پس از مدت‌ها انتظار به نظر می‌رسد که نمادهای پالایشگاهی سرانجام در هفته آینده به تابلو بورس تهران بازمی‌گردند. این درحالی است که برخی از این نمادها بیش از یک سال بسته بودند.
داستان از جایی شروع شد که طبق مصوبه دولت، موسوم به کیفیسازی صنایع پالایشگاهی مقرر شده بود که پالایشگاه‌های کشور که نفت خام را با تخفیف ۵ درصدی از قیمت FOB دریافت می‌کنند، فرآورده‌های خود را تا ابتدای ۹۲ به سطح مشخصی از استاندارد برسانند. درغیر این صورت دولت به ازای هر میزان که فرآورده‌های پالاشگاهی از سطح استاندارد مورد نظر پایین‌تر باشند، دولت یا خریداران دیگر این فرآورده‌ها را با تخفیف از قیمت‌های فوب دریافت کنند. با توجه به اینکه تا پایان سال ۹۲ پالایشگاه‌ها موفق به رساندن محصولات خود به استاندارهای مورد نظر نشدند، سازمان بورس به بهانه عدم انتشار اطلاعات و صورت‌های مالی توسط پالایشگاه‌ها، نماد این شرکت‌ها را یکی پس از دیگری مسدود کرد. در برخی از این نمادها بیش از یک سال است که شاهد بسته بودن نماد و قفل شدن سرمایه‌های سهامداران هستیم.
بر این اساس نماد شرکت‌های پالایش نفت بندرعباس (شبندر)، پالایش نفت لاوان (شاوان) و پالایش نفت تبریز (شبریز) از تیر سال ۹۳ و شرکت پالایش نفت اصفهان (شپنا) نیز از اسفند سال ۹۲ بسته بودند.
این موضوع برای یک سال محل جدل سیاست‌گذاران و سهامداران این صنعت قرار گرفت. از طرفی طبق مصوبه دولت فرآورده‌ها باید به سطح مشخصی از استاندارد می‌رسید اما به‌دلیل عدم این اتفاق، پالایشگاهی‌ها از سود قابل توجهی بی‌بهره می‌شدند.
از طرف دیگر سهامداران این صنعت به نحوه تصویب این مصوبه و زمان تصویب آن اعتراض داشتند. چراکه در زمان خصوصی‌سازی و عرضه سهام این شرکت‌ها به سهامداران بورسی، خبری از کیفیسازی نبود و سهامداران از امکان تصویب چنین مصوبه‌یی بی‌خبر بودند. سازمان بورس نیز با داعیه صیانت از حقوق سهامداران تلاش داشت طرح کیفیسازی را به تعویق اندازد یا به نحوی آن را کان لم یکن کند.
البته هرچند که سازمان ادعا می‌کرد که هدف آن حمایت از حقوق سهامداران است اما به نظر می‌رسید که سازمان بیشتر دغدغه شاخص کل بورس را دارد که تبدیل به یک متغیر سیاسی شده بود. دولت از طرف دیگر چندان میلی به برگشتن از تصمیم خود نشان نمی‌داد. تا اینکه در دی ماه ۹۳ خبری مبنی بر تمدید دوره اجرای طرح کیفیسازی به مدت ۵ سال منتشر شد. این خبر مهم‌ترین خبری بود که در این باره دهان به دهان میان فعالان بازار سرمایه چرخید.
براساس این مصوبه درصورتی که شرکت‌های پالایشی مطابق برنامه زمان‌بندی مورد تایید و نظارت وزارت نفت حداکثر در یک دوره پنج ساله (تا پایان ۱۳۹۸) شاخصه‌های اصلی کیفیت پنج فرآورده اصلی و سوخت هوایی را براساس استانداردهای وزارت نفت، ارتقا و هر ساله با تصویب مجمع عمومی خود حداقل به میزان ۳۰درصد از سود سالانه را به حساب اندوخته سرمایه‌یی جهت اجرای پروژه کیفیسازی منظور کنند، وزارت نفت مکلف است مبنای محاسبه قیمت ۵ فرآورده اصلی و سوخت هوایی را مطابق سال ۱۳۹۳ بدون اعمال کیفیسازی تعیین کند.
بازگشایی در هفته آینده؟
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس زمان و برنامه‌های مدنظر برای بازگشایی ۶ نماد پالایشگاه بورسی و فرابورسی را اعلام کرد. روز گذشته یکی از سایت‌های بورسی خبر جدیدی را درباره بازگشایی این نمادها منتشر کرد. حسن امیری، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس در رابطه با آخرین وضعیت ۶ پالایشگاه اصفهان، بندرعباس، تبریز، تهران، لاوان و شیراز و انتشار اطلاعات و بازگشایی نماد اظهارکرد: درحالی سازمان بورس برای اعلام قیمت خوراک و فرآورده‌های نفتی به پالایشگاه پیگیری‌های روزانه و مستمری را انجام داد که روز گذشته ابلاغیه قیمت‌ها به همه شرکت‌ها ارسال شد.
وی ادامه داد: همزمان با این رویداد، سازمان بورس از ۶ پالایشگاه پذیرفته در بورس و فرابورس خواست تا آخرین اطلاعات مربوط به تولید و فروش سال جاری را منتشر کنند تا همگان در جریان باشند.
از سوی دیگر به مدیران این شرکت‌ها اعلام شد تا با لحاظ کردن قیمت‌های اعلامی، صورت‌های مالی سال جاری و بودجه ۹۴ را تهیه کنند.
در بخش دیگری از این خبر، امیری در برابر این سوال که آیا نماد این شرکت به‌صورت گروهی در یک روز باز خواهد شد؟ توضیح داد: بله. ترجیح سازمان بورس این است که برای نهایی کردن بازگشت نماد ۶ پالایشگاه و تصمیم مناسب سهامداران و حل شدن این موضوع، نماد هر ۶ پالایشگاه را در یک روز (شنبه یا حداکثر یک‌شنبه آینده) باز شود.
تالار شیشه‌ای پس از بازگشت پالایشگاه‌ها
حال سوال اینجاست که پس از بازگشایی نمادهای پالایشگاهی، بورس تهران چه حال و هوایی خواهد داشت. تقریبا همه کارشناسان بر این باور هستند که افت قیمت سهام پالایشگاه‌ها دست‌کم به اندازه ریزش ۲۰درصدی شاخص کل در مدت بسته بودن نمادهاست.
از طرف دیگر مصوبه جدید، پالایشگاه‌ها را موظف می‌کند که ۳۰درصد از سود سالانه خود را صرف بهبود کیفیت فرآورده‌ها کند لذا باید فرض کرد که ۳۰درصد از سود این شرکت‌ها وجود ندارد. همچنین نکته دیگری که برای این صنعت یک تهدید بزرگ محسوب می‌شود، افت شدید قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی در سال جاری است. این موضوع نیز احتمالا دلیلی بر افت قیمت این سهم‌ها خواهد بود.
لازم به ذکر است این شرکت‌ها تقریبا ۲۵هزار میلیارد تومان از ارزش بورس و بیش از ۷.۵هزار میلیارد تومان از فرابورس را تشکیل می‌دهند. در خوشبینانه‌ترین سناریو، قیمت در نمادهای پالایشگاهی ۲۰درصد تنزل خواهد داشت. در این صورت شاخص کل بورس دست‌کم ۱۱۰۰واحد و شاخص فرابورس نیز حداقل ۱۹واحد تنزل خواهد کرد. اما با فرض بدبینانه که از قضا محتمل‌تر هم هست، قیمت سهام پالایشگاهی‌ها به نصف خواهد رسید. در این صورت شاخص کل دست‌کم ۲۸۰۰واحد و شاخص فرابورس نیز حداقل ۴۷واحد تنزل خواهد داشت.
در این رابطه فراز مسافری‌راد، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «تعادل» گفت: به نظر می‌رسد مهم‌ترین چالشی که در برابر پالایشگاه‌ها وجود دارد، کاهش قیمت نفت است. در واقع بحث کیفیسازی و حتی بلوکه بودن سرمایه‌های مردم مشکل مطرحی نیستند. بحث کیفیسازی در بلندمدت می‌تواند به نفع پالایشگاه‌ها باشد و فشار فروش به‌دلیل طولانی بودن بلوکه بودن دارایی‌های سرمایه‌گذاران نیز پس از مقطعی پایان خواهد پذیرفت. اما نکته اصلی کاهش شدید قیمت نفت است که می‌تواند تهدید بزرگی برای پالایشگاه‌ها باشد. این موضوع در وهله اول خود را در بودجه‌های سال ۹۳ نمایان خواهد کرد و برای سال ۹۴ اثر شدیدتری خواهد داشت.
مدیر سرمایه‌گذاری آتیه‌‌اندیشان مس در ادامه افزود: نکته‌یی که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که پالایشگاه‌ها خوراک خود را با قیمت مشخص از دولت دریافت می‌کنند و به قیمت مشخصی به دولت می‌فروشند و به تعبیری با یک حاشیه سود ۴ تا ۵درصدی یک حق‌العمل‌کار هستند. از آنجایی که فرآیند تولید پالایشگاه‌ها چندان پیچیده نیست و تعداد مراحل تولید کم است، محصولات این شرکت‌ها همبستگی شدیدی با قیمت نفت دارد. برای مثال نفتا (نفت سبک) و بنزین با یک نسبت یک به یک با قیمت نفت همبستگی دارند. لذا با کاهش ارزش نقدی و مبلغ فروش این شرکت‌ها مبلغ سود شرکت‌ها و به تبع آن سود هر سهم به‌شدت کاهش می‌یابد.
وی در ادامه بیان داشت: از طرف دیگر زمانی که فروش این شرکت‌ها کاهش می‌یابد، اثر اهرمی هزینه‌های ثابت باعث می‌شود که کاهش سود تشدید شود. لذا انتظار من این است که قیمت سهام این شرکت‌ها بیش از ۳۰درصد کاهش یابد. البته تا زمانی که این شرکت‌ها صورت‌های مالی خود را ارایه ندهند، نمی‌توان قضاوت درستی داشت، اما اگر تولید و فروش این شرکت‌ها نسبت به سال۹۲ تغییر چندانی نداشته باشد، این احتمال وجود دارد که قیمت این سهم‌ها نصف شود. البته احتمالا سازمان بورس تلاش خواهد داشت که این نمادها در قیمت‌های بالا بازگشایی شوند و سیاست‌گذاران بورسی اجازه نخواهند داد ریزش قیمت شدید باشد.
وی در پایان اضافه کرد: از طرفی می‌توان امیدوار بود که بخش بزرگی از نقدینگی به بورس تهران برگردد. مگر آنکه سهامداران این شرکت‌ها تصمیم بگیرند سرمایه‌های خود را به کلی از بورس خارج کنند.
آمار معاملات
همچنین در جریان معاملات روز گذشته طی ۲۸هزارو۸۲۵ نوبت معاملاتی بیش از ۸۳۰میلیون و۵۹۳ برگه سهام و حق تقدم به ارزش ۱۷۲میلیارد و ۱۸۶میلیون تومان شاخص کل ۲۱۷.۹۳واحد رشد کرد. دیروز شاخص کل با رشد ۲۱۷.۹۳واحدی به ارتفاع ۶۴هزارو۷۰واحدی برگشت. شاخص قیمت (وزنی- ارزشی) نیز با رشد ۹۴.۷۰واحدی معادل ۰.۳۴درصد رشد کرد و به ارتفاع ۲۷هزارو۸۳۴واحدی رسید.
بیشترین تاثیر مثبت را برای سومین روز متوالی نماد شرکت هلدینگ خلیج‌فارس با رشد ۷۹.۲۶واحدی داشت و پس از آن نماد شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان با رشد ۵۹.۰۳واحدی در مرتبه دوم تاثیر مثبت بر شاخص قرار گرفت. اما نماد شرکت گل‌گهر با افت ۴۱.۰۵واحدی بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل داشت. در این بین، گروه خودرو همچنان برترین گروه صنعت است. دیروز نیز این گروه طی ۶۴۰۷ نوبت معاملاتی بیش از ۶۲میلیون و۴۸۶هزار برگه سهم به ارزش ۱۱۸میلیارد و۴۷۸میلیون ریال در صدر فهرست برترین گروه‌های صنعت قرار گرفت. بیشترین افزایش قیمت را نماد شرکت نورد آلومینیوم با رشد ۴درصدی داشت و بیشترین کاهش قیمت با بازگشایی نماد شرکت قند نقش جهان با افت ۴.۴۶درصدی رقم خورد.
برترین تقاضا با صف خرید بیش از ۱.۶۷۸میلیونی برای نماد تولید محور خودرو ثبت شد و مانند روزهای گذشته نماد شرکت‌های پتروشیمی فناوران و حفاری شمال در صدر برترین تقاضا قرار گرفتند.
بیشترین ارزش و حجم معاملات نیز با معامله بیش از ۱۸۸میلیون و۳۴هزار برگه سهم به ارزش ۲۸۵میلیارد و۸۱۱میلیون ریال برای حق تقدم گسترش نفت و گاز پارسیان رقم خورد.
فرابورس
همچنین در روز گذشته ۲۱۶میلیون و۵۸۰هزار ورقه بهادار در بازار فرابورس خریدوفروش و ارزش معاملات بالغ بر سه هزارو۴۲۲میلیارد ریال شد.
به گزارش روابط عمومی فرابورس، دیروز ۲۱۶میلیون و۵۸۰هزار ورقه بهادار در ۱۱هزارو۶۷۵ نوبت دادوستد شد و طی آن ارزش کل معاملات بازار فرابورس به ۳هزارو۴۲۲میلیارد و۱۵۰میلیون ریال رسید.
پتروشیمی مارون با معامله ۴میلیون و۲۹۰هزار سهم به ارزش ۱۹۴میلیارد و۱۹۰میلیون ریال بیشترین حجم و ارزش معاملات دیروز را به‌نام خود ثبت کرد. درحالی که شرکت‌های البرز بالک، مرجان کار و سیمان لار سبزوار بیشترین افزایش قیمت و شرکت نیرو سرمایه، حق تقدم بیمه دی و پتروشیمی امیرکبیر بیشترین کاهش قیمت را تجربه کردند، شاخص فرابورس با افزایش ۴واحدی به ۷۱۸.۵۳واحد رسید.
در بازار اوراق با درآمد ثابت، ۲۷۹هزارو۶۸۰ ورقه اجاره سه ماهه پارس معامله شد و بیشترین حجم معاملات صندوق‌های قابل معامله به خریدوفروش ۳۹هزارو۳۰۵ سهم صندوق سرمایه‌گذاری اطلس اختصاص یافت.
همچنین در آخرین روز از پذیره‌نویسی اوراق اجاره سه ماهه رایتل، در بازار سوم ۲میلیون و۴۵۰هزار ورقه به ارزش ۲میلیارد و۴۵۴میلیون و۲۷۰هزار ریال پذیره‌نویسی شد.
این گزارش حاکیست، نماد معاملاتی شرکت بیمه اتکایی ایرانیان جهت برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه صاحبان سهام در روز یک‌شنبه مورخ ۲۴ اسفند۱۳۹۳، در پایان معاملات امروز متوقف شد. لازم به ذکر است که عرضه سهام شرکت مولد نیروگاهی تجارت فارس در بازار سوم فرابورس ایران به روز یک‌شنبه ۲۴ اسفند موکول شد.
منبع: تعادل
  |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
