احمد حاتمییزد*: آمارهای رسمی بانک مرکزی نشان میدهد میزان کاهش ارزش سکه در بازه زمانی ابتدا تا انتهای پارسال بیش از ۳۵ درصد بوده است. بخشی از این میزان کاهش را باید به دلیل کاهش قیمت جهانی طلا دانست. این کاهش از ۱۸۰۰ دلار در هر اونس طلا به ۱۳۲۰ دلار بوده است.
این میزان کاهش که حدود ۵۰۰ دلار بوده، تاثیر خود را در قیمت سکه بازار داخلی ما هم گذاشته است. البته عوامل دیگری نیز در کاهش قیمت سکه تاثیر داشته است. در این میان باید به مقایسه تغییرات قیمتی طلا و ارز مراجعه کرد.
در حقیقت تغییرات و نوسانهای قیمتی ارز ابتدا خود را در تغییرات قیمتی طلا نشان داده و این کاهش قیمت خود را به سکه نیز کشانده است. در مجموع باید تغییرات قیمتی در سکه را به دو دلیل عمده یعنی کاهش ارزش دلار آزاد از چهار به سه هزار تومان و کاهش قیمت بینالمللی طلا از ۱۸۰۰ به ۱۳۲۰ دلار در هر اونس طلا دانست. برخی این کاهش قیمت را عاملی برای هدایت برخی سرمایههای آزاد به سمت بازار سکه میدانند. با وجود این باید اشاره کرد که بازار سکه و ارز هر دو بازارهایی پایدار هستند که نوسانات زیادی در آنها دیده نمیشود.
با این حال نباید فراموش کرد تا زمانی که دو ابهام موجود در بازار مرتفع نشود، برخی مسائل به راحتی قابل پیشبینی نخواهد بود. این دو عامل خود را در دیگر مسائل اقتصادی نیز نشان میدهند. یکی از این موارد مذاکرات هستهای و روشن شدن نتیجه آن است.
در صورت حاصل شدن توافق میان ایران با کشورهای بینالمللی باید منتظر نتایجی بود که در صورت حاصل نشدن توافق بهگونهای دیگر خواهد بود.
مساله دیگری که در این میان تاثیرگذار به نظر میرسد، قیمت حاملهای انرژی است که در اردیبهشت ماه وضعیت آن روشن خواهد شد و خود را در بازارهای اقتصادی نشان میدهد.
تکلیف هر کدام از این مسائل که روشن شود، مساله تورم نیز با نوسانهای قیمتی روبهرو میشود. البته در این میان باید دید که نتیجه مذاکرات هستهای چقدر منطبق با رشد قیمت حاملهای انرژی است.
هر یک از این دو عامل میتواند تاثیر خود را در نرخ تورم بگذارد. اگر این تغییرات طبق انتظارات خوشبینانه نباشد آن وقت دولت نمیتواند نوسانات تورم را کاهش دهد. در مجموع باید توجه کرد دوران فعلی، دوران ابهام برای بازار سکه بوده و البته خرید و فروش چندانی در این بازار صورت نمیگیرد. به نظر میرسد همه تغییرات منتظر تصمیمات دولت در روشن شدن قیمت حاملهای انرژی و نتیجه مذاکرات هستهای است. به نظر میرسد بازار در شرایط فعلی در شرایط انتظار قرار دارد تا تکلیف دو عامل اصلی ذکر شده، مشخص شود.
تکلیف این بازار را نیز تصمیمهای مهم دولت روشن میکند. به نظر میرسد با روشن شدن این دو مساله، تغییراتی در بازار سکه ایجاد شود. در این صورت، تورم ناشی از تغییرات قیمتی حاملهای انرژی و مذاکرات هستهای، قابل کنترل از سوی دولت نخواهد بود و به همین دلیل دولت باید هنگام اجرای تصمیمات خود مراقب این بازار باشد. دولت در این صورت، ابزاری در اختیار ندارد تا بتواند نرخ تورم را به میزان لازم کاهش داده یا آن را کنترل کند.
تنها راهی که میتواند دولت را در این زمینه یاری دهد، احتمال برداشته شدن یا کاهش برخی تحریمهاست که میتواند ابزارهای لازم را برای کنترل نرخ تورم به دولت بدهد. با این حال باید منتظر ماند تا روشن شود قیمت حاملهای انرژی چه تغییری میکند و دولت در مذاکرات هستهای خود به چه نتیجهای میرسد. شاید در این صورت بتوان راحتتر در مورد بازار سکه و ارز سخن گفت و وضعیت آن را برای ماههای آتی به صورت دقیقتر پیشبینی کرد.
منبع: فرهیختگان