ارتقای بهره وری تولید برای خروج از رکود تورمی

مشکل رکود تورمی یک مشکل ساختاری است و به این بر می‌گردد که تولید طی سال های گذشته در واقع کشش‌ناپذیر شده است. یعنی منحنی عرضه کل در اقتصاد ایران در یک نطقه زودرس دچار کشش ناپذیری شده و این باعث شده که اقتصاد در رکود و تورم بیفتد. کشش ناپذیر شده به این معناست که به ازای ۱۲۰۰ میلیارد دلار تولید که بر اساس امکانات موجود می توانستیم داشته باشیم سقف تولید بین ۵۵۰ تا ۶۰۰ میلیارد دلار است. بنابراین سقف تولید نصف آن چیزی است که باید باشد و این به معنای رکود ما به بخصوص در مقایسه با کشورهای دیگر که البته با شاخص بیکاری هم انطباق دارد. خود این امر سبب شده که تورم هم تولید و هم بازتولید شود. لاجرم راهکار کوتاه مدتی وجود ندارد که مثلا اکسیری پیدا شود که در یک دوره زمانی کوتاه مدت که مشکل رکود و تورم حل شود. مشکل رکود و تورم، ساختاری است و در بلند مدت ایجاد شده لذا برای حل آن نیاز به یک بازه زمانی بلندمدت است. البته به این معنا نیست که هم‌اکنون نمی شود کاری کرد. اگر اقداماتی به تدریج و گام به گام صورت بگیرد هم تورم کاهش پیدا می‌کند و هم رکود کمتر می شود. به این معنا که سال به سال شاهد بهتر شدن وضعیت اقتصادی خواهیم بود. مهم این است که اقتصاد در یک مسیر درست قرار گیرد و طی یک چهارچوب تکاملی، گام به گام وضع بهتر خواهد شد. برای این که اقتصاد در مسیر صحیح قرار بگیرد باید از مجموعه عواملی و امکانات موجودی که نتوانستیم استفاده بهینه ای در این سال ها از آن ها داشته باشیم و سبب شد که تولید در سطح پایینی باشد، بهره بگیریم یعنی در واقع موانع رفع و رجوع شود. موانعی که عمدتا موانع نهادی و مدیریتی است اگر اصلاح شود و همچنین مدیریت نظام بنگاه داری اصلاح و موانع کسب و کار تجلی پیدا کند، البته با صرفنظر از مساله تحریم، شاهد رشد اقتصادی قابل توجه گام به گام شاهد تولید بیشتر و تورم کمتر در اقتصاد کشور خواهیم بود. به زبان فنی اقتصادی برای خروج از رکود تورمی باید منحنی فلیپس که نشان دهنده رابطه معکوس بین تورم و بیکاری است به سمت پایین حرکت کند. این منحنی نشان می‌دهد اگر می خواهیم بیکاری را از طریق سیاست‌های انبساطی پولی و مالی کم کنیم، تورم بیشتر می‌شود. اگر بخواهیم تورم را از طریق سیاست انقباضی پولی و مالی کاهش دهیم، بیکاری بیشتر می شود. تولیدمان را که بین ۵۰۰ تا ۵۵۰ میلیارد دلار است در مدت ۴ تا ۵ سال به‌سطحی برسانیم که ترکیه بدون اتکا به نفت تولید می‌کند. به بیان دیگر باید ظرفیت جذب امکانات تولید را ارتقاء دهیم. یعنی قدرت حذف و جذب اقتصاد باید بهتر از حال شود یعنی متابولیسم اقتصاد ما باید تقویت شود. متابولیسم اقتصاد ما قدرت حذف و جذب امکاناتی را که در اختیار دارد را ندارد. به همین دلیل است که اقتصاد هر چه می خورد، لاغرتر می شود و عارضه‌ای به اسم تورم و رکود حاصل می‌شود. نکته آخر این که موانع و محدودیت های نهادی اقتصاد ما زمانی رفع خواهد شد که اقتصاد به سمت تخصص گرایی و شایسته سالاری حرکت کند. در یک فرایند تکاملی اوضاع بهتر خواهدشد و می‌توانیم امیدوار باشیم که تورم در ۵ سال آینده حول ۱۰ درصد و بیکاری کمتر یا در ۱۰ سال آینده حتی تورم به حول‌و حوش ۵ درصد و بالطبع آن بیکاری کمتر شود.

منبع: آرمان