تصمیم بانک مرکزی مبنی بر اجازه دادن به بانک‌ها برای ورود به چرخه خرید و فروش ارز ناشی از صادرات و تأمین ارز فعالان اقتصادی یک گام به جلو برای یکسان‌سازی نرخ ارز محسوب می‌شود که باعث احیای نقش بانک‌ها در تنظیم بازار ارز خواهد شد.
بها‌ء‌الدین حسینی هاشمی*: تصمیم بانک مرکزی مبنی بر اجازه دادن به بانک‌ها برای ورود به چرخه خرید و فروش ارز ناشی از صادرات و تأمین ارز فعالان اقتصادی یک گام به جلو برای یکسان‌سازی نرخ ارز محسوب می‌شود که باعث احیای نقش بانک‌ها در تنظیم بازار ارز خواهد شد به‌نحوی که حساب‌های پس‌انداز ارزی و نقل و انتقال ارز از طریق شبکه بانکی صورت می‌گیرد و از این طریق بانک مرکزی قدرت مدیریت بازار ارز را به‌دست خواهد گرفت تا با یک برنامه‌ریزی مناسب سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز را اجرا کند.
از سوی دیگر درصورت ورود بانک‌ها به عرصه نقل و انتقال رسمی ارز، دیگر شاهد پدیده فرار ارز از سیستم بانکی نخواهیم بود و صادرکنندگان به جای نگه‌داشتن ارز ناشی از صادرات اقدام به سپرده‌گذاری در شبکه بانکی خواهند کرد و درصورت نیاز به دریافت ریال آن می‌توانند با نرخ آزاد و نه مبادله‌ای به خواسته خود برسند.
نکته مثبت دیگر در نتیجه ورود بانک‌ها به بازار ارز، واقعی و شفاف شدن کارنامه تجاری ایران خواهد‌بود به‌نحوی که دیگر شاهد بزرگ‌نمایی میزان صادرات یا کوچک‌نمایی واردات نخواهیم بود و عملا نرخ ارز در نتیجه عرضه و تقاضای واقعی تعیین می‌شود و نقل و انتقال ارز تجاری بین ایران و دیگر کشورها به شکل سابق از طریق شبکه بانکی صورت می‌گیرد و دیگر صرافی‌ها نقشی در نقل و انتقال ارز نخواهند داشت.
نکته مهم این است که ایجاد هرگونه انحصار در بازار آزاد ارز مانعی بر سر یکسان‌سازی نرخ ارز خواهد بود و به همین دلیل شرط لازم برای اجرای این سیاست ایجاب می‌کند که نرخ ارز باید شناور باشد و این نرخ براساس عرضه و تقاضا تعیین شود. البته این شائبه هم مطرح است که با ورود بانک‌ها به بازار ارز و اقدام به خرید و فروش ارز با نرخ آزاد، جایگاه صرافی‌ها متزلزل شود اما باید گفت صرافی‌ها همچنان در بازار ارز وجود دارند و با این تصمیم خلع سلاح نمی‌شوند.
در تمام دنیا هم صرافی‌ها در کنار بانک‌ها به مبادله ارز مشغول هستند چرا که صرافی‌ها هم شبکه گسترده و قوی دارند و اگر بانک‌ها بخواهند تعلل کنند مردم سیستم دونرخی را ترجیح می‌دهند و با رویگردان شدن از بانک‌ها بار دیگر خرید و فروش ارز بدون تشریفات را ترجیح می‌دهند و به سمت صرافی‌ها بازمی‌گردند.
از سوی دیگر باید دقت کرد که مسئولیت و وظیفه صرافی‌ها نیست که بار مسئولیت بانک‌ها در نقل و انتقال ارز تجاری و بازرگانی را برعهده بگیرند و به واقع سیاستگذاری غلط گذشته عامل چند‌نرخی شدن ارز شد و صرافی‌ها از جایگاه خود خارج شدند و به خرید و فروش ارز بازرگانی روی آوردند درحالی‌که فلسفه صرافی‌ها دخالت در نقل و انتقالات ارز نیست. سخن آخر اینکه انتظار می‌رود نرخ تعادلی ارز بر مبنای هر دلار آمریکا به ارزش ۳۵۰۰تومان تعیین شود و حتی اگر در روزهای آینده قیمت ارز در بازار آزاد افزایش یابد، این افزایش قیمت موقت بوده و با افزایش ورودی ارز به کشور، ثبات به بازار ارز برمی‌گردد.
*کارشناس امور بانکی
منبع: همشهری آنلاین
  |
 |
 |
 |
 |
 |
