موج چهارم فناوری و اقتصاد

محمد حسین ادیب*: ایران در سال ۹۲ به ارزش حدود یک میلیارد و ۵۰۰ ملیون دلار سنگ آهن صادر کرد . در سال ۹۴ صادرات سنگ آهن تقریبا متوقف شده است .

علت توقف صادرات سنگ آهن ایران , فناوری موج چهارم است .
در گذشته صادرات سنگ آهن با کشتی های ۶۰ تا ۷۰ هزار تنی انجام میشد . اکنون استرالیا ۴ کشتی ۶۰۰ هزار تنی خریداری کرده است و هزینه حمل از استرالیا به چین فقط ۴ دلار برای هر تن است .
اما هزینه انتقال سنگ آهن از بافق یزد تا بندرعباس با فن آوری موج دوم ایران ۱۷ دلار است . ایران هرگز نمی تواند با فناوری موج دومی با فناوری موج چهارمی استرالیا رقابت کند . مزید بر این مشکل حمل فناوری استخراج در معادن سنگ آهن ایران موج دومی است .در حالی که در استرالیا موج چهارمی است .
قیمت ورق سرد چین در سال ۲۰۰۱ حدود ۵۴۰ دلار بود . در همان سالها فناوری چین در تولید ورق سرد موج سومی بود . اینک موج چهارمی هست و قیمت آن حدود ۴۵۰ دلار شده است .۳ دلار امروز معادل یک دلار سال ۲۰۰۱ در بازار جهانی قدرت خرید دارد به عبارت دیگر تورم زدایی شده است .
به سخن دیگر قیمت ورق سرد چین در مقایسه با سال ۲۰۰۱ در واقع ۱۵۰ دلار است .
چینی ها در شرف قبضه بازار جهانی فولاد هستند .
چینی ها برج ۱۱۰ طبقه را با فناوری موج چهارمی در ۱۰ ماه می‌سازند . در حالی که در تهران یک ساختمان ۵ طبقه با فناوری موج دومی معمولا ۱۸ ماهه ساخته میشود .
فناوری موج دومی در تولید مسکن بیش از حد نقدینگی را درگیر میکند . علت اینکه در ایران از کمبود منابع بانکی گله میکنند استفاده از فناوری های قدیمی است .
با فناوری جدید در هر مورد نیاز به وام بانکی حداقل به یک ششم کاهش می یابد .
در ایران به سبب استفاده از فناوری قدیمی در هر مورد , نیاز به وام بانکی شش برابر عرف جهان است .
استفاده از فناوری قدیمی خواب سرمایه را طولانی کرده و این باعث افزایش میزان بهره در ایران شده است.
( منظور از فناوری فقط ابزار الات و ماشین نیست بلکه روش و روش بهره وری و فوت فن امور هم هست )
اگر از فناوری موج چهارم در حمل و نقل استفاده شود قیمت زمین در ایران به شدت کاهش می یابد .
اگر در ایران به جای طرح مسکن مهر دولت در حومه شهرهای بزرگ شهرهای اقماری احداث می کرد و با هزینه دولت شهرهای اقماری را با متروی موج چهارمی به قلب کلانشهرها وصل میکرد , قیمت زمین به شدت در تهران سقوط می‌کرد.
با قطار شهری موج چهارمی ۵۰۰ کیلومتر طی یک ساعت طی میشود .فاصله زمانی شهر اقماری با فاصله ۱۲۰ کیلومتری تا تهران با قطار نسل چهارمی فقط ۱۵ دقیقه است. اگر از ۱۲۰ کیلومتری تهران طی ۱۵ دقیقه با مترو در میدان فردوسی پیاده می شدند آیا قیمت زمین در تهران همین حد بود؟
۴۵هزار میلیارد تومان منابعی که صرف احداث مسکن مهر شد و اکنون در خیلی مناطق فقط بتن آباد ایجاد کرده است, اگر صرف احداث زیرساخت در ۵۰ شهر اقماری در حومه کلانشهرهای ایران و وصل آنها با قطار تند رو نسل چهارمی شده بود, به سادگی جمعیت شهرهای اقماری به کلانشهرها وصل شده بود .
در سال ۲۰۰۴ فروش کمپانی جنرال موتور امریکا که با فناوری موج سوم تولید میکرد, از تولید ناخالص ملی ۱۴۰ کشور جهان بیشتر بود.
در سال ۲۰۰۷ جنرال موتور امریکا به میزان ۲۵۰ میلیارد دلار ورشکست شد. اکنون جنرال موتور با فناوری موج چهارم اولین تولید کنتده خودرو در جهان است.
بحران در صنعت خودروسازی ایران به سبب استفاده از فناوری موج دومی است.
درآمد ریالی ناشی از فروش نفت در سال گذشته به اظهار وزیر نفت ۲۸ هزار میلیارد تومان و بدهی صنعت خودرو و قطعه سازان به بانکها ۲۴ هزار میلیارد تومان است.
بدهی بانکی صنعت خودرو و قطعه سازی معادل ۸۶ درصد درآمد نفت است. که غیرطبیعی است و نشان می دهد یه جای کار اشکال دارد.
با فناوری موج دومی نمیشود خودرو تولید کرد , فقط بدهی بانکی تولید می‌شود .
همه صنایع پتروشیمی گازی ایران که طی ۱۰ سال گذشته تاسیس شده است فناوری موج جهارمی دارد و ایران در این زمینه در جهان پیشرو است.
اما در زمینه صنعت گاز چنین نیست.
توتال فرانسه فاز یک و دو پارس جنوبی را با فناوری موج سومی ایجاد کرد . بعدها ایران فازهای بعدی را با کپی برداری با مهندسی معکوس تکمیل کرد . اما توتال در قطر طی سالهای اخیر از فناوری موج چهارم استفاده کرد.
اگر با قایق از کنار تاسیسات قطری ها عبور کنید مشاهده می کنیدکه حجم تاسیسات قطری ها که طی پنج سال اخیر احداث شده ۲۰ درصدِ حجم تاسیسات ایران است. گزارشهای منتشر شده نشان می دهد از نظر هزینه تمام شده نیز ۲۵ درصد ایران هزینه کرده اند .
هزینه تمام شده توسعه پارس جنوبی با فناوری موج سوم ۴ برابر موج چهارمی است.
*استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان
انتهای پیام