*طهماسب طلایی
در روزشمار پایان دولت دهم، بسیاری از فعالان اقتصادی و حتی سیاسی، نقدهای تند خود از دولت را تشدید کرده و در قبال تمام اتفاقهای گذشته که شاید تاکنون درباره آن صحبتی نمیشد، موضع دارند. این انتقادها در مقابل خود گفتار دولتیها و خاصه رییس جمهور را به همراه داشته که در آخرین گفتوگوی تلویزیونی خود با مردم، سعی کرد به همه این نقدها پاسخ دهد. محمود احمدینژاد که این روزها تعداد منتقدانش بیشتر از طرفدارانش در سال ۸۴ است برای آخرین بار به تلویزیون آمد و صحبتهایی داشت که با واکنشهای تندی در محافل مختلف مواجه شد. پس از اتمام صحبتهای او، لیستی از اشتباههای آماری و گفتاری اقتصادی او در سایتها و رسانههای اینترنتی منتشر شد. همین موضوع باعث شد تا نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی به نقد دوباره او روی بیاورند و از اشکالات ماهوی سخنرانی آخرش یاد کنند.
فرصت سوزی و کاهش ۲۰ درصدی درآمد نفت
در این خصوص ابراهیم نکو، عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس درباره ادعای کاهش ۲۰ درصدی درآمدهای نفتی، به صحبتهای وی واکنش نشان داد و گفت: شاید فعل و انفعالاتی باعث کاهش وابستگی شده باشد اما خروجی مثبتی از این کاهش وابستگی مشاهده نمیشود چرا که درآمدهای جدیدی جایگزین این درآمدها نشد. او با طرح این سوال که آیا توانستیم در قطع ۲۰ درصدی وابستگی نفت پیشرفتی به دست آوریم یا نه؟ افزود: شاید فعل و انفعالاتی باعث کاهش وابستگی شده باشد اما خروجی مثبتی از این کاهش وابستگی مشاهده نمیشود چرا که درآمدهای جدیدی جایگزین این درآمدها نشد و از فرصت کاهش وابستگی درآمد نفتی استفاده نشده است. وی با تاکید بر اینکه باید دید عملکردها با واقعیتهای جامعه همخوانی دارد یا نه؟ آمارهای اعلامی از سوی رییسجمهور را صرفا تبلیغاتی دانست و افزود: با توجه به استعدادهای بالای انسانی و منابع قوی کشور نباید پیشرفت در اقتصاد شگفتآور باشد.
آمارها غلوآمیز بود!
نکو با بیان اینکه بخشی از صحبتهای رییسجمهور درست بود اما آنچه بیان شد نمود بیرونی نداشت و آمارها غلوآمیز بود، درباره موفقیت دولت در واگذاری دولت به بخش خصوصی، گفت: صرف واگذاری به لحاظ کمی و نه کیفی که مشکلاتی هم در حوزه اقتصاد به وجود آورد قابلقبول نیست. این نماینده با بیان اینکه همیشه اینطور بوده که دولتها در پایان کار خود عملکردها را غیرواقعی اعلام میکردند، گفت: آمارهایی که رییسجمهور در گفتوگوی زنده تلویزیونیاش با مردم در حوزه عدالت مطرح کرد برای عقلای اقتصادی باورنکردنی است ولو اینکه حتی پیشرفتهایی هم بوده باشد این سوال مطرح است که آیا آمارها با اصل اهداف همخوانی دارد یا خیر؟این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به مشکلات تولید و ایجاد نارضایتی در بخش خصوصی، گفت: با وجو نارضایتیها در نحوه واگذاری شرکتهای دولتی، دولت چگونه میخواهد توجیه کند در اصل ۴۴ موفق عمل کرده است.
با بدعت احمدینژاد واقعیت تغییر نمیکند
علیمحمد احمدی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس هم با نقد گفتار احمدینژاد از این موضوع یاد کرد که پرداخت بدهیهای داخلی دولت روی ریل قانون نبوده و افزود: شیوه محاسباتی دولت برای رفع بدهی نادرست و فارغ از بدعتهایی است که دولت در روند رفع بدهیها و پرداخت کسری بودجه داشته، واقعیت این مطلب را بیان میکند که نه تنها کسری بودجه و بدهی دولت به سیستم بانکی کاهش پیدا نکرده، بلکه افزایش نیز یافته است. او درباره اظهارات احمدینژاد مبنی بر اینکه بدهیهای خارجی دولت در زمان فعالیت دولت دهم پرداخت شده است و دولت دهم بدهیهای کلی داخلی دولت را نیز رفع کرده است، گفت: دولتها بدهیهای خود را مطلق تسویه نمیکنند چرا که حسابها مستمر است و هر دولتی بعد از اینکه دولت را تحویل میدهد، به دلیل اینکه همواره در طول سالیان گذشته، بودجهها همراه با کسری مواجه است. وی ادامه داد: این بخش از بدهیها از قبل بوده است و این ادعای رییسجمهور که مطرح کردهاند این بدهیها را تسویه کردهاند چندان منطقی به نظر نمیرسد و کماکان بدهی خارجی داریم.
چاپ پول بدون پشتوانه
این نماینده کمیسیون برنامه با انتقاد از این رویه چاپ اسکناس و پول بدون پشتوانه گفت: این کار نیز به ویژه با بحث هدفمندی در دولت احمدینژاد شدت گرفت و دولت از این ابزار استفاده کرد اما اینکه امروز رییسجمهور مدعی رفع بدهیها است ابعاد دیگری دارد و در حقیقت دولت احمدینژاد از روشهایی برای مرتفع کردن بدهیهای قوه مجریه استفاده کرد که دولتهای قبل نمیتوانستند از این روشها استفاده کنند. این نماینده مجلس نهم با طرح مساله درآمدهای دولت از مابهالتفاوت فروش ارز تصریح کرد: اینکه رییسجمهور مطرح میکند بدهیهای دولت را صاف کرده است، بخش اعظمی از آن به مساله ۷۴ هزار میلیارد تومانی برمیگردد که دولت از مابه التفاوت فروش ارز درآمد داشته و ارز موجود را با قیمت ۱۲۲۴ تومان به بانک مرکزی فروخته است. او تاکید کرد: دولت اگر ارزی فروخته است پول مازاد این ارز باید به خزانه و صندوق توسعه ملی برود و اگر قرار است تهاتری صورت گیرد، این تهاتر باید به صورت شفاف باشد که این نوع مواجهه حسابداری و معاملهگرانه با بحث کسری بودجه دولت، در آینده مشکل ایجاد میکند.
استدلال احمدینژاد پذیرفتنی نیست
غلامرضا مصباحیمقدم، رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم با تاکید بر غیرقانونی بودن تهاتر بدهیهای دولت به بانک مرکزی از محل مابهالتفاوت درآمدهای ارزی گفت: قانون بودجه ۹۲ درحالی مورد استناد رییسجمهور قرار گرفته که تهاتر بدهی از سال ۹۱ انجام شده است. او درباره اظهارات رییسجمهور و رییس کل بانک مرکزی مبنی بر صفر شدن بدهی دولت به بانک مرکزی از محل مابهالتفاوت درآمدهای ارزی، اظهار داشت: قوانین عطف بماسبق نمیشود؛ آنچه در این خصوص مورد استناد رییسجمهور قرار گرفته مصوبات قانون بودجه ۹۲ است اما تهاتر صورت گرفته برای بدهیهای دولت از محل مابهالتفاوت نرخ ارز سال ۹۱ انجام شده است. وی ادامه داد: روشن است که تهاتر بدهی قبل از تصویب بودجه ۹۲ انجام شده و مربوط به مصوبات امسال نیست؛ قانون بودجه سال ۹۲ از ۱/۱/۱۳۹۲ اجرایی است نه از قبل از آغاز سال ۹۲. مصباحیمقدم تهاتر بدهی دولت از محل مابهالتفاوت قیمت ارز را موجب توسعه پایه پولی و تشدید تورم دانست و افزود: دولت باید بدهیهای خود را بهصورت واقعی پرداخت کند نه با این روش!
بررسی رسمی کاهش بدهی
علی پورمختار، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی نیز درباره اظهارات اخیر رییسجمهور و رییس کل بانک مرکزی مبنی بر صفر شدن بدهی دولت به بانک مرکزی و شرکتهای دولتی طبق مصوبه اخیر مجمع عمومی بانک مرکزی، اظهار داشت: برای بررسی بیشتر پیرامون قانونی یا غیرقانونی بودن این گفتهها مبنی بر تهاتر بدهی دولت به بانک مرکزی از محل مابهالتفاوت درآمدهای ارزی قرار شده بنده متن کامل مصوبه را یک بار دیگر بخوانم. وی به تسنیم ادامه داد: بعد از اینکه متن کامل مصوبه اخیر مجمع بانک مرکزی با موضوع تهاتر ۷۴ هزار میلیارد تومانی بدهیهای دولت به بانک مرکزی را بررسی کردم، مشخص میشود که این اقدام دولت و بانک مرکزی قانونی است یا خیر. البته در روزهای اخیر رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در گفتوگویی با خبرنگار ما گفته بود تهاتر بدهی ۷۴ هزار میلیارد تومانی دولت از محل مابهالتفاوت درآمدهای ارزی تخلف محرز بانک مرکزی است.
نام عدالت و زهر درکام حقیقت
کمالالدین پیرموذن، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه فاصله میان آنچه وعده شد با آنچه عملی شد گسترده است، ازشعارعدالتخواهی احمدینژاد انتقاد کرد. او با یادآوری شعارهای دولت نهم مبنی بر آوردن پول نفت بر سر سفرههای مردم، توضیح داد: در هشت سال اخیر با وجود این شعارها درباره تقسیم عادلانه پول نفت، سفرههای مردم کوچک و کوچکتر شد. او توضیح داد: دیوانسالاری خشک و کملطفی به مراجعان بسیار برای ملت ایران به طور عام و برای بیماران بیمارستانها بهطور خاص دردناک بود. وی با انتقاد از سوءمدیریت تیم اقتصادی دولت، گفت: نتیجه عملکرد منفی این دولت، گران شدن دارو به ویژه داروی بیماران سرطانی شد که این بیماران و خانوادههایشان را درمانده کرده است. وی گفت: رییس دولت در صحبتهای خود تنها نیمه پر لیوان را نشان میداد در صورتی که نیمه خالی را از افکار عمومی پنهان کرد.
منبع: اعتماد