داستان رکود در بازار خودرو، داستان امروز و دیروز نیست و دوسالی است که خودروسازان با آن دستوپنجه نرم میکنند.
مشتریانی که قیمتها را بالاتر از توان خرید خود میدیدند، با جدیشدن مذاکرات هستهای و امید به لغو تحریمها بیش ازپیش دست از خرید کشیدند و به تحول صنعت خودروسازی با ورود شرکتهای خارجی به بازار ایران دل خوش کردند اما حالا ورق برگشته و در آستانه سال نو و روزهای بدون تحریم میزان تقاضا برای خرید خودرو افزایش یافته است. دراین میان فعالان بازار هم از بازگشت رونق به بازار خودرو و صعودیشدن قیمتها سخن میگویند. قیمتهایی که طی ماههای پیش در سایه نبود مشتری به کمتر از قیمت مصوب کارخانه رسیده بود، دوباره روند افزایشی به خود گرفته است. براساس گزارشهای دریافتی از بازار خودرو درهفته گذشته بیشتر خودروهای ساخت داخل در بازار به فروش رفت و اکنون نمایندگیهای مجاز با کمبود خودرو روبهرو شدهاند. آنگونه که کاظم محمدی نیکخواه رئیس سابق اتحادیه نمایشگاهداران خودرو میگوید، هماکنون بهای خودرو درکف بازار به صورت میانگین ۵ الی ۶درصد بالاتر از نرخ مصوب است. البته این اختلاف قیمت در خودروهایی همچون تندر٩٠ و دنا که میزان تولیدات کمتری دارد، بیشتر است و به بیش از ٢میلیون تومان هم میرسد اما درشرایطی که تقاضا برای خرید خودرو افزایش یافته، فروش فوری دو خودروساز کشور متوقف شده و تحویل خودروهای خریداری شده به سال آینده موکول میشود. این درحالی است که تا یکماه پیش بازار فروشهای اقساطی و ویژه خودروسازان داغداغ بود و تولیدکنندگان این صنعت سعی داشتند تا با جذابکردن شرایط فروش، مشتریان را به بازار برگردانند اما حالا که تقاضا برای خرید بالا رفته، طبق سنوات سالهای گذشته، عرضه خودروسازان نیز محدود شده است. برخلاف خودروهای داخلی، بازار خودروهای خارجی با ثبات بیشتری همراه است و تغییر محسوسی در روند قیمتها مشاهده نمیشود.
تقاضای خودرو ٢۵درصد افزایش یافت
کاظم محمدی نیکخواه یکی از فعالان بازار با بیان اینکه تقاضا در بازار نسبت به ماه قبل و مدت مشابه سال قبل با افزایش قابلتوجهی همراه شده است، گفت: بازار شب عید بهویژه در یکی دوهفته پایانی اسفندماه شرایط خاص خود را دارد و بهطور جامع و کامل قابل کنترل نیست. معمولا درهفتههای پایانی سال، مشتریان حاضرند برای خرید کالاهای موردنیاز خود، پول بیشتری نیز بپردازند و خودرو نیز از این قائده مستثنی نیست و به همین دلیل نمیتوان اوضاع را کامل تحت کنترل داشت. همین امر موجب شده تا قیمتها نسبت به دوماه قبل ۵ الی ۶درصد گرانتر شده است. او با اشاره به این نکته که تقاضا در بازار حدود ٢۵درصد افزایش یافته است و پیشبینی میشود روند صعودی تقاضا در روزهای آتی بیشتر شود، افزود: درحالحاضر ٩٠درصد خریدوفروش توسط نمایندگیهای فروش انجام شده و به نوعی دست واسطهها از بازار کوتاه شده است.
آغاز افزایش پلکانی قیمتها از اواسط بهمن
او در ادامه سخنان خود با بیان اینکه درماههای گذشته به دلیل رکود، قیمتها درکف بازار به کمتر از نرخ مصوب کارخانه رسیده بود، گفت: از اواسط بهمنماه که تا حدودی رونق به بازار بازگشت، افزایش پلکانی قیمتها آغاز شد. بهطوری که هماکنون در برخی محصولات همچون تندر٩٠ و دنا که تولیدات کمتری دارد، این اختلاف قیمت به بیش از ٢میلیون تومان رسیده است. به گفته این فعال صنعت خودرو، هماکنون قیمت مصوب تندر٩٠ دندهاتومات(فول) حدود ۴٧میلیون و٧٠٠هزارتومان است، درحالی که این خودرو در بازار آزاد به قیمت ۵٠میلیون و۵٠٠هزارتومان خریدوفروش میشود. دنا هم شرایط مشابه ال٩٠ را دارد. چنانچه قیمت دنا در بازار آزاد ۴۵میلیون و قیمت کارخانهای آن ۴٢میلیون و۴٠٠هزارتومان است. خودرو ٢٠۶ تیپ ۵ هم ۵٠٠هزارتومان بالاتر از قیمت کارخانه با نرخ ٣٧میلیون و٢٠٠تومان خریدوفروش میشود. براساس این گزارش خودرو رانا نیز تا ٣٣میلیون تومان در بازار آزاد معامله میشود. حال آنکه بین خودروهای ملی سایپا، تیباهاچ بک نسبت به نوع صندوقدار آن متقاضی بیشتری دارد، بهطوری که این خودرو تا ٢٨میلیون تومان درحال خریدوفروش است. فعالان بازار معتقدند بیشتر مشتریان رانا و تیبا هاچبک قشر جوان جامعه هستند.این روزها پراید ١٣١ فول نیز با اقبال خوبی روبهروست؛ بهطوری که این خودرو اکنون در بازار با قیمتی معادل ٢٠میلیون تومان معامله میشود. همچنین پراید ١١١هاچبک نیز با قیمتی معادل ٢٠میلیون و٣٠٠هزارتومان در بازار خودرو به راحتی فروش میرود. درحال حاضر بهای یک دستگاه پژوپارس با یکمیلیون تومان افزایش به ٣۶میلیون و۵٠٠هزارتومان رسیده است. همچنین سمند الایکس نیز با یکمیلیون تومان افزایش به ٣٠میلیون و۶٠٠هزارتومان به فروش میرسد. پژو ۴٠۵ نیز در بازار آزاد تا ٢٩میلیون و۵٠٠هزارتومان و نوع بنزینی و دوگانه آن تا ٣١میلیون و٧٠٠هزارتومان معامله میشود.
خبری از کاهش قیمت نیست
این فعال بازار درحالی که هرگونه کاهش قیمت خودرو را در سال آینده بعید میداند، گفت: با توجه به اینکه قیمتها در بازار به کف خود رسیده، بعید بهنظر میرسد که خودروسازان بتوانند بیش از این قیمت خودرو را پایین بیاورند. از طرفی هم باید توجه داشت که خودرو یک کالای ارزبر است که طی ماههای گذشته نرخ ارز کاهشی نداشته است. او ادامه داد: برخی منتظر ورود خودروهای جدید هستند که از سال آینده قرار است وارد بازار شود، به باور آنها شاید ورود خودروهای جدید بتواند قیمت را در بازار بشکند و خودروهای قدیمی را با کاهش قیمت مواجه کند. همان چیزی که خودروسازان چندان اعتقادی به آن ندارند و معتقدند که به هرحال ورود خودروهای جدید به بازار محدوده قیمت بالایی دارند که تاثیری در قیمت یا روند عرضه خودروهای قدیمی یا درحال تولید ندارند.
رونق بازار خودروهای دستدوم در شهرستانها بیش از تهران
رئیس سابق اتحادیه نمایشگاهداران تهران درخصوص بازار خودروهای دستدوم نیز گفت: این بازار نیز تا حدودی با افزایش تقاضا مواجه شده است، اما از آنجایی که طی دوسال گذشته تمایل به خرید خودروهای نو در استان تهران افزایش یافته، خریدوفروش خودرو کارکرده درشهرستانها بیشتر است. او معتقد است که خریدوفروش در اسفندماه به اوج خود رسیده و تا ٢٣ اسفند این روند ادامه خواهد داشت اما از آنجایی که تعطیلات کشور به نوعی از ٢۶ اسفند آغاز میشود و امکان پلاکگذاری وجود ندارد، عملا معامله و خریدوفروش خودرو متوقف شده و تا اواخر اردیبهشت رکود بر بازار حاکم خواهد بود.
دیگر بهانهای برای گرانی وجود ندارد
اما علی رحیمی یکی از فعالان بازار خودروهای وارداتی در رابطه با وضع بازار میگوید: حالا که جو انتخابات و مسائل سیاسی درکشور فروکش کرده و به نوعی جهتگیری دستگاه قانونگذار کشور تا حدودی مشخص شده، نوعی ثبات در اقتصاد و بازار ایجاد شده و تقاضا درکشور روند افزایشی به خود گرفته است. این فعال بازار هرگونه افزایش قیمت خودروهای خارجی در آستانه شب عید را تکذیب میکند که بهگفته او، طی دوسال اخیر از التهابات بازار ارز کاسته شده و به نوعی ثبات به بازار بازگشته است. از طرفی هم تحریمهای اقتصادی نیز لغو شده و غولهای خودروسازی جهان برای حضور در بازار ایران به رقابت با یکدیگر میپردازند. درچنین شرایطی دیگر بهانهای برای گرانی و بالابردن قیمتها وجود ندارد. ضمن اینکه بازار نیز کشش قیمتهای بالا را هم ندارد. درحالی که بسیاری بر این باورند مردم خرید خودرو را به سال ٩۵ و هویدا شدن آثار لغو تحریمها موکول کردهاند به باور رحیمی، به دلیل رسم دیرینهای که درایران وجود دارد، مردم ترجیح میدهند سال جدید را با وسایل نویی ازجمله خودرو آغاز کنند. برهمین اساس کسانی که واقعا قصد خرید یا تعویض خودروی خود را دارند، منتظر سال بعد نخواهند بود.
نارضایتی مردم از خودروهای چینی
این فعال بازار خودرو درخصوص وضع بازار خودروهای چینی نیز گفت: طی سالهای تحریم درغیاب خودروسازان مطرح دنیا در ایران و افت کیفیت خودروهای داخلی، تقاضا برای خودروهای چینی که آپشنهای بیشتری داشتند، افزایش پیدا کرده بود. این درحالی بود که مردم درواقع هیچ رضایتی از این خودروها نداشته و به ناچار تن به خرید آنها میدادند. به باور رحیمی، کیفیت محصولاتی همچون پژو در سالهای گذشته به شدت افت کرده بود ولی حالا که همکاریهای مشترک از سر گرفته شده و قرار است چندین محصول جدید این شرکت بزرگ خودروسازی درکشور تولید شود، بیشک تقاضا برای خودروهای داخلی افزایش خواهد یافت و سهم خودروهای چینی از بازار ایران کموکمتر میشود. درواقع چینیها باید به سرعت در زمینه توسعه داخلیسازی محصولاتشان در ایران عمل کنند، درغیر اینصورت سال آینده از بازار خودروی ایران حذف خواهند شد. رحیمی گفت: درحال حاضر کمتر از ۵درصد بازار از آن خودروهای لوکسی همچون پورشه، مازراتی و بیامو است و بیش از ٩۵درصد دیگر را خودروهایی با رنج قیمت ٣٠ تا ١٠٠میلیون تومان تشکیل میدهند.
حنای دلالان دیگر رنگی ندارد
این فعال بازار با اشاره به رکود حاکم بر بازار طی ماههای گذشته گفت: دلالی و دلالبازی از بازار خودرو رخت بسته و مردم برای خرید خودرو دیگر عجله نمیکنند. حالا مردم منتظر هستند شرایط مساعدی پیش آید تا وارد بازار شوند. بهطوری که حنای دلالان و سودجویان و حتی خودروسازان دیگر برای مردم رنگی ندارد.
منبع: شهروند