راهکارهای افزایش نقدشوندگی سهام آزاد در بورس

مدیریت تحقیق و توسعه بورس اوراق بهادار تهران در گزارشی با هدف ارایه راهکارهای افزایش سهام شناور آزاد در بورس اوراق بهادار به معرفی ۶ نوع سهام و اوراق با پشتوانه سهام پرداخته است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبارپول (poolpress.ir)، مدیریت تحقیق و توسعه بورس اوراق بهادار تهران، در گزارشی با هدف ارایه راهکارهای افزایش سهام شناور آزاد در بورس اوراق بهادار به معرفی ۶ نوع سهام و اوراق با پشتوانه سهام پرداخته است. علاوه بر معرفی این اوراق با مروری بر تجربیات کشورهای دیگر، برخی پیشنهادات اجرایی نیز برای افزایش سهام شناور آزاد در بورس اوراق بهادار تهران ارایه شده است.

اوراق بهادار بررسی‌شده این امکان را به‌وجود می‌آورد که سهامداران عمده با حفظ توان کنترلی خود اقدام به عرضه سهام و افزایش سهام شناور شرکت‌ها کنند. انواع سهام و اوراق معرفی شده به شرح زیر است:

۱- سهام بدون حق رای؛ دارندگان سهام بدون حق رای، همانند دارندگان سهام عادی، از کلیه منافع مالی بهره‌مند هستند و تنها وجه افتراق این نوع سهام با سهام عادی، عدم امکان مشارکت سهامدار در تصمیم‌گیرى‌هاى شرکت است. انتشار این نوع سهام نه‌تنها مانع از انتقال توان کنترلی شرکت از طریق خرید عمده سهام منتشره نمى‌شود، بلکه این امکان براى شرکت‌ها فراهم مى‌آید تا باوجود تامین مالى از طریق انتشار سهام بدون حق رای از توان کنترلی آنها نیز کاسته نشود.

انتشار این نوع سهام در کشورهاى غربى و توسعه‌یافته ازجمله امریکا، انگلستان، سوئد، آلمان، سوییس و برخى کشورهاى تازه صنعتى‌شده مانند کره عمومیت دارد و بسترهای قانونی برای انتشار آن در ۴۲ درصد کشورهای اروپایی وجود دارد.

در ایران، انتشار این نوع سهم براساس مفاد قانون تجارت با محدودیت‌هایی همراه است اما می‌توان با سازوکارهای قانونی دیگری اقدام به انتشار اوراق بهادار بدون حق رای با پشتوانه سهام کرد. در این ارتباط در گزارش منتشره، صندوق‌های سرمایه‌گذاری تک سهم و گواهی سپرده سهام به‌عنوان اوراق بهادار با پشتوانه سهام و بدون حق رای پیشنهاد شده است.

۲- سهام ممتاز بدون حق رای؛ دارندگان این نوع سهام دارای امتیازاتی ازجمله برخورداری از اولویت در زمان توزیع هرگونه دارایی بین دارندگان سهام عادی هستند و در ازای آن از حق رای در مجامع شرکت برخوردار نیستند. انتشار این نوع سهام در کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه، انگلیس، امریکا، ژاپن و استرالیا عمومیت دارد و بسترهای قانونی برای انتشار آن در ۸۴درصد کشورهای اروپایی وجود دارد.

۳- سهام با حق رای چندگانه؛ دارنده این نوع سهم دارای حق رای بالاتری به ازای یک ورقه در مقابل حق رای دارندگان سهام عادی است. البته میزان ارزش حق رای در کشورهای مختلف برای دارندگان این نوع سهم متفاوت است. به‌عنوان نمونه در کشورهایی نظیر سوئد و هلند یک ورقه سهام با حق رای چندگانه دارای حق رای ۱۰ برابری و در کشوری نظیر فرانسه یک ورقه سهام با حق رای چندگانه دارای حق رای ۲ برابری نسبت به یک ورقه سهام عادی است. انتشار این نوع سهام در کشورهایی نظیر دانمارک، فرانسه، انگلیس، امریکا و ژاپن عمومیت دارد و بسترهای قانونی برای انتشار آن در ۵۳درصد کشورهای اروپایی وجود دارد. در کشور باتوجه به وجود بستر قانونی برای انتشار سهام ممتاز می‌توان از این نوع سهام به‌صورت «تبدیل سهام عادی به سهام چندگانه» بهره جست.

۴- سهام برتر؛ دارندگان این نوع سهام صرف‌نظر از میزان سهم خود از دارایی‌های شرکت، دارای قدرت تصمیم‌گیری ویژه یا حق وتو در شرکت‌ هستند.

حقوق اعطا شده به دارندگان این نوع سهام از شرکتی به شرکتی دیگر متفاوت است و می‌تواند طیفی از اختیارات را شامل شود. انتشار این نوع سهام در کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه، انگلیس، امریکا، ژاپن و استرالیا عمومیت دارد و بسترهای قانونی برای انتشار آن در ۶۸درصد کشورهای اروپایی وجود دارد. درکشور نیز می‌توان با ایجاد بستر لازم جهت «تبدیل بخشی از سهام سهامداران عمده به سهام برتر» ضمن حفظ توان کنترلی سهامداران عمده، بخش قابل توجهی از سهام این اشخاص را آزاد کرد.

۵- سهام طلایی؛ دارندگان این نوع سهام دارای حقوق ویژه یا وتو در تصمیم‌گیری در شرایط خاص بوده و معمولاً کنترل اینگونه سهام‌ اغلب دراختیار یک سازمان دولتی قرار دارد و متعلق به شرکتی دولتی است، که تحت فرآیند خصوصی‌سازی، قرار دارد.

البته این سهام صرفا متعلق به دولت نیستند و بسیاری از شرکت‌های خصوصی بزرگ در جهت حفظ منافع خود در برابر شرکت‌های تابعه در زمان واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه یا سایر شرکت‌ها اقدام به انتشار این نوع سهم می‌کنند. انتشار این نوع سهام در کشورهایی نظیر ایتالیا، فرانسه و ژاپن عمومیت دارد و بسترهای قانونی برای انتشار آن در ۴۷درصد کشورهای اروپایی وجود دارد.

۶- گواهی سپرده؛ ابزار مالی است که به پشتوانه سهام پایه توسط نهادی واسط منتشر می‌شود. نهاد واسط به پشتوانه تعداد سهامی که نزد خود نگهداری می‌کند و دارای حق رای است، اقدام به انتشار گواهی سپرده می‌کند. دارندگان این گواهی از حقوق مالی سهام پایه برخوردارند اما حق رای سهام دراختیار نهاد واسط است.

انتشار این نوع اوراق در کشورهایی نظیر بلژیک، هلند، استونی و دانمارک عمومیت دارد و بسترهای قانونی برای انتشار آن در ۴۲ درصد کشورهای اروپایی وجود دارد. انتشار گواهی سپرده سهام پیشنهادی است که در گزارش منتشره برای افزایش سهام شناور آزاد مطرح شده است.
انتهای پیام