اینکه اختلافات را عوض گفتوگوی دوستانه یا مذاکره و مناظره به محکمهای بسپارند و احتمالا در حضور قاضی با صدای بلند بر سر هم فریاد کنند، البته اتفاق خوبی نیست و تلاش برای حل مسالمتآمیز معضلات نیز از روحیهای مثبت حکایت دارد که این روزها خوشبختانه در حال تکثیر است.
رضا . لیاقتورز*: علی دایی از مایلی کهن شکایت میکند و پیمان قاسمخانی شاکی از نادر فتوره چی میشود. آقای X از آقای Y عارض است و شرکت فلان از سازمان بهمان شکوه دارد. این روزها، خبرهای شکایت و شکایتکشی کم نیست و به تبع آن نیز واکنشهای حقیقی و مجازی، سایبری و وایبری فراوان است؛ یکی میستاید و دیگری نکوهش میکند و البته برخی هم در پی ریشسفیدی هستند.
این قضیه را میتوان اما نه سفید دید و نه سیاه. میشود تاریک و روشن را در کنار هم آورد و قضاوتی نسبتا بیطرفانه ارائه داد. اینکه اختلافات را عوض گفتوگوی دوستانه یا مذاکره و مناظره به محکمهای بسپارند و احتمالا در حضور قاضی با صدای بلند بر سر هم فریاد کنند، البته اتفاق خوبی نیست و تلاش برای حل مسالمتآمیز معضلات نیز از روحیهای مثبت حکایت دارد که این روزها خوشبختانه در حال تکثیر است.
اما در این بین، دو نکته به نظر قابل توجه میرسد:
۱. توصیهکنندگان و میانهگرایان که سعی در ایفای نقش سفیران صلح دارند، مبادا خود به مثابه «واعظان کاین جلوه بر محراب و منبر میکنند….» باشند و در هنگامه مواجهه با تهمت و اعتراضات، رگ گردنی شوند و لحظهای و فرصتی برای صلح باقینگذارند. به بیان دیگر این خوب است که در دعواها سعی در ترغیب طرفین به آشتی داشته باشیم اما اگر یک تصادف رانندگی، کارمان را به «مردیکه و زنیکه» بکشاند، یعنی صلحگرایی را باور نداریم و هرچه که هست، نمایشی بیش نیست.
۲. خوب بودن و بد بودن، نسبی است و برای نسبی بودن باید مقایسه صورت گیرد. سادهتر بگویم؛ اگر شکایت را بد میدانیم، این بد بودن در مقایسه با چه صورت میگیرد؟ خاطرم هست که روزگاری به دیدار یکی از روحانیون شهیر تهران رفته بودم و او خاطرهای از مصاحبهاش با یک بانوی خبرنگار تعریف کرد. گفت که در یک مصاحبه مورد پرسشی ناگهانی قرار گرفته و از او سوال شده که چگونه است که «ازدواج موقت» هتک کننده حرمت زن و برهم زننده بنیان خانواده نیست؟ این روحانی مشهور نیز در پاسخ گفته بود که صحبت درباره این موضوع مفصل است اما قطعا آنان که «ازدواج موقت» را پدیدهای نیک میدانند، آن را با «فحشا» مقایسه میکنند و نه «عقد دائم».
اگر بخواهیم کوتاه نتیجهگیری کنیم و برگردیم به بحث اصلی، باید گفت که البته کار میتواند به شکایت نرسد و در فضای مودت و دوستی، به حل اختلافات پرداخت. میتوان سعه صدر داشت و تحمل نقد را بالا برد. میتوان انتقادها را فرصتی برای اصلاح انگاشت اما اگر هیچکدام از این نسخهها به کار نیامد، قطعا شکایت کردن نشانه قانونگرایی و اعتقاد و اعتماد به محکمه رسمی کشور است. از این رو باز کردن این گونه گرهها با دست یا استفاده از مشت و دندان و شاید هم اسید، یقینا نسبت به شکایت کردن هیچگونه برتری ندارد.
*روزنامه نگار