یکی از عوامل اثرگذار بر بازار سرمایه، برنامه دولت برای مهار تورم است که طبیعتا بر بازار سرمایه نیز اثرگذار است، در چنین شرایطی باید سمت تقاضای داخلی یا صادرات را افزایش داد، چراکه فرض بر این است که اگر مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ به نتیجه برسد، در حوزه صادرات اوضاع بهتر شده و گشایشهایی ایجاد خواهد شد.
دکتر علی رحمانی*: یکی از عوامل اثرگذار بر بازار سرمایه، برنامه دولت برای مهار تورم است که طبیعتا بر بازار سرمایه نیز اثرگذار است، در چنین شرایطی باید سمت تقاضای داخلی یا صادرات را افزایش داد، چراکه فرض بر این است که اگر مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ به نتیجه برسد، در حوزه صادرات اوضاع بهتر شده و گشایشهایی ایجاد خواهد شد. فراموش نکنیم بازار انعکاسی از شرایط اقتصادی است، دومین دلیل شرایط فعلی بازار سهام، برخی مقرراتی است که در بودجه منظور شده است و جا دارد مرکز پژوهشهای مجلس یک بررسی در خصوص اثرات مصوبات بودجه ای بر وضعیت واقعی اقتصاد و بازار سرمایه داشته باشد. صرفنظر از اینکه سال ۹۲، بهدلیل تورم شدید و افزایش نرخ ارز، سود شرکتها افزایش یافته بود و سالی استثنایی برای بازار سرمایه بهشمار میرود، اما این بالا بودن سود بهانهای شد تا هم در بخش معدنی عوارض وضع شود و هم در قیمت خوراک افزایش صورت بگیرد. شرایط اقتصادی و تصمیمات مجلس موجب شد چشمانداز سودآوری شرکتها با ابهام بیشتری مواجه شود، این تصمیمات، در واقع ریسک سرمایهگذاری در بازار سرمایه را افزایش داد و دلیل چهارمی که میتوان برای شرایط فعلی بازار سرمایه عنوان کرد، سیاستهای پولی است.مشخصا افزایش نرخ سود سپردههای بانکی از یک طرف تاثیر منفی بر بازار سرمایه گذاشت و از طرف دیگر، سیاستهای انقباضی پولی، شرکتهای تولیدی را برای تامین سرمایه در گردش با مشکل مواجه کرد.میدانیم اگر شرکتهای بورسی و فرابورسی سود کمتری را در مجامع خود تقسیم کنند، نیازشان به بازار پول کمتر میشود، اما روش فعلی این است که بازار پول نقش اصلی را در تامین سرمایه در گردش شرکتها دارد. برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور، باید به بخش واقعی اقتصاد و خروج از رکود فکر کرد، اگر چه توافق ایران با گروه ۱+۵ به بهبود شرایط کمک میکند، اما همزمان باید سمت تقاضای داخل را نیز افزایش دهیم تا شرکتها از رکود فعلی خارج شوند. بودجههای عمرانی، پرداخت مطالبات پیمانکاران و اعطای تسهیلات بانکی به خانوارها میتواند به افزایش تقاضای داخل کمک کند. برای مثال هماکنون شش هزار میلیارد تومان تقاضا برای وام ازدواج وجود دارد، اگر بانک مرکزی از محل سپردههای قانونی بانکها، وجوهی را در اختیار بانکها قرار دهد تا تسهیلات ازدواج پرداخت کنند، تقاضای بزرگی را در کشور ایجاد کرده است. در این صورت مقداری از وجوه آزاد میشود و به دنبال آن تقاضا برای خرید محصولات داخلی هم افزایش مییابد. اگر چشمانداز سودآوری مثبت باشد و فضای سرمایهگذاری روشن شود، ریسکهای سرمایهگذاری کمتر شده و شرایط از این وضعیت خارج میشود.طی یک سال گذشته سیاستگذاریها و مقررات با توجه کمتر به شرایط محیطی صورت گرفته است. برای مثال، در شرایطی که اقتصاد در رکود قرار دارد و شرکتها مشکل فروش دارند، مجلس نباید بهجای یک درصد افزایش پیشبینی شده در قانون مالیات بر ارزش افزوده، این رقم را دو درصد افزایش دهد. چراکه این تصمیم، تاثیر منفی در پی خواهد داشت. زمانی که مسکن در رکود قرار دارد، شهرداریها نباید عوارض را ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش دهند، زیرا این تصمیم بهطور مستقیم بر صنایع مرتبط و سهام آن شرکتها در بورس اوراق بهادار تاثیر میگذارد. علاوه بر موارد یاد شده و تاثیرگذار روی روند فعلی بازار سهام، مسائل بیرونی مانند وضعیت عراق هم روی بازار ما تاثیرگذار است، زیرا این کشور، بازار خوبی برای محصولات صادراتی ما بهشمار میرود.
* اقتصاددان
منبع: آرمان