اجرای بی‌سروصدای فاز دوم یارانه‌ها

دولت تاکنون به گرانی آب، برق و افزایش کارمزد جایگاه‌های سوخت اقدام کرده و برخی افزایش قیمت‌ها هم درباره گاز منتشر شده است. با این حال گرانی بنزین و تجدیدنظر در پرداخت یارانه به شهروندان دو جزء مهم دیگر این قانون است که به سال بعد موکول شده است

اگر چه مقامات دولت اعلام کرده‌اند که اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها از اواخر فروردین یا اردیبهشت ماه ۹۳ رسما کلید خواهد خورد اما نگاهی به تصمیمات اقتصادی دولت در این روزها نشان می‌دهد که دست‌کم نیمی از فاز دوم هدفمندی جنبه اجرایی گرفته است و اجرای نیمی دیگر که بیشتر منوط به نحوه پرداخت یارانه نقدی است در سال بعد اجرایی می‌شود. در این راستا دولت تاکنون به گرانی آب، برق و افزایش کارمزد جایگاه‌های سوخت اقدام کرده و برخی افزایش قیمت‌ها هم درباره گاز منتشر شده است که دولت هنوز رسما آن را تایید نکرده است. با این حال گرانی بنزین و تجدیدنظر در پرداخت یارانه به شهروندان دو جزء مهم دیگر این قانون است که به سال بعد موکول شده است. البته برای گرانی سوخت در سومین جلسه شورای اقتصاد که شامگاه یک‌شنبه همین هفته به ریاست حسن روحانی و با حضور اعضا برگزار شد، دستمزد توزیع فرآورده‌های نفتی در تهران و کلانشهرها به منظور ساخت جایگاه‌های جدید نیز تعیین شد. براساس مصوبه شورای اقتصاد دستمزد عرضه فرآورده‌های نفتی در تهران ۱۰۰ریال و در دیگر کلانشهرها ۴۰ریال است که افزایش دو برابری را نشان می‌دهد. این مصوبه از ابتدای سال ۱۳۹۳ اجرایی خواهد شد. در همین راستا ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت هم از بروز نشانه‌های اجرای فاز دوم قانون هدفمندی خبر داده و طی گزارشی تحلیلی نوشته است: همزمان با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و درخواست مجلس شورای اسلامی از دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی و اقدامات صورت گرفته در بخش‌های مختلف، نشانه‌های اجرای این فاز در اقتصاد کشور روز به روز نمایان‌تر می‌شود. بر اساس گزارش خبرگزاری دولت، معاون اول رئیس‌جمهور در ششم اسفندماه سال‌جاری مصوبه افزایش ۲۰درصدی نرخ تعرفه‌های آب شهری و روستایی و خدمات دفع فاضلاب و اعمال آن از اول بهمن ماه امسال را برای اجرا به وزارت نیرو و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری ابلاغ کرده است. ایرنا تصریح می‌کند: برهمین اساس با روندی که دولت در افزایش قیمت‌های آب و برق در پیش گرفته، به‌نظر می‌آید دولت از هم‌‌اکنون آغاز اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها را آغاز کرده، اما به دلیل آنکه قیمت بنزین و دیگر انرژی‌ها تاثیر زیادی از نظر روانی و اقتصادی در جامعه دارند، گویا مبنای اولویت دار برای اجرای فاز دوم قرار گرفته و همچنان تاکید بر آن است که فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۳ اجرایی شود. علاوه بر این براساس اعلام عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی، از اردیبهشت ماه سال ۹۳ آزادسازی قیمت بلیت هواپیما کلید خواهد خورد. البته ایرنا این گزارش را در شرایطی منتشر کرده که پیش‌تر گرانی ۲۴ درصدی قیمت برق هم اعلام شده بود و طبق گفته‌های وزیر نیرو، برق از اول اسفند گران شده است و فیش‌های برق که فروردین ماه به‌ دست مشترکان خواهد رسید، با گرانی ۲۴ درصدی نسبت به فیش‌های قبلی محاسبه خواهد شد.

چرایی اجرای بی‌سروصدای فاز دوم

البته بررسی سیر سخنان مقامات دولت از رئیس‌جمهور گرفته تا تیم اقتصادی کابینه نشان می‌دهد آنان قائل به اجرای شوک‌آور و یکباره قانون هدفمندی نیستند و برای جلوگیری از بروز پیامدهای روانی اجرای ناگهانی فاز دوم، تصمیم گرفته‌اند آن را به‌صورت تدریجی اجرا کنند. حسن روحانی رئیس‌جمهور، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری و محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت و سایر مقامات اقتصادی دولت هر کدام به نوبت تاکید کرده‌اند که فاز دوم تدریجی اجرا می‌شود تا از آثار روانی آن بر قیمت کالا و خدمات جلوگیری به‌عمل‌آید. در همین زمینه ایرنا به نقل از مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور گزارش داده است: مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور با بیان اینکه فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها با شیب کند اجرا می‌شود، اعلام کرده است: قرار نیست قیمت حامل‌های انرژی به صورت یکجا و همزمان افزایش یابد. این اظهارات نیلی نشان می‌دهد قیمت حامل‌های انرژی نوبت به نوبت در حال افزایش است. به عبارت دیگر در ابتدا برق ۲۴درصد گران شد، حالا قیمت آب ۲۰ درصد افزایش یافته و بعد قرار است بنزین یا دیگر حامل‌های انرژی گران شود. ایرنا می‌نویسد: در واقع اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها با افزایش نوبت به نوبت قیمت حامل‌های انرژی کلید خورده است.

قانون چه می‌گوید؟

مهم‌ترین مباحث مربوط به اجرای قانون هدفمندی در قانون بودجه سال ۹۳ آمده است که مجلس دولت را ملزم به اجرای فاز دوم قانون یارانه‌ها با یک بودجه ۴۸ هزار میلیارد تومانی کرده است. طبق این قانون که برای اجرا به دولت ابلاغ شده است، دولت این اختیار را دارد که قانون هدفمندی را از اول فروردین ۹۳ اجرا کند. لیکن در قانون بودجه ۹۲ هم برخی مجوزها برای گرانی حامل‌های انرژی مانند آب و برق و… وجود داشته که دولت ترجیح داده است پیش از آغاز سال و در شرایطی که مردم سرگرم امورات مربوط به پایان سال هستند، مجوز گرانی بخشی از حامل‌های انرژی را که کمتر مورد توجه هستند، صادر کند تا برای ابتدای سال آینده دردسر کمتری داشته باشد. در همین رابطه، محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت با بیان اینکه دولت خود را برای اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها آماده کرده و هیچ زمانی را برای بهره‌گیری از منابع از دست نخواهد داد، گفت: جلسات مربوطه به‌طور مرتب در راستای اجرای مطلوب فاز دوم هدفمندی برگزار می‌شود و آیین‌نامه اجرایی ذیل تبصره ۲۱ نیز در حال تهیه و تنظیم است تا بتوانیم آن را در کوتاه‌ترین زمان ممکن اجرا نماییم.به گفته نوبخت دولت هیچ زمانی را به صورت رسمی برای اجرای فاز دوم هدفمندی اعلام نکرده و این در حالی است که این قانون از نخستین روز فروردین سال ۹۳ لازم‌الاجراست و در هر فرصتی که برای دولت مهیا باشد، بلافاصله آن را اجرا خواهد کرد.

منبع: تهران امروز