طیبه شهبازی*: دست و پنجه نرم کردن با رویدادهای متعددی که طلای جهانی را در دو سه هفته اخیر درگیر خود کرده، اغلب به نفع این فلز تمام شد و منجر به رسیدن بهای جهانی طلا به بالاترین قیمتها از شش ماه گذشته تاکنون شده است.
از جمله مهمترین این عوامل میتوان به نگرانیها پیرامون وضعیت سیاسی اوکراین و تنش در روابط غرب و روسیه و همچنین نگرانی نسبت به وضعیت اقتصادی چین اشاره کرد. از طرفی افزایش تقاضای فیزیکی سرمایهگذاران و رشد ذخایر صندوق SPDR در روزهای اخیر نیز تاثیر زیادی بر افزایش قیمت جهانی طلا داشته است.گ آغاز مانور نظامی روسیه در نزدیکی مرزهای اوکراین در حالی به نگرانیهای بینالمللی دامن زده است که برگزاری همه پرسی سراسری فردا در منطقه کریمه میتواند این تنشها را تشدید کند.
صعود طلا تداوم خواهد داشت؟
قیمت جهانی طلا طی یک هفته گذشته ۳۸ دلار معادل سه درصد رشد داشته است. این رشد از ابتدای ماه مارس تا روز گذشته ۵۱ دلار معادل ۴ درصد و در یک ماه اخیر ۵۹ دلار یعنی بیش از چهار درصد است؛ ضمن اینکه طلا از ابتدای سال ۲۰۱۴ تاکنون بیش از ۱۴ درصد از افت ۲۸ درصدی سال ۲۰۱۳ را جبران کرده است. در چنین شرایطی برخی تحلیلگران بازار طلا روند صعودی فعلی را پایدار نمیدانند و معتقدند سیگنالهایی که طلا را به قیمتهای شش ماه گذشته باز گردانده- که اغلب بحرانهای گذرای سیاسی هستند – در صورت محو شدن میتوانند به سقوط بهای این فلز منجر شوند. به اعتقاد این گروه اکنون بهترین زمان برای سود بردن از وضعیت بازار است.
دلیل دیگر این ادعا این است که افزایش بیشتر قیمت طلا میتواند موجب کاهش تقاضا از سوی کشورهای نوظهور و در حال توسعه شود. تقاضا در چین، بزرگترین مصرف کننده طلای جهان کاهش یافته و قیمتها در بازار شانگهای پایینتر از قیمت جهانی طلا شده است. قیمتها در بازار طلای شانگهای حدود ۴ دلار کمتر از قیمتهای بازار لندن است؛ در حالی که قیمتهای این بازار در اوایل امسال ۲۰ دلار بالاتر از قیمتهای بازار لندن بود.
اما به هر ترتیب فضای سیاسی و اقتصادی کنونی حاکم بر جهان نشانگر ادامه روند صعودی قیمت طلا است و در این میان به عقیده کسانی که به افزایش بیشتر بهای این فلز امیدوارند، اگر قیمت طلا بتواند سطح مقاومتی ۱۳۸۰ دلاری را بشکند احتمال افزایش قیمت این فلز به بیش از ۱۳۹۵ دلار نیز وجود خواهد داشت. بر اساس تازه ترین تحلیلهای تکنیکال، بازار جهانی طلا برای نزدیک شدن به کانال ۱۴۰۰ دلاری آماده میشود. در همین حال به اعتقاد کارشناسان اقتصادی سطح حمایتی قیمت طلا نیز در شرایط فعلی ۱۳۵۰ دلار خواهد بود و کاهش قیمت به زیر این سطح فرصت بسیار مناسبی برای خرید است.
بازارهای داخلی دنباله رو اونس
آنچه که بیش از هر عامل دیگری طی دو سه هفته اخیر بازار سکههای داخلی را از خود متاثر ساخته است، بهای جهانی طلا است. سکههای آتی شنبه هفته گذشته را به دلیل کاهش قیمت طلا در بازارهای بینالمللی با افت قیمت پشت سر گذاشتند و پس از آن با صعود جهانی طلا، تا روز سهشنبه در مسیر صعودی حرکت کردند.
دلار اما طی روزهای اخیر تا حدودی از شدت افزایش بهای خود کاسته و در مواردی افت قیمت هم داشته است. این ارز مهم که در روزهای اول اسفند ماه به دوران طلایی خود بازگشته بود، با فروکش کردن میزان تقاضا، شاهد افت تدریجی قیمت بود که سکه را هم تحت تاثیر قرار داد، تا جایی که قیمت دلار روز یکشنبه گذشته برای ساعاتی به زیر ۳۰۰۰ تومان نزول کرد، اما دوباره و به سرعت به بالای این سطح بازگشت، این در حالی بود که سخنان رئیس کل بانک مرکزی پیرامون آرامش بازار ارز در سال جدید و پیشبینی دلار ۲۹۶۰ تومانی برای دلار از سوی وی برای سال ۹۳ میتوانست در هفته گذشته دلار را در مسیر نزولی قرار دهد، اما این طور نشد، بنابراین برخی کارشناسان بازار ارز کف قیمت دلار را ۳۰۰۰ تومان ارزیابی میکنند و معتقدند که دلار برای شکستن این سطح حمایتی به شدت مقاومت میکند. از طرفی ورود هر تقاضای جدیدی با حجم بالا باز هم پتانسیل نوسانی کردن بازار ارز را دارد. چنین بازاری قابلیت حرکتهای شدید را دارد که آتی سکه را هم متاثر میسازد.
با نزدیک شدن به پایان سال، پیشبینی میشود آتی روزهای آرامی را تا پایان تعطیلات نوروز پیش رو داشته باشد و برخی کارگزاران معتقدند این احتمال وجود دارد که در نیمه دوم فروردین ماه، آتی سکه حرکتهای رو به بالایی را تجربه کند، یعنی زمانی که جزئیات فاز دوم هدفمندی یارانهها مشخص شود، ضمن اینکه تغییر نرخ دلار مبادلاتی هم میتواند تا حدودی بر بازار ارز اثرگذار باشد. در مورد آتی سکه تا پایان سال پیشبینی روند کاهشی قیمت وجود دارد، چراکه اختلاف بین سررسیدهای آن هنوز کمی بالا است و حتی ممکن است قیمت سررسید اردیبهشت به سکه نقدی نزدیک شود.
آتی سکه در هفته گذشته شاهد ورود سررسید آبان به جمع چهار سررسید جاری خود بود که پیشبینی میشود این سکه ظرف یکی دو هفته آینده کم کم جای سررسید شهریور را در میزان حجم و ارزش معاملات از آن خود کند. سکه شهریور در هفته گذشته بیشترین میزان حجم و ارزش معاملات روزانه آتی را به خود اختصاص داد.
افزایش حجم معاملات به شرط…
از طرفی زمانی که معاملات آتی سکه برای مدت طولانی با رکود مواجه بود، حجم قراردادهای این بازار به دلیل کنارهگیری بسیاری از معاملهگران از حضور در بازار آتی به شدت کاهش پیدا کرد.
حالا قرار است از اﺑﺘﺪای اردﻳﺒﻬﺸﺖ ۱۳۹۳ ﻛﺪ ﻣﻌﺎﻣﻼتی ﻣﺸﺘﺮﻳﺎنی ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪت ﺑﻴﺶ از ۶ ﻣﺎه در ﺑﺎزار آتی ﻫﻴﭻ ﻓﻌﺎﻟﻴتی ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ، ﻏﻴﺮﻓﻌﺎل شود و ﺑﺮای ﻓﻌﺎل کردن دوﺑﺎره آن باید ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎیی ﻣﺸﺘﺮی و ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺪارک وی ﻣﺠﺪدا ﺻﻮرت بگیرد. کارگزاران آتی، اما معتقدند که اگر مشکلات و پروسه طولانی مدت ورود به بازار آتی سکه نبود، بدون شک به دلیل نوسانات شدید و گاه عجیب این بازار در یکی دو هفته اخیر، شاهد ورود بازیگران جدید بسیاری به آتی بودیم که این امر میتوانست حجم و ارزش معاملات این بازار را بیش از اینها افزایش دهد.
به عقیده این گروه تصمیمات مسوولان بورس کالا پیرامون معاملات آتی سکه گاه خلق الساعه و تا حدودی غیرمنطقی صورت میگیرد. بهطور مثال اهرم بازار آتی برای مدت زمانی ۱۰ بود که اهرم بالایی بود و نوسانات شدیدی را موجب میشد، کمااینکه با اهرم فعلی این بازار (اهرم پنج ) هم گاهی شاهد تغییرات شدید قیمتی هستیم. در آن زمان مسوولان بورس کالا ناگهان اهرم را از ۱۰ به دو تغییر دادند که اهرم بسیار پایینی بود و معمولا کسی حاضر نیست نصف پول سکه را بدهد و بعد معامله کند؛ بنابراین به دلیل اعتراضاتی که صورت گرفت اهرم به پنج تغییر کرد که البته اهرمی منطقی به نظر میرسد.
به همین صورت پیش از اینها احراز هویت کسانی که تمایل به فعالیت در آتی سکه داشتند توسط کارگزاران صورت میگرفت که به نظر چندان منطقی نبود و افراد به سادگی و بعضا بدون آگاهی از مکانیزم آتی سکه وارد این بازار میشدند. حالا اما آنقدر این پروسه طولانی و سخت شده که گاهی برای گرفتن کد معاملاتی آتی یک ماه زمان لازم است.
در روش فعلی بدون گرفتن آزمونی برای تعیین سطح آگاهی افراد نسبت به بازار آتی یا دیگر بازارهای مالی، شرکت در کلاسهای آموزشی آتی سکه اجباری است. البته وجود این کلاسها بهمنظور آموزش مدیریت ریسک و سرمایه برای معاملهگران واجب و مفید است، اما بسیاری افراد هستند که نیازی به گذراندن این دوره ندارند و صلاحیت لازم را برای حضور در بازار آتی دارند اما با این وجود ملزم به حضور در کلاس هستند. این در حالی است که بنا به گفته مسوولان بورس کالا تا رسیدن تعداد افراد متقاضی به حد نصاب، کلاس تشکیل نمیشود. این کارگزاران معتقدند که لازم است قواعد ورود به بازار تسهیل شود، در این صورت هم از ورود افراد ناآگاه جلوگیری میشود و هم بر تعداد بازیگران آتی افزوده خواهد شد که در نتیجه آن شاهد افزایش حجم و ارزش معاملات این بازار خواهیم بود. نوسانات دو هفته اخیر در بازار آتی توانست حجم روزانه قراردادهای معامله شده را به بیش از ۱۹ هزار قرارداد برساند، رقمی که از شش ماه گذشته تا دوشنبه هفته قبل تکرار نشده بود و در صورتی که موانع ورود به آتی سکه وجود نداشت این حجم میتوانست افزایش بیش از اینها را تجربه کند.
منبع: دنیای اقتصاد