کد خبر: 30827
دوشنبه 12 اسفند 1392 - 9:04
زینب اسماعیلی*: توافق ژنو تلاش کرد تا برخی تحریم‌های غیرانسانی که به بهانه برنامه هسته‌ای ایران وضع شده بود را دست‌کم برای مدتی کوتاه لغو کند. کارشناسان سیاست خارجی معتقدند مذاکره، عرصه بده‌بستان است و به اندازه‌ای که می‌توان چانه‌زنی کرد؛ می‌توان چیزی به دست آورد.
بسیاری، بعد از توافق ژنو از در تخریب مذاکره و کم‌بها نشان‌دادن ستانده‌های توافق ژنو و حیاتی نشان‌دادن آنچه داده‌شده، وارد شدند، بی‌توجه به آنچه پیش از مذاکره و در تصور مذاکره‌کنندگان کشورهای ۱+۵ می‌گذشت. آنها بعد از هفت‌ماه فاصله‌گرفتن با مذاکراتی که گروه قبلی، آن را هدایت می‌کرد، در مجمع عمومی سازمان‌ملل با گروه جدید مذاکره‌کننده آشنا شدند. گروه جدید بعد از استقرار دولت یازدهم، رهبری مذاکره را برعهده گرفته بود. این گروه در گام اول تلاش داشت تا تصور چانه‌زنی ایرانیان بر سر برنامه هسته‌ای را تغییر دهد؛ تصوری که مذاکره‌کنندگان در حاشیه‌ها می‌گفتند که در اذهان مذاکره‌کنندگان غربی وجود دارد.
با شروع به‌کار گروه جدید مذاکره‌کننده، در سومین دور و بعد از ساعت‌ها مذاکره، در شهر ژنو نمایندگان ایران و کشورهای ۱+۵ به توافقی رسیدند که «طرح اقدام مشترک» نام گرفت. اگرچه این طرح داوطلبانه و غیرالزام‌آور است و هر بدعهدی می‌تواند توافق را بی‌اثر کند، اما تاکنون دوطرف به تعهدات خود عمل کرده‌اند. غیراز برخی اظهارنظرهای سیاسی و گفته‌هایی که در محافل آمریکایی انجام گرفت، در حوزه عمل و اجرا توافق با مشکلی مواجه نشده است.
بر مبنای این توافق، ایران اقدامات داوطلبانه زیر را به انجام خواهد رساند: «نیمی از اورانیوم موجود غنی‌شده ۲۰درصد را به‌صورت اکسید ۲۰درصد برای تولید سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران ذخیره کند. بقیه UF6 20 درصد را به مواد کمتر از پنج‌درصد رقیق کند. خط برگشت‌پذیر نیز وجود نداشته باشد.»
در ازای پذیرش این امتیازها، تحریم جدیدی برای ایران وضع نخواهد شد و برخی تحریم‌ها از قبیل: صادرات پتروشیمی، طلا و فلزات گرانبها، صنعت خودرو نیز به مدت ۶ ماه لغو خواهد شد.
توافق ژنو برای رسیدن به راه‌حل جامع و توافق نهایی باید در مذاکرات چندماه دیگر تکمیل شود تا تحریم‌های بیشتری از سر راه ایران برداشته شود.
منبع: شرق
