همه ما علاقهمندیم رسانهها درباره چیزهای جذاب و دوستداشتنی صحبت کنند، به همین دلیل در بین موضوعات مختلفی که مورد توجه رسانههای قرار میگیرند، بانکداری و پرداخت اهمیت بسیار پایینی دارد
رضا قربانی*: چرا بانکداری و پرداخت الکترونیک موضوع جذابی برای رسانهها هستند؟ بهنظر میرسد نه بانکداری و نه پرداخت، چیزهای دلنشینی نیستند که کسی دوست داشته باشد درباره آنها صحبت کند. در روز به اندازه کافی با بانکداری سروکار داریم و به اندازه کافی هم با شیوههای مختلف پرداخت مواجهایم که علاقه نداشته باشیم نشریهای را هم درباره این موضوعات ورق بزنیم. همه ما علاقهمندیم رسانهها درباره چیزهای جذاب و دوستداشتنی صحبت کنند، به همین دلیل در بین موضوعات مختلفی که مورد توجه رسانههای قرار میگیرند، بانکداری و پرداخت اهمیت بسیار پایینی دارد، اما این همه ماجرا نیست. زندگی ما بیش از آنکه فکر میکنیم آغشته به بانکداری و پرداخت است.
.
حسین مهرانی، علیرضا لگزایی، عبدالحمید منصوری، ژان صیاد، برات قنبری، سید ولیا… فاطمی اردکانی، مرتضی مقدسیان و نصرا… جهانگرد خیلی برای مردم عادی شناخته شده نیستند. اینها سلبریتی نیستند، اما هر کدامشان تاثیر زیادی در سبک زندگی ما گذاشتهاند. متاسفانه روزنامهنگاران ایران با دیده شک و تردید به فضای کسبوکار نگاه میکنند و طبیعتا ستارههای فناوری در ایران چندان مورد توجه رسانهها قرار نمیگیرند. در ایران هنوز نویسندههای کمی داریم که بتوانند در زمینه فناوری تولید محتوا کنند. خدا را شکر این روند در حال تغییر بوده و مدتی است بادهای تغییر وزیدن گرفته است.
.
ایدههای زیادی وجود دارد که باید مورد توجه جدی قرار گیرد: کارمزدهای شبکه شتاب باید بازنگری شود. هزینه تراکنش چقدر است؟ چرا شورای پول و اعتبار نمیتواند کارمزدها را تعیین کند؟ چرا هزینه سوئیچ بین بانکی بالاست؟ صورتهای مالی برخی شرکتهایی که تگ انحصار به آنها چسبیده چه میگویند؟ چرا برخی بانکهای بزرگ از وضعیت تراکنشهای شتابی رضایت ندارند؟ چرا فشار هزینه تراکنش به بانکها میآید و مردم؟ چرا کلمه انحصار کلیدواژهای است که بارها در فضای بانکداری و پرداخت الکترونیک ایران شنیده میشود و چرا شورای رقابت باید به صنعت پرداخت ورود کند؟
آیا شاپرک را راه انداختند که کارمزد را از پذیرنده بگیرند؟ چرا معاون فناوری اطلاعات بانک مرکزی باید رئیس هیئتمدیره بزرگترین شرکت فناوری اطلاعات بانکی ایران باشد؟ چرا بانک مرکزی فقط باید رگولاتور باشد و نه مجری؟ بانکداری و پرداخت الکترونیک چه تفاوتی با هم دارند؟ آیا پول نقد از بین میرود؟ نتایج تحقیقات چه میگوید؟ آمار استفاده از پول نقد در ایران چگونه است؟ هزینه تراکنش و پول نقد چقدر است؟ چرا مردم هنوز تمایل دارند از پول نقد استفاده کنند؟ چرا پرداخت همراه برخلاف تصور همهگیر نمیشود؟
چرا هنوز نمیتوان تمام و کمال به کیف پولی اعتماد کرد که ممکن است شارژ باتریاش تمام شود؟ یا درباره بانکهای ایرانی، بهعنوان نمونه بزرگترین بانک جهان اسلام؛ آیا این بانک ملی است؟ بانک ملی چگونه شکل گرفت؟ چرا آمارهای بانکهای بزرگ ایرانی امیدوارکننده نیست؟ بانکهای بزرگ ایرانی تاکنون در چه مسیری حرکت کردهاند؟ بانکهای بزرگ ایرانی برای احیای برند خود چه باید بکنند؟ آیا نظام نظارت بر فناوری و کاربرد آن در بانکهای ایران موفقیتآمیز بوده است؟ آیا بهتر از این هم امکان داشت؟ چرا در ایران نظارت و اجرا اینچنین با هم عجین است؟
.
فناوری اطلاعات در ایران در دو شاخه کلی رشد کرده است؛ یکی در بانکها و حول و حوش بانکها و دیگری در همه بخشهای دیگر فناوری اطلاعات ایران. همه بخشهای دیگر زیر نظر وزارت فناوری اطلاعات ایران هستند و بخش مربوط به بانکها زیرنظر بانک مرکزی ایران. درباره هر دو بخش هم چالشهای فراوانی وجود دارد و متاسفانه بخش فناوری اطلاعات بیشتر رسانههای ایرانی پر شده از معرفی آخرین گجتها و کمتر محتوای جدی و تحلیلی درباره فناوری اطلاعات منتشر میشود.
منبع: ویژهنامه بانکداری الکترونیک عصر ارتباط، شماره ۱۲