خلاصه نتایج بررسی بانک مرکزی از تغییرات شاخص کالا و خدمات مصرفی در دیماه گویای این مطلب است که تورم درکالاهای مصرفی نسبت به رشد قیمت در سطح خدمات پیشی گرفته است، بر این اساس تورم ماهانه در دو گروه «کالاها» و «خدمات» به ترتیب در حدود ۴/۱ و ۶/۰ درصد گزارش شده است، حال آنکه در ماه قبل تورم ماهانه در دو بخش کالا و خدمات به ترتیب در حدود منفی ۱/۰ و ۶/۱ درصد بوده است، همچنین مقدار تورم ماهانه در دیماه نسبت به ماه قبل خود در حدود ۷/۰ درصد افزایش یافته و به ۲/۱ درصد رسیده است.
در بخش «خلاصه نتایج شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران»، ارقام شاخص قیمت و تورم به تفکیک ۱۲ گروه اصلی و ۳ گروه اختصاصی تشکیلدهنده «سبد مصرفی خانوار»، درج شده است. شاخص بهای کالا وخدمات مصرفی یک میانگین وزنی است که از بررسی این گروهها، حاصل میشود.
انتقال تورم از خدمات به کالا
در بخش اختصاصی جزئیات تغییرات ماهانه و نقطه به نقطه سه زیر مجموعه «کالا»، «خدمات» و «مسکن» آمده است. بر این اساس در اولین ماه زمستان تورم ماهانه «گروه کالا» در حدود ۴/۱ درصد گزارش شده که عامل اصلی افزایش در شاخص مصرفی دیماه به شمار میآید. در گزارش بانک مرکزی در حدود ۵۲ درصد از کل وزن شاخصها مربوط به نوسانات قیمت در «گروه کالاها» بوده است.تورم این بخش در ماه آذر حدود منفی ۱/۰درصد بوده است که طی یک ماه ۵/۱ درصد افزایش یافته است، اما برخلاف روند افزایشی قیمت در سطح کالای مصرفی، بهای «گروه خدمات» در دیماه رشد پایینتری داشته است، بر این اساس، تورم ماهانه بخش خدمات مصرفی در ماه آذر حدود ۶/۱ درصد گزارش شده بود که این شاخص پس از کاهش یکدرصدی به ۶/۰ درصد در دیماه سالجاری رسید، این موضوع نشان میدهد که تورم ماهانه در طول یک ماه از بخش خدمات کاسته شده و به کالای مصرفی منتقل شده است و افزایش بهای کالای مصرفی باعث شده است که میزان تورم ماهانه در دیماه نسبت به ماه قبل افزایش یابد. در این گزارش عنوان شده که تورم ماهانه در گروه اصلی «مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوختها» در حدود ۶/۰ درصد بوده است، حال آنکه تورم این بخش در آذر ماه حدود ۷/۱ درصد گزارش شده و روند کاهشی در یک ماه پشت سر گذاشته است.
آمار منتشر شده از سه گروه اختصاصی در بازه سالانه حاکی از آن است که سطح قیمت در «گروه کالا» در دیماه نسبت به مدت مشابه سال قبل در حدود ۵/۳۲ درصد افزایش یافته است، حال آنکه تورم «گروه خدمات»نسبت به سال قبل در حدود ۴/۲۳ درصد گزارش شده است؛ بنابراین میتوان دریافت که رشد سطح قیمت کالا در دیماه سالجاری نسبت به دیماه سال گذشته، در حدود ۹ درصد بیشتر از خدمات در بازه مشابه بوده است و با ارائه سیاستهای مناسب در تامین کالاهای مصرفی در جهت کنترل قیمت کالاهای مصرفی قدم برداشته و از میزان تورم نقطه به نقطه تا حدودی کاسته شود.
جزئیات تورم در گروههای اصلی
در گزارش خلاصه نتایج شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در دیماه، تغییرات قیمتی در ۱۲ گروه اصلی نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل بررسی شده است.آمار این گزارش میگوید: در بین ۱۲ گروه اصلی، سطح قیمتها در هشت گروه طی یک ماه افزایش، در سه گروه کاهش یافته است و در یک گروه تغییری نداشته است.بر این اساس در بازه ماهانه بیشترین رشد قیمتی در گروه «خوراکیها و آشامیدنیها»رخ داده است، سطح قیمتهای این گروه در طول یک ماه حدود ۲/۲ درصد گزارش شده است، این در حالی است که تورم این بخش در ماه آذر حدود منفی ۸/۰ درصد گزارش شده بود؛ بنابراین میتوان عنوان کردکه با توجه به سهم بالای مواد خوراکی در شاخص کالا و خدمات مصرفی، تغییرات در این شاخص بیشتر متاثر از نوسانات کالای خوراکی بوده است، گروه «خوراکیها و آشامیدنیها»در حدود ۲۷ درصد از وزن کل شاخص کالا وخدمات مصرفی را تشکیل میدهد که پس از گروه مسکن بیشترین سهم را در نوسانات تورم مصرفکننده دارد. همچنین در این گزارش عنوان شده که بهای خوراکیها و آشامیدنیها در دیماه امسال نسبت به سال گذشته، حدود ۵/۳۵ درصد افزایش یافته است. در «گروه پوشاک و کفش» نیز تورم ماهانه در حدود ۹/۰ درصد گزارش شده است که نسبت به ماه آذر حدود ۱/۰ درصد کاهش یافته است. بهای پوشاک و کفش نسبت به دیماه سال گذشته در حدود ۴/۳۶ درصد افزایش یافته و بیشترین افزایش سالانه در گروههای اصلی بوده است. در این گزارش تورم در «گروه بهداشت و درمان» در بازه ماهانه در حدود ۸/۰ درصد رشد داشته و این رشد قیمتی نسبت به مدت مشابه سال قبل در حدود ۸/۳۴ درصد بوده است. در بین گروههای اصلی سطح قیمتهای دخانیات نسبت به ماه گذشته بیشترین کاهش قیمت را داشت، بر این اساس افت قیمتی ماهانه در این گروه حدود ۴/۱ بوده است، این افزایش در مقیاس سالانه در حدود ۱۶ درصد گزارش شده است.
افزایش تورم ماهانه در ماه دی
گزارشهای بانک مرکزی از شاخص تورم ماهانه حاکی از آن است که این شاخص پس از طی مسیر کاهشی در سه ماه پاییز، این بار تغییر مسیر داده و افزایش یافته است. بر این اساس بعد از شهریور ماه که شاخص ماهانه کالا و خدمات مصرفی ۷/۱ درصد گزارش شده بود، ماه به ماه از میزان تورم ماهانه کاسته شده بود. بر این اساس شاخص ماهانه در دو ماه مهر و آبان سالجاری به ترتیب ۲/۱ و یک درصد گزارش شده بود. همچنین آمار منتشر شده از سومین ماه پاییز گویای این مطلب بود که تورم ماهانه به ۵/۰ درصد تقلیل یافته بود، اما آمار جدید شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی در دیماه نشان میدهد که تورم ماهانه در این ماه به عدد ۲/۱ درصد رسیده است و نسبت به ماه قبل در حدود ۷/۰ درصد افزایش یافته است.
گزارش جدید بانک مرکزی عنوان میکند که شاخص کالاو خدمات مصرفی در دهمین ماه امسال به ۵/۱۸۳ رسیده است، در نتیجه تورم نقطه به نقطه در دیماه (میزان تورم کالا و خدمات مصرفی نسبت به ماه مشابه در سال قبل) به ۸/۲۸ درصد رسیده است، این شاخص برای ماه آذر سالجاری حدود ۶/۲۹ درصد گزارش شده بود که طی یک ماه در حدود ۸/۰ درصد از مقدار تورم ماهانه کاسته شده است، این روند کاهشی در تورم نقطه به نقطه از خرداد ماه امسال و پس از تغییر فضای سیاسی کشور رخ داده است، در این هفت ماه در حدود ۳/۱۶ درصد از سطح تورم نقطه به نقطه کاهش یافته است. در این گزارش عنوان شده است که در دیماه سالجاری تورم میانگین (سطح قیمتها در دوازده ماه منتهی به دیماه ۱۳۹۲ نسبت به دوازده ماه منتهی به دیماه ۱۳۹۱) معادل ۴/۳۸ درصد بوده است. این شاخص در مهر امسال در قله خود قرار گرفت و پس از آن مسیر کاهشی را در پی گرفته است.
منبع: دنیای اقتصاد