یک اقتصاددان با اشاره به ۵ نشانه عمده عدم‌تحقق حماسه اقتصادی گفت: وابستگی بودجه به درآمد نفت، مجموع رکود و تورم بالای ۵۰ درصد، عدم توجه به تولیدملی، بالابودن واردات نسبت به صادرات و ناامیدانه بودن فضای کسب‌وکار از جمله این نشانه‌هاست.
ابوالقاسم حکیمی‌پور استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی دارای فوق‌لیسانس اقتصاد از دانشگاه تگزاس و دکترای مدیریت توسعه از دانشگاه دولتی کالیفرنیا، مؤلف کتاب‌های تصمیم گیری در مدیریت از طریق زنجیره‌های مارکوف و فرآیند خط‌مشی گذاری در سازمان‌های دولتی است.
حکیمی‌پور بر این باور است که عدم‌تعامل با جهان از مهمترین موانع تحقق حماسه اقتصادی هستند و از ۵ نشانه عمده عدم‌تحقق حماسه اقتصادی نیز خبر می‌دهد.
وی معتقد است مهمترین و جدی‌ترین گام در این مسیر، رقابت پذیر کردن تولید داخلی با حمایت‌های بازرگانی است.
دیگر نظرات این اقتصاددان را در ادامه می‌خوانید.
به‌نظر شما چرا حماسه سیاسی محقق شده ولی هنوز حماسه اقتصادی تحقق نیافته است؟
: اینکه مقام معظم رهبری می‌فرمایند حماسه سیاسی محقق شده، به این دلیل است که ایران به‌عنوان یک کشور قدرتمند توانسته خود را در این حوزه در پهنه جهانی تثبیت کند. حکومت تأیید مردم را دارد و در عمل می‌تواند حرف خود را به کرسی بنشاند. در ۲۲ کشور خاورمیانه چشم آنها به ایران است. بر این اساس حماسه سیاسی محقق شده ولی مبتنی بر دیدگاه مقام رهبری حماسه اقتصادی تحقق نیافته است، نشانه‌های آن نیز تورم و رکود بالاست.
ایران در منطقه خاورمیانه رتبه اول تورم و رکود را دارد و مجموع آنها با تورمی بیش از ۳۵ درصد و بیکاری ۱۵ درصدی، بالای ۵۰ درصد است. این در حالی است که مجموع این دو در خاورمیانه حدود ۱۵ درصد است. بر این اساس حماسه اقتصادی نه‌تنها تحقق نیافته بلکه نسبت به وضعیت اقتصادی نگرانی‌هایی نیز وجود دارد و به همین دلیل است که مقام رهبری حدود ۶ سال است که بحث اقتصاد را مورد تأکید خود قرار داده‌اند. امسال فرهنگ نیز بر تأکیدات ایشان اضافه شده است. در یک نگاه ایدئولوژیک، فرهنگ زیربنا و اقتصاد روبناست. این دو عملاً باید مورد توجه قرار گیرند تا مبادا تبدیل به پاشنه آشیل کشور شوند.
مقام معظم رهبری بر اقتصاد مقاومتی تأکید ویژه کرده‌اند و از مسئولان سه قوه خواسته‌اند تا این مهم را جنبه اجرایی ببخشند و در دستور کارشان قرار دهند. عده‌ای این اقتصاد را تبلور اقتصاد آزاد می‌دانند. مقام رهبری عاری از اسامی، در اقتصاد مقاومتی به‌دنبال این هستند که تکیه بودجه کشور بر درآمدهای نفتی کم شود. ۳۵ سال است که این مسأله مورد پیگیری قرار گرفته رهبر اصرار دارند تا هرچه زودتر این مسأله جنبه عملی یابد، همچنین تأکید بر تولید ملی دارند. اینکه تولید ملی قابل رقابت با سایر کالاهای خارجی شود.
گرچه در سال ۹۲ واردات ۱۵ درصد کاهش یافت ولی همچنان واردات بیشتر از صادرات است. در کالاهای کشاورزی نیز به خودکفایی کامل نرسیده‌ایم و هنوز برنج و گندم وارد می‌کنیم. کشور به‌زودی در ۱۰ استان خود با بحران شدید آب روبه‌رو می‌شود. این در حالی است که اصرار بر این است تا اقتصاد کشور هرچه زودتر روی پای خود بایستد و ایران به‌عنوان یک کشور دانش‌بنیان به یک کشور الگوی مدل اسلامی تبدیل شود.
در حال حاضر فضای کسب و کار در کشور ناامید کننده است، در حالی که باید این فضا مهیا شود و سرمایه گذاری‌ها توسعه یابد و ایرانی‌های مقیم خارج نیز برای سرمایه گذاری در داخل کشور تشویق شوند.
در دیدگاه شما حماسه اقتصادی به چه مفهوم است؟
حماسه اقتصادی تلطیف در فضای اقتصادی فعلی کشور است، اقتصاد مقاومتی به بدنه اجرایی تزریق شود و بر تولید ملی تأکید شود و صادرات بیش از واردات شود.
عمده دلیل عدم‌تحقق حماسه اقتصادی را چه می‌دانید؟
دولت فعلی متفاوت از دولت قبلی است. در این دوره، بهبود وضعیت اقتصادی در گروی اصلاح سیاست‌های خارجی و ارتباط و تعامل با جهان دیده می‌شود. در این حوزه نیز توافقاتی نیز صورت گرفته تا بخشی از تحریم‌ها برداشته شود. اندکی از دارایی‌ها نیز آزاد شده‌اند. تلاش می‌شود تا با بهبود فضای تعامل با جهان، فضای داخلی نیز بهبود یابد. یکی از عمده دلایلی که سبب شد تا حماسه اقتصادی محقق نشود عدم‌تعامل با خارج کشور بود. سیاست‌های اتخاذی نوعی بحران ایجاد کرده بود که در شرایط بحران نمی‌توان حماسه اقتصادی خلق کرد. با اصلاح سیاست‌های خارجی، می‌توان به اقتصاد رونق بخشید. واقعیت این است که دولت به‌تنهایی نمی‌تواند از عهده همه وظایف خود برآید. اقتصاد باید به مردم واگذار شود و دولت نیز از پنجه افکندن بر اقتصاد دست بکشد. عملاً دولت به هیولایی در اقتصاد کشور تبدیل شده است و این سیطره باید کاهش یابد.
اقتصاد باید به مردم واگذار شود آن‌هم با نظارت و کنترل. اینکه سرمایه گذاری‌ها بتوانند حداکثر بازدهی را داشته باشند و موجبات حل مشکل بیکاری و تولید را فراهم کند.
به‌نظر شما گامهای جدی برای تحقق حماسه اقتصادی چیست؟
مهمترین و جدی‌ترین گام در این مسیر، رقابت‌پذیر کردن تولید داخلی با حمایت‌های بازرگانی است. تولید باید رونق گیرد و از رکود خارج شود.
برخی سیاست‌های اقتصادی نسنجیده یا زودهنگام می‌توانند مانع تحقق حماسه اقتصادی شوند. اعلام شده که قرار است در اسرع وقت فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها اجرا شود، این شتاب صحیح نیست. در حال حاضر دولت با کسری بودجه مواجه است. انتظار اینکه در شرایط تورمی مردم داوطلبانه از دریافت یارانه انصراف دهند نیز منطقی نیست. اخلاقیات اقتصادی در شرایط تورم بالا جواب نمی‌دهد. دولت باید سازوکار دیگری در این خصوص بیندیشد.
تا زمانی که بانک مرکزی خط فقر را اعلام نکرده و از سویی دهکها به‌طور شفاف مشخص نشده‌اند، حذف یارانه‌ها و اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها صحیح نیست.
منبع: تسنیم
  |
 |
 |
 |
 |
 |
