تجربه‌ای برای نجات یک شرکت بیمه

سال ۹۳ با تغییر و تحولات پرسروصدای صنعت بیمه آغازشد؛ سر و صدایی که هنوزهم با مشکلات مالی یکی از شرکت‌های بیمه و تحقیق و تفحص از صنعت بیمه ادامه دارد. برخی عدم نظارت درست بیمه مرکزی بر بازار را عامل بسیاری از اتفاقات می‌دانند و گروهی با مبرا دانستن بیمه مرکزی، عوامل التهاب اخیر در بازار بیمه کشور را عدم استقلال بیمه مرکزی در تصمیم‌گیری‌های مهم عنوان می‌کنند.

اما آنچه مسلم است رویارویی بنگاه‌های اقتصادی با مشکلات مالی دور از ذهن نیست فقط باید با تشخیص به موقع نسخه درستی برای درمان آن نوشت. شرکت بیمه رازی درسال ۸۹ شرایط مشابهی مانند بیمه توسعه داشت، بدهی‌های معوق،حساب‌های خالی بانکی، نمایندگان بدهکارو زیان‌دیدگان عصبانی و معترض. دکتر یونس مظلومی، مدیرعامل بیمه رازی دراین خصوص می‌گوید: وقتی به بیمه رازی آمدم ۱۰ هزار پرونده خسارت معوق روی میزم بود و طلبکاران جلوی دردفتر. اما امروز خسارات معوق صفرشده و بیمه رازی دربهترین شرایط قرار دارد بنابراین وضعیت بیمه توسعه پایان دنیا نیست و می‌شود همه چیز را درست کرد.

آقای دکتر مظلومی وقتی مدیریت بیمه رازی را پذیرفتید، این شرکت چه وضعیتی داشت؟
وقتی درسال ۸۹ مسوولیت بیمه رازی را پذیرفتم ۱۰ هزار پرونده خسارت روی میزم بود که همگی با گذراز پروسه قضایی آماده پرداخت بودند. درآن سال دیه ۴۵میلیون تومان بود و بدهی بیمه رازی بابت خسارات معوق بیش از ۷۰ میلیارد تومان برآورد می‌شد. متاسفانه سرمایه‌گذاری قابل قبولی صورت نگرفته بود و سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته نیز قابلیت نقدشوندگی نداشتند؛ شبکه فروش انضباط مالی نداشت و برخی ازنمایندگان حق بیمه‌ها را پیش خود نگه داشته بودند و سهامداران نیز منابع مالی بیمه رازی را به شرکت‌های گروه‌شان وام داده بودند و متاسفانه آن شرکت‌ها هم توان بازپرداخت نداشتند.

وضعیت دشواری برای یک شرکت بیمه است.شما چه‌کارکردید؟
همان‌طور که گفتید وضعیت دشواری بود و حتی برخی از زیان‌دیدگان جلوی شرکت تجمع می‌کردند و خسارت را که حقشان بود می‌خواستند.

مثل وضعیتی که برای بیمه توسعه پیش آمده؟
به این شدت نبود. اما وضعیت آن روزهای بیمه رازی به شرکت بیمه توسعه امروز بی‌شباهت نبود. دربدو ورود اول سعی کردم از طلبکاران مهلت کوتاهی بگیرم تا با جمع آوری منابع خسارات را پرداخت کنم. با همکاری خوب بخش مالی پرداخت خسارت را در اولویت کارها قرار دادم. از همکاران خواستم به هر اندازه که نقدینگی اجازه می‌دهد خسارت‌ها را پرداخت کنند. اولویت ما در طول سال‌های گذشته فقط پرداخت خسارت و جلوگیری از انباشت حق بیمه‌ها در حساب‌های شرکت بود به‌طوری که به تدریج از حجم پرونده‌های خسارت آماده پرداخت کم می‌شد. نحوه سرمایه‌گذاری‌ها را تغییر دادم و بدون ملاحظه کاری ترتیبی اتخاذ کردم که راه خروج منابع مالی شرکت جز برای پرداخت خسارت مسدود شود. سپس یک سری سیاست‌های فنی و بیمه‌گری را به‌طور همزمان اتخاذ کردیم و ترتیبی دادیم تا ریسک‌ها به درستی انتخاب شوند و بین ریسک خوب و متوسط تفکیک قائل شدیم؛ حتی در بیمه شخص ثالث ریسک انواع خودرو را طبقه بندی کردیم. به نمایندگانی که تخلف می‌کردند، سختگیری بیشتری شد و عذر تعدادی از آنان خواسته شد. تغییراتی را در مدیران شرکت دادم و سعی کردم از مدیران جوان و با انگیزه در عین حال باتجربه و دارای دانش و تخصص لازم استفاده کنم.

با خسارت‌های معوق چه کردید؟
تقریبا سه سال طول کشید تا خسارات معوق پرداخت شود و اینک که شهریورسال ۹۳ است خسارات آماده پرداخت بیمه رازی صفر شده و حتی یک پرونده از آن دوره باقی نمانده است. با یک برنامه‌ریزی توانستیم در هر سال مالی بخش عمده‌ای از خسارات را پرداخت کنیم.

پول از کجا رسید؟
توسعه فروش و تولید حق بیمه بیشتر برنامه اصلی شرکت بود با این تفاوت که دیگر سرمایه‌گذاری جدید انجام نمی‌شد و فقط منابع صرف پرداخت خسارات می‌شد و ازاین طریق توانستیم بخشی از خسارات معوق را جبران کنیم.

توسعه فروش بدون همکاری نمایندگان امکان‌پذیر نیست، برای حمایت از شبکه فروش چه کار کردید؟
همین‌طور است، نقش نمایندگان درتولید پرتفوی انکارناپذیر است و شبکه فروش بیمه رازی نیز فعالیت خوبی در بازار داشته و دارد اما سال‌های گذشته در بیمه رازی بین شرکت مادر و نمایندگان انضباط مالی وجود نداشت و حق بیمه‌ها به موقع به حساب شرکت واریز نمی‌شد به همین دلیل شرکت با کمبود نقدینگی مواجه بود. برای ساماندهی این وضعیت طرح «اعتبار نماینده» را با کمک یک شرکت IT دربیمه رازی پیاده‌سازی کردیم.

شما با این جمله که بیمه شخص‌ثالث زیان‌ده است، موافقید؟
چنانچه دریک شرکت بیمه منابع به درستی مدیریت نشود هر بیمه‌نامه‌ای زیان‌ده خواهد بود. شرکت‌های بیمه باید طبق اصول و ضوابط منابع را سرمایه‌گذاری کنند تا درزمان سررسید بیمه‌نامه توان انجام تعهدات خود را داشته باشند. چند سال پیش که برای شرکت بیمه دی مشکل مالی درست شد و ازمحل بیمه‌های درمان زیان بالایی نشان داد در جلسه سندیکا گفتم: خوبی بیمه‌های درمان این است که زیان خود را زود نشان می‌دهد و می‌توان برای مقابله با آن کاری کرد اما بیمه شخص ثالث ظرف سه سال سود و زیان خود را نشان می‌دهد و معمولا برای شرکت‌هایی که بی‌محابا دردامش افتاده باشند دیگر نمی‌شود کاری کرد، امروز شاهد هستیم یکی ازشرکت‌های بیمه ازسوی بیمه شخص ثالث زیان قابل توجهی دارد و جبران آن در این شرایط رکود بازار مسکن سخت است.

برای این شرکت نمی‌شود نسخه‌ای نوشت؟
البته که نسخه دارد و شنیدم گروه مالی هستند که حاضرند این شرکت را بخرند و سامان‌دهی کنند.

آقای مظلومی چرا بازار بیمه کشور به درستی شکل نگرفته است؟
با نگاهی کلی به خوبی روشن است که بازار بیمه درمقایسه با سایر بخش‌های اقتصادی توسعه‌یافتگی کمتری دارد، اقتصاد ایران در دنیا رتبه هفدهم را دارد و رتبه صنعت بیمه در این قیاس، چهل و هفت است بنابراین عدم توسعه‌یافتگی بیمه به خوبی مشهود است اما این موضوع دلایل زیادی دارد که می‌توان از نبود قوانین مشابه کشورهای توسعه‌یافته درصنعت بیمه به عنوان دلیل اصلی آن نام برد. همچنین موازی‌کاری موسسات بیمه‌گر مانند تامین اجتماعی بازاراصلی بیمه‌گران بازرگانی را تصاحب کرده است درتمام دنیا بازنشستگی افراد نیز با بیمه‌های بازرگانی است و همین سهم این شرکت‌ها از اقتصاد ملی را بالابرده است اما درایران پوشش بازنشستگی با موسسات بیمه‌گردولتی است و بیمه‌های بازرگانی سهمی درآن ندارند این امر هم ضریب نفوذ بیمه درکشور را کاهش داده و هم مردم آشنایی کمتری با بیمه‌های بازرگانی دارند اگر این بازار از دولت به بخش خصوصی واگذار شود می‌توان مدعی توسعه بیمه درایران شد.

منبع: دنیای اقتصاد