زمانی که مردم این اطمینان را داشته باشند که به راحتی میتوانند از بانکها اسکناس نو دریافت کنند، بهطور قطع سراغ دلالان نمیروند و خود به خود بازار آنها ازرونق میافتد.
اخبارپول – الهام حدادی: هر سال با نزدیک شدن نوروز بزرگان فامیل به فکر تهیه اسکناس نو برای عیدی دادن می افتند و شاید هیچ کس از عیدی دهندگان و عیدی گیرندگان لحظه ای به این موضوع فکر نکنند که هر ساله چندین میلیارد تومان هزینه همین اسکناس های نویی می شود که فقط در عیدها و عروسی ها کاربرد دارد و خیلی زود تبدیل به اسکناس های کهنه، پاره و کثیف خواهد شد.
امسال هم چند بانک موظف شده اند که تامین اسکناس نو مردم برای سال نو را بر عهده بگیرند . توزیع اسکناس نو از بیست و سوم اسفند در ۶۰ شعبه بانکی آغاز شده و بهدستور بانک مرکزی بانکهای پاسارگاد، صادرات، ملت، اقتصادنوین، ملی، کارآفرین و پستبانک موظف به ارائه اسکناس نو بوده و از هر نوع اسکناس، یکصد برگ در اختیار متقاضیان قرار خواهند داد.
بنابراین گزارش بر اساس قوانین موجود در نظام بانکی کشور که توسط بانک مرکزی به موسسات اعتباری و بانک های دولتی و غیر دولتی ابلاغ شده است بانک ها موظف هستند اسکناس هایی که از رده خارج می شوند را به این سازمان تحویل دهند.
سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی به بانک های زیرمجموعه دستور داده است که اسکناس های شعارنویسی شده و مخدوش را به این سازمان تحویل داده تا این سازمان این اسکناس ها را معدوم و امحا کند.همزمان به امحا اسکناس ها تولید اسکناس های جدید نیز در دستور کار این سازمان قرار دارد و در هر سال بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون برگ اسکناس تولید می شود.
گفتنی است بر اساس اعلام بانک مرکزی ،هزینه تولید هر برگ اسکناس در سال جاری بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ ریال بوده وبا یک حساب سرانگشتی می توان نتیجه گرفت هزینه تولید اسکناس نو در ایران در سال بیش از ۴۰۰ میلیارد ریال است که بدلیل فرسودگی از بین می رود.
این در حالیست که در سال های اخیرکارت های هدیه که با مبالغ گوناگون در دسترس همگان قرار دارد ، می تواند به جایگزین مناسبی برای اسکناس های نو تبدیل شده و ضمن تسهیل خرید برای دارندگان این کارت ها و ترغیب آن ها به استفاده از کارت های اعتباری به جای پول نقد، در هزینه های کلان در زمینه چاپ اسکناس صرفه جویی کرد.
اما در چند سال گذشته با وجود این که تمام بانک های کشور اقدام به توزیع کارت های هدیه اعتباری در مبالغ مختلف کرده اند، هنوز فرهنگسازی در این زمینه به شکل مطلوب صورت نپذیرفته و بسیاری از مردم همچنان تمایل دارند که اسکناس نو هدیه داده و شاید برایشان چندان هم اهمیت نداشته باشد که چاپ و توزیع این اسکناس های نو که معمولا در عرض مدت کوتاهی به اسکناسی کهنه تبدیل می شود، چه هزینه ای را به دولت و بانک مرکزی تحمیل می کند.
دلالی اسکناس شغلی پر رونق در شب عید
گذشته از بحث جایگزین کردن کارت های اعتباری با اسکناس نو برای عیدی دادن که نیاز به فرهنگسازی دارد، پدیده ای دیگر به نام دلالی اسکناس های نو در روزهای پایانی هر سال شکل می گیرد که لازم است به آن نیز پرداخته شود.
در این روزها اگر سری به چهارراه استانبول بزنید می توانید انواع اسکناس نو را پیدا کنید اما قطعا برای داشتن این اسکناس های نو باید مبلغی اضافه تر از ارزش واقعی اسکناس ها بپردازید چرا که این دلالان اسکناس ها را به شما می فروشند.
بنابراین گزارش برای هر بسته اسکناس بدون توجه به مبلغ اصلی آن باید ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان اضافه تر پرداخته شود. مثلا یک بسته اسکناس پنج هزار تومانی که در اصل ۵۰۰ هزار تومان ارزش ریالی دارد را باید به مبلغ ۵۵۰ هزار تومان خریداری کنید و این بازار سیاه بدون هیچ کنترلی همه ساله ایجاد می شود و کسانی که موفق به تهیه اسکناس از بانک ها نشده اند به این دلالان مراجعه کرده و پول مردم به جیب این افراد که زحمت خاصی برای تهیه اسکناس ها نکشیده اند، سرازیر می شود.
تاکنون برای حل این مشکل میتوان راهکارهای مختلفی را پیشنهاد شده که مهمترین روش این است که بانک مرکزی با تزریق کافی اسکناسهای نو مانع ادامه فعالیت دلالان شود؛ البته با توجه به شائبه همکاری برخی از کارمندان در شعب بانکها توصیه میشود بازرسان بانک مرکزی بر این کار نظارت دقیقی اعمال کنند که این قضیه مستلزم صرف هزینه های هنگفت است.
با این حال بانک مرکزی میتواند با افزایش سطح نظارت و برنامهریزیهای لازم، اسکناس مورد نیاز را از سوی شعب بانکها عرضه کند، زمانی که مردم این اطمینان را داشته باشند که به راحتی میتوانند از بانکها اسکناس نو دریافت کنند، بهطور قطع سراغ دلالان نمیروند و خود به خود بازار آنها ازرونق میافتد.
ضمن این که بانکها اگر بتوانند برای هر متقاضی تعداد و میزان مشخصی اسکناس نو در نظر بگیرند، دیگر دلیلی برای تشکیل بازارهای دلالی وجود نخواهد داشت؛ چراکه بانک مرکزی میتواند بر اساس اسکناسهای منتشر شده نیاز متقاضیان بسیاری را پاسخگو باشد.
یکی دیگر ازکارهایی که میتوان برای از بین بردن این شغل کاذب ایجاد کرد، همانطور که پیش از این اشاره کردیم، تغییر فرهنگ دادن هدیه به صورت نقدی است که با توجه به گسترش بانکداری الکترونیک و… میتوان کارتهای هدیه را با ظاهری زیبا جایگزین این شیوه کرد.
انتهای پیام