیاری برای سنجش عملکرد کلی بازده بازار در دورههای گوناگون بهحساب میآیند و بهطور طبیعی تحتتأثیر عوامل برونزا و درونزا و همچنین بروز ریسکهای سیستماتیک و غیرسیستماتیک نوسان میکنند. بورس تهران سالهاست که با هدف کمک به شفافترشدن فضای بازار برای سرمایهگذاران، افزون بر ارقام شاخص کل، روزانه بیش از ۱۰نوع شاخص عملکرد دیگر بالاخص شاخص هم وزن را در بازار اوراق بهادار محاسبه و منتشر میکند.
علاوه براین، آمار مولفههای اثرگذار و بعضا مهمتری نظیر حجم و ارزش معاملات و ارزش بازار هم بهصورت لحظهای در بازار اوراق بهادار منتشر و منعکس میشود. تعدد آمارهای منتشر شده در بازارسهام بهگونهای است که به جرأت میتوان گفت هیچ دستگاه و نهادی را در کشور نمیتوان نام برد که تا این حد به حوزه انتشار آمارهای عملکرد بهصورت لحظهای و به روز اهتمام داشته باشد. از طرف دیگر براساس قوانین و عرف موجود در همه بازارهای سرمایه جهان، بورسها، نهادهایی خصوصی و مجری و تسهیلکننده معاملات سهام و تأمینکننده نیازهای مالی شرکتها هستند نه بیشتر.
در بازارسرمایه ایران هم، از آذرماه سال ۱۳۸۴به این سو، یعنی درست از زمان تصویب قانون بازار اوراق بهادار در مجلس شورای اسلامی، نهادهای ناظر و مجری در بازار سرمایه ایران از یکدیگر تفکیک شدند و بورس اوراق بهادار تهران بهعنوان یک نهاد خصوصی و از طریق سهامداران بخش خصوصی حوزههای خدماتی و اجرایی بازار اوراق بهادار را برعهده گرفته است.
هماکنون در ترکیب سهامداران بورس اوراق بهادار تهران، عمدتا نهادهای تخصصی بخش خصوصی حضور دارند و اساسا طبق قوانین جاری و مصوب مجلس، دولتها در اداره بازارسهام کمترین نقش را دارند. بنابراین تصور این موضوع که بورس یک نهاد زیرمجموعه دولت است، با واقعیتهای موجود در قوانین جاری کشور همخوانی ندارد.
از سوی دیگر، همانطور که اشاره شد طبق قانون بازار اوراق بهادار در ۱۲سال گذشته سازمان بورس و اوراق بهادار بهعنوان یک نهاد عمومی غیردولتی، وظیفه نظارت بر بازارسرمایه را با اقتدار برعهده گرفته و توانسته دستاوردهای بزرگی را در حوزه ارتقای شفافیت و سلامت بازار سرمایه کسب کند.
با توجه به این موارد بر این باوریم که تحلیل روندهای حرکت بازارسرمایه با نگاهی سطحی، سیاستزده و بدون توجه به مبانی علمی، یکی از آفتها و موانع توسعه بورسها در چارچوب اقتصاد ایران بوده و هست، البته بورستهران با شناخت دقیق این موضوع و برای پرکردن این خلأ در حوزه رسانهای، نشستها و کلاسهای آموزشی فراوانی را با هدف ارتقای سطح دانش و بینش خبرنگاران حوزه بازار سرمایه برگزار کرده و خوشبختانه اثرات آن به خوبی در قلم حرفهای نویسندگان بازار سرمایه قابل مشاهده است.
منبع: همشهری