یک فرد ۵ ماه از سال به دلیل تعطیلی عملا از چرخه اقتصادی و تولید خارج خواهد بود.
محسن کریمی*: براساس تقویم سال ۱۳۹۴ نوروز۱۴ روز تعطیلی رسمی و غیررسمی به همراه خواهد داشت. سایر تعطیلات رسمی در سال ۹۴ نیز ۱۷ روز تعیین شده و اگر روزهای جمعه را نیز محاسبه کنیم روزهای تعطیل به ۸۱ روز می‌رسد و در صورت احتساب روزهای پنج شنبه که تعطیل رسمی نیستند این عدد به ۱۲۷ روز افزایش می‌یابد. با در نظر گرفتن این موضوع که هر شخص در طول سال از سی روز مرخصی هم استفاده می‌کند روزهای غیر کاری به ۱۵۷ روز می‌رسد یعنی یک فرد ۵ ماه از سال به دلیل تعطیلی عملا از چرخه اقتصادی و تولید خارج خواهد بود.
طبق محاسبه‌ای که درسال ۹۳ انجام شده است هر روز تعطیلی برای اقتصاد ایران بین ۸۰۰ تا ۱۴۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد. با این مقیاس ۱۴ روز تعطیلات نوروز دست کم بیش از ۱۱.۲۰۰ میلیارد تومان هزینه به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد.
اگر نگاهی به تعطیلات سال نو در سایر کشورها داشته باشیم معمولا یک روز تعطیلی به مناسبت سال نو پیش بینی شده است و در صورت نیاز مردم از مرخصی‌های استفاده نشده خود در طول سال برای طولانی کردن تعطیلات سال نو استفاده می‌کنند.
کشور چین در دوران پیش از اقتصاد آزاد تعطیلات چند هفته‌ای برای سال نو داشت ولی پس از برنامه‌ریزی جهش اقتصادی این تعطیلات به ۵ روز و بعدها به ۳ روز کاهش یافت.
چند سال پیش طرحی برای کاستن از تعطیلات تهیه شد که براساس این طرح درنظر قرار بود ۲۵ روزتعطیلاترسمی کشوربه ۱۶ روزکاملاتعطیل و ۴ روزنیمه تعطیل تبدیل شودو ۹ روز از تعطیلات رسمی کشورحذف گردد که به دلایلی این طرح مسکوت ماند و پیگیری نشد.
درخوش‌بینانه‌ترین برآورد،ساعت کار مفیددرایران روزی ۲ ساعت است ودرکشورهای پیشرفته‌ی دنیا دربدبینانه‌ترین برآورد این رقم به ۵ ساعت در روزمی‌رسد. درواقع کشورهای پیشرفته از ۴۴ ساعت کاردرهفته ۲۸ ساعت کارمفیدانجام می‌دهند،درحالیکه این رقم درایران ۱۱ ساعت است.
درکناراین موضوع،تقویم کشورما به هیچ عنوان باتعطیلات آخرهفته درسایرکشورهای دنیاهماهنگی ندارد. این موضوع برتجارت خارجی ما تأثیری دوچندان داشته وحتی صادرات و واردات ما را با مشکل مواجه کرده است. درحال حاضراقتصادایران خسارت زیادی رابه ازای عدم هماهنگی تقویم اداری و کاری کشورباتقویم بین‌المللی پرداخت می‌کند. باتوجه به تفاوت تعطیلات ما و سایرکشورهای جهان،فقط روزهای دوشنبه،سه‌شنبه و چهارشنبه می‌توانیم با اقتصاد دنیا ارتباط داشته باشیم.
بیشترین زیان این تعطیلات متوجه بخش خصوصی است زیرا به رغم تمایل این گروه برای کسب و کار و تولید دولتی بودن اقتصادایران تعطیلی بنگاه‌ها را به بخش خصوصی تحمیل می‌کند. البته باتوجه به سهم بالایی که دولت دراقتصادایران دارد،بخش عمده‌ای از این زیان به دولت نیز تحمیل می شود و این به معنی اتلاف منابع ملی است.
براساس تحقیقی که در سال ۹۱ در تهران انجام گرفته،کارفرمایان به ازای هر روز تعطیلی ۸۰ میلیاردتومان حقوق ودستمزد به کارکنان خودمی‌پردازند،درحالیکه کاری انجام نمی‌شود.
طبق آمار سال گذشته یک روز تعطیلی تهران که به دلیل آلودگی هوا اتفاق افتاد ۳۵۰ میلیارد تومان هزینه کاهش تولید و بهرهوری برای کشور ایجاد کرد.
یکی دیگر از تأثیرات منفی تعطیلات نبود مدیریت زمان باتوجه به شرایط اقتصادی است. تعطیلی بانک‌ها وادارات،عدم پرداخت تعهدات مالی را در پی خواهد داشت وخسارات ناشی ازآن بخش بازرگانی و تجاری کشور را درسطح داخلی وبین‌المللی بامشکلات فراوانی مواجه می‌کند.
از سویی تعطیلات اجباری که در روزهای میانی هفته پیش می‌آید عملا اجازه هیچ برنامه فراغت یا سفر برای افراد فراهم نمی‌کند و معمولا منجر به استفاده از مرخصی برای تکمیل تعطیلات و یا گذراندن روز تعطیل بدون هیچ برنامه‌ای می‌شود.
در بیشتر کشورها مناسبت‌های رسمی به تعطیلات آخرهفته منتقل می‌شود تافعالیت‌های تولیدی واقتصادی دچار رکود نشوند. با توجه به این که بیشتر تعطیلات رسمی بر اساس گاه شمار قمری تنظیم می‌شود امکان انتقال تعطیلات به روزهای آخر هفته وجود ندارد.
امابه اعتقادبرخی ازکارشناسان، تعطیلات بحث جدی اقتصادکشورمان نیست،چراکه ابتدا باید بهرهوری رادراقتصادایران بالابرد و آنوقت با ۲ برابرشدن تعطیلات موجود بازهم تولید ناخالص داخلی کم نخواهدشد. درحال حاضر،بهرهوری درایران درمقایسه بابرخی ازکشورهابسیارپایین است. درحالیکه دربرخی کشورها ۸ تا ۱۰ درصد بهرهوری وجوددارد، درایران این رقم درحدود نیم درصداست. باتوجه به این مسئله،می‌توان گفت تنها مشکل اقتصادایران «تعطیلات»نیست و مسائل دیگری مثل بهرهوری اهمیت بیشتری دارند. تعطیلات مدیریت نشده به غیرازآنکه به اقتصادداخلی کشور زیان‌هایی می رساند، به مبادلات اقتصادی و روابط بین المللی ما نیز آسیب می رساند.
با توجه به وجود تحریم های بین‌المللی و عقب بودن از برنامه‌های کلان اقتصادی، پایین بودن بهرهوری نیروی کار این الزام را گوشزد می‌کند که به جای افزایش تعطیلات، باید زمان کار و تولید را بیشتر کنیم.
*مدیر ارتباطات بانک خاورمیانه
منبع: نشریه بانک خاورمیانه/ فروردین۹۴
  |
 |
 |
 |
 |
 |
