چند توصیه برای توسعه بورس

روز گذشته در ابتدای ساعات معاملاتی روند صعودی شاخص کل بورس با شیبی نسبتا تند آغاز شد و از محدوده ۷۴ هزار واحدی نیز فراتر رفت، اما در جریان معاملات و تحت تاثیر هلدینگ خلیج فارس، روند نزولی بازار آغاز شد که حتی تا محدوده منفی بودن نیز پیش رفت اما در نهایت کار خود را با رشد پایان داد. به این ترتیب زیان بازار، ۲/۰ درصد دیگر کاهش یافت.

این در شرایطی است که گزارش‌های ۶ ماهه شرکت‌های بورسی درحالی رو به اتمام است که به زودی شاهد بسته شدن پرونده این دوره از گزارش‌ها هستیم؛ گزارش‌هایی که با شرایط اقتصاد واقعی در ۶ ماهه همراه بود، با این حال رشد چشمگیر سودآوری یا اتفاق خاصی نیز در آنها به چشم نخورد. اما در این میان می‌توان همچنان به سیاست‌های دولت در مبارزه با تورم و خروج از رکود امیدوار بود که شرایط کنونی اقتصاد کشور گواه این مطلب است. همچنین اقدام بانک مرکزی در راستای کاهش نرخ سپرده قانونی بانک‌ها در جهت جذب نقدینگی موثر بوده است؛ در نتیجه انتظار می‌رود با این مصوبه نقدینگی قابل توجهی در اختیار بانک‌ها و شرکت‌های تولیدی جهت کمک به سرمایه در گردش شرکت‌ها قرار گیرد. گزارش‌های بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول درخصوص نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۹۴ که به میزان ۲/۲ درصد پیش‌بینی‌‌شده، از دیگر نکات مثبت و امیدوارکننده در حوزه کلان اقتصادی است؛ بنابراین مجموع عوامل حکایت از وضعیت امیدوارکننده بورس کشور دارد.

تلاش مسوولان برای بهبود بورس
نشست صبحانه کاری روز گذشته کانون نهادهای سرمایه‌گذاری که با حضور جمعی از فعالان بازار سرمایه برگزار شد به بررسی روند چند ماه اخیر بورس و چگونگی بازگشت رونق به بازار پرداخت.
در این نشست مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ملی، با اشاره به لزوم افزایش تعداد سهامداران در بازار سرمایه گفت: باید تلاش کرد عمده افراد در کشور صاحب کد معاملاتی باشند و در این راستا، دولت نیز باید اقداماتی انجام دهد.
علیرضا عسگری‌مارانی در ادامه خاطرنشان کرد: دولت برای توسعه بازار سرمایه باید از این بازار در مقابل سایر بازارها دفاع کند و سیاست‌های تشویقی مالیاتی را برای این بازار در نظر بگیرد تا ریسک سیستماتیک کمتری وارد بازار سرمایه شود. مارانی با تاکید بر کنترل ریسک‌های سیستماتیک در بازار سرمایه اظهار کرد: طی ۱۰ ماه اخیر که شاخص بورس با تغییرات زیادی مواجه شد همه همکاران به‌رغم اینکه گزارش‌ها گاهی با تاخیر منعکس می‌شد، تلاش کردند تا این بازار جایگاه اصلی خود را در اقتصاد حفظ کند.
بازگشت اعتماد توسط حقوقی‌ها
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری غدیر به‌عنوان دومین سخنران این صبحانه کاری گفت: شرکت‌های حقوقی با توجه به حجم سرمایه‌گذاری و نقدینگی‌شان می‌توانند تحلیل بهتری نسبت به بازار سرمایه داشته باشند و قدرت چانه‌زنی را افزایش دهند تا جلوی بسیاری از شایعات را بگیرند. غلامرضا سلیمانی امیری با بیان مطلب فوق گفت: به نظر می‌رسد وضعیت حاکم بر بازار سرمایه طی ماه‌های اخیر، فقط مختص این بازار نیست و این وضعیت در بخش‌های اقتصادی و پولی نیز وجود دارد. وی افزود: در این بین شرکت‌های حقوقی بازار سرمایه نقش مهم‌تری دارند و می‌توانند اعتماد سرمایه‌گذاران را به این بازار برگردانند، اما به نظر می‌رسد این شرکت‌ها نقش خود را به‌خوبی ایفا نمی‌کنند. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با اشاره به اینکه با توجه به امکانات و نقدینگی‌های موجود در چنین شرکت‌هایی امکان چانه‌زنی وجود دارد، ابراز کرد: این شرکت‌ها می‌توانند بسیار موفق‌تر عمل کنند و بازار سرمایه را به روزهای پر‌رونق برگردانند.

مدیرعامل سرمایه‌گذاری غدیر اظهار کرد: به نظر می‌رسد شرکت‌های بزرگ حقوقی با قدرت بالایی که دارند اطلاعات دقیق‌تری از اخبار شرکت‌ها را دارند و می‌توانند بهتر در بازار تصمیم‌گیری کنند، چرا‌که وقتی اطلاعات براساس شایعات مبتنی بر اخبار غلط باشد، نمی‌توان تصمیم‌گیری درستی انجام داد اما به اعتقاد من، حقوقی‌ها نتوانستند این مدت ایده آل رفتار کنند. وی در پایان گفت: بازار سرمایه باید در لوایح و بودجه بیشتر دخالت کند و تعامل بیشتری با دولت داشته باشد.
نقش مهم شرکت‌های پردازشگر اطلاعات
مدیر‌عامل شرکت مشاور سرمایه‎گذاری نیکی‌گستر دیگر سخنران این صبحانه کاری بود که درباره اهمیت اخبار در بازار گفت: برای اینکه اخبار دقیق و معتبر در بازار منتشر شود، باید به نقش شرکت‌های پردازشگر اطلاعات بیشتر توجه شود.
دکتر علی رحمانی ادامه داد: فضای کشور از نظر اقتصادی یک فضای پر‌ابهام است و در چنین فضایی بازار شایعات رونق می‌گیرد؛ این درحالی است که در دنیا یک سری انجمن‌ها پیگیری می‌کنند تا اطلاعات را از صنف خود به دولت و برعکس منتقل کنند، اما در ایران چنین انجمن‌هایی وجود ندارد.
وی با اشاره به ابهام موجود در حوزه اطلاعات گفت: اصلا بحث مربوط به بازار سرمایه نیست، بلکه سیاست‌های سرمایه‌گذاری کشور هنوز اعلام نشده و در چنین شرایطی فضای ابهام افزایش پیدا می‌کند. در این بین لایحه بودجه سال ۹۴ نیز برای تصمیم‌گیران مساله مهمی است.
این استاد دانشگاه خاطر‌نشان کرد: در شرایط فعلی، کشور با مشکل اعتباری مواجه است به‌طوری‌که نرخ بهره بین‌بانکی نزدیک به ۳۰ درصد رسیده است و این بحران همه بازارها را تحت تاثیر قرار داده است.
مدیرعامل سابق شرکت بورس ادامه داد: دولت باید سیاست‌های سرمایه‌گذاری خود را اعلام کند تا هزینه اضافه‌ای به شرکت‌ها تحمیل نشود؛ البته دولت در این زمینه موفقیت‌هایی داشته است.
لزوم نگاه بلندمدت به بازار
دکتر ابراهیم عنایت، مدیرعامل کارگزاری پارسیان، نیز در ادامه اظهار کرد: فلسفه وجودی بورس این است که از سرمایه‌های خرد برای پیشبرد اهداف و طرح‌های بزرگ استفاده شود و باید به سرمایه‌گذاری بلند مدت که هدف اصلی بورس است، توجه شود.
وی افزود: متاسفانه بخش زیادی از تحلیلگران در بازار سرمایه به تحلیل تکنیکال اعتقاد پیدا کرده‌اند و بحث تجزیه و تحلیل بنیادی از بازار رخت بربسته است، حتی برخی شرکت‌های بزرگ حقوقی و سرمایه‌گذاری نیز از چنین رویه‌هایی پیروی می‌کنند و من به‌عنوان یک کارگزار شاهد هستم که این گروه از سرمایه‌گذاران از روی صف‌های خرید‌و‌فروش اقدام به تصمیم‌گیری می‌کنند.
مدیرعامل کارگزاری پارسیان با اشاره به اینکه در تحلیل بنیادی باید سه موضوع اقتصاد کلان، صنعت و شرکت را مورد توجه قرار داد که متاسفانه دو مورد اول این روزها خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. وی ابراز کرد: هم‌اکنون نسبت قیمت به درآمد (P/E) در بازار سرمایه بسیار پایین است و دلیل این امر، کوتاه بودن افق سرمایه‌گذاری است، چرا که هرچه افق سرمایه‌گذاری بلندمدت‌تر باشد، نسبت قیمت به عایدی، بالاتر می‌رود.
کارگروهی برای تبیین چشم‌انداز قانون بودجه و برنامه توسعه
امیر حمزه‌مالمیر، معاون ناشران و اعضای بورس تهران، نیز در ادامه نشست صبحانه کاری گفت: شرکت بورس به دنبال ایجاد کارگروهی برای تبیین چشم‌انداز قانون برنامه ششم توسعه و قانون بودجه‌های سالانه است.
وی ابراز کرد: سال گذشته با توجه به چشم‌اندازهای موجود، انتظار غیر‌واقعی در بازار شکل گرفت و بسیاری از شرکت‌های حقوقی در صف خرید قرار گرفتند؛ در آن زمان، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد، فقط به دنبال خرید بودند و به وضعیت سهام کاری نداشتند، بلکه مهم این بود که سهامی را خریداری کنند.
ورود چنین منابعی، بازار سرمایه را با مشکلاتی همراه کرد. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس ادامه داد: پیش از ورود بازار سرمایه به رکود، برنامه‌های خوبی برای توسعه بازار سرمایه در نظر گرفته شده بود که با تغییر وضعیت بازار، امکان اجرایی شدن آنها وجود نداشت. وی با بیان اینکه امکان پذیرش شرکت‌ها با سهام ممتاز و ETFهای تک سهمی از این موارد بودند، گفت: مشکل فعلی بازار سرمایه، عمق کم بازار است و دلیل آن پایین بودن سهام شناور آزاد است. مالمیر با اشاره به اینکه باید کیفیت اطلاعات افزایش یابد، تصریح کرد: هدف شرکت بورس این است که با بسته‌هایی، هم در زمان رکود و هم در زمان رونق پیشنهادهایی مطرح و بازار از وضعیت فعلی خارج شود. معاون ناشران و اعضای شرکت بورس با بیان اینکه تا زمانی که اقتصاد واقعی بهبود نیابد، نمی‌توان انتظار رشد در بازار سرمایه را داشت، گفت: البته خبرهایی می‌رسد که اقتصاد از وضعیت رکود خارج شده و در حال حرکت به دوران رونق است.
در بازار چه گذشت؟
در واقع می‌توان گفت که روز گذشته لیدر خاصی در بازار وجود نداشت و گروه‌ها در وضعیت تعادلی به سر می‌بردند؛ به‌طوری‌که خودرویی ها، گروه مالی و شیمیایی‌ها در صدر برترین گروه‌های بازار قرار گرفتند. همچنین در میان شاخص‌های صنعتی حمل و نقل، زراعت، انتشار و چاپ بیشترین رشد را داشتند.
در جریان معاملات دیروز نماد تاثیرگذار هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس مانع از رشد شاخص شد، اما تاثیر مثبت نمادهای کشتیرانی و گل‌گهر بیشتر بود که در نهایت شاخص با حدود ۹ واحد افزایش در آستانه کانال ۷۴ هزار واحدی قرار گرفت. همچنین در حالی شاخص بازار اول افت ۵ واحدی را ثبت کرد که شاخص بازار دوم ۹۵ واحد رشد کرد، شاخص صنعت نیز ۴۰ واحد افزایش را تجربه کرد. افزون بر این مجموع روز گذشته بیش از ۵۱۱ میلیون برگ سهم به ارزش بیش از ۱۵۲ میلیارد تومان داد و ستد شد که نسبت به معاملات روز دوشنبه به ترتیب با ۱۸ و ۸ درصد کاهش مواجه شد که در این میان سرمایه‌گذاری صنعت نفت و ایران خودرو بیشترین حجم و ارزش معاملات را داشتند.

منبع: دنیای اقتصاد