فاطمه سیروس*: از چند ماه گذشته موضوع افزایش وام خرید و ساخت مسکن مطرح شد که در نهایت بانک مرکزی هفته گذشته و بعد از جنجال رسانهای اظهارات وزیر راه درباره وضعیت بانک مسکن اطلاعیه داد و اعلام کرد که افزایش وام مسکن در کمیسیون اعتبارات این بانک به تصویب رسیده در نوبت بررسی شورای پول و اعتبار قرار دارد.تا اینکه دو روز گذشته شورایعالی پول و اعتبار با افزایش سقف تسهیلات خرید و ساخت مسکن بهویژه برای زوجهای جوان موافقت کرد. براساس مصوبه این شورا سقف تسهیلات ساخت و خرید مسکن به مبلغ ۳۵ میلیون تومان افزایش یافت. البته وزیر راه وشهرسازی که متولی این امر است در جلسه روز گذشته هیات دولت، وام ۳۵ میلیونی را فقط مناسب شهرهای کوچک دانسته و گفته است: میزان تسهیلات خرید مسکن در شهرهای بزرگ باید افزایش یابد چون وام ۳۵ میلیونی جدید برای شهرهای کوچک مناسب است.تحلیل آخوندی از این افزایش، ثابت ماندن میزان تسهیلات مسکن از سال ۱۳۸۵ در عدد ۲۰ میلیون تومان بوده که دولت برای خروج از شرایط رکود و فعال شدن بازار مسکن اقدام به افزایش میزان این تسهیلات تا سقف ۳۵میلیون تومان کرده است.
وزیر راه و شهرسازی نیز در گفتوگویی با خبرگزاری ایرنا با احتساب ارزش وام در سال ۸۴ میگوید: «بررسیهای کارشناسانه این وزارتخانه نشان داد، تسهیلات ۱۸ میلیون تومانی بانک مسکن، سهم بسیار کمی در افزایش قدرت خرید متقاضیان مسکن داشته است. اگر ارزش وام ۱۸میلیون تومانی سال ۸۴ را به نرخ امروز حساب کنیم، ارزش آن حدود ۹۵ میلیون تومان است و این نشان میدهد وام ۱۸میلیون تومانی هماکنون برای خرید مسکن بسیار ناچیز شده است، لذا ضروری بود سقف وام خرید مسکن توسط بانک مسکن افزایش یابد.» اما به نظر میرسد این وام بر واحدهای مسکونی متراژ پایین در پایتخت و نیز مسکن در شهرستانها تاثیری افزایشی داشته باشد هر چند زیاد نخواهد بود و برای واحدهای مسکونی گرانتر و با متراژ متوسط و بالا هم تاثیر زیادی نخواهد داشت و احتمالا قدری به رونق مسکن کمک خواهد کرد.
افزایش وام فقط رونق ایجاد میکند نه افزایش قیمت
مبلغ وام مسکن که به ۳۵ و ۵۰ میلیون تومان افزایش یافت تاثیری در افزایش قیمت خانه ندارد و فقط رونق ایجاد میکند البته ممکن است سال آینده بازار مسکن با اندکی افزایش قیمت مواجه شود که این افزایش قیمت از تورم سالانه نشأت میگیرد و ارتباطی به افزایش مبلغ وام ندارد. رئیس اتحادیه کشوری مشاوران املاک در گفتوگویی با ایسنا میگوید:افزایش مبلغ وام خرید مسکن برای جوانان به ۵۰ میلیون تومان تاثیری در افزایش قیمت خانه ندارد چراکه ۵۰ میلیون تومان تاثیری در خرید یک واحد مسکونی ندارد و فقط بازار را از وضعیت رکود خارج و رونق ایجاد میکند. به گفته «مصطفی قلیخسروی» اعطای ۲۵ میلیون تومان به هر یک از زوجها در شهرهای کوچک کمک خوبی برای خانهدار شدن آنهاست اما در شهری همچون تهران افزایش قیمتی را ایجاد نمیکند. اگر بازار با رکود همراه باشد و عدهای بر این رکود دامن زنند و دولت نیز تسهیلاتی برای خرید مسکن ارائه نکند بازار مسکن بیش از پیش با رکود همراه میشود. وی معتقد است: جهش قیمتی سال گذشته بیش از جهش قیمتی دو دوره قبل بوده بنابراین بیشترین تاثیر را بر بازار مسکن گذاشته است. البته ممکن است سال آینده بازار مسکن با اندکی افزایش قیمت مواجه شود، که این افزایش قیمت از تورم سالانه نشات میگیرد و ارتباطی به اعطای وام و تسهیلات ندارد.«قلیخسروی» تاکید میکند: هر ساله روند طبیعی تورم در مسکن رخ میدهد که در صورت ایجاد تورم در سال آینده نباید افزایش وام مسکن را به ۵۰ میلیون تومان مقصر این افزایش قیمت بدانیم. بنابراین در حال حاضر این مبلغ وام میتواند به رونق معاملات در شهرهای کوچک و صاحبخانه شدن زوجهای جوان کمک کند که این چرخش در کل اقتصاد اثرگذار است.
افزایش وام تاثیر مستقیم بر افزایش قیمت مسکن
این افزایش وام با مخالفت عدهای دیگر از نمایندگان نیز روبهرو بوده است. یکی دیگر از اعضای کمیسیون عمران در این باره معتقد است: با افزایش سقف وام مسکن و افزایش قدرت خرید مردم قطعا تا حدودی افزایش قیمت خواهیم داشت. «علیرضا خسروی» در گفتوگو با تهران امروز میگوید: این افزایش سقف وام مسکن به جز تاثیر روی افزایش قیمت مسکن تاثیر خاص دیگری نخواهد داشت.
این نماینده مجلس معتقد است: «در بخش مسکن باید انبوهسازان و تولیدکنندگان مورد حمایت قرار گیرند. با افزایش سقف وام مسکن و افزایش قدرت خرید مردم قطعا تا حدودی افزایش قیمت خواهیم داشت و افزایش قیمت در بخش مسکن با افزایش سقف وام نسبت به رونق محسوستر خواهد بود. این افزایش سقف وام اثری بر رونق ندارد و باعث افزایش قیمتهاست و حتی تا حدودی بهصورت معکوس اثر خواهد داشت.» به گفته خسروی، قیمت مسکن بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود و برای شکستن قیمتها باید میزان تقاضا را پوشش داد. دولت برای تاثیرگذاری در این بخش بهتر است از صنعتیسازها حمایت کند و تکلیف خانههای خالی را در این بخش روشن کند.
افزایش قیمت چندان نخواهد بود
افزایش سقف خرید وام مسکن باعث افزایش قیمت و رونق بازار مسکن است اما این افزایش قیمت به اندازهای نیست که تورم ایجاد کند و تاثیر آن بر رونق و خروج رکود از بازار مسکن بیشتر است.
یک عضو کمیسیون عمران با بیان این مطلب درخصوص تاثیر مصوبه شورای پول و اعتبار درباره افزایش سقف وام خرید مسکن در بازار مسکن معتقد است: «افزایش سقف وام مسکن هم موجب رونق و هم موجب افزایش قیمت مسکن میشود اما این افزایش قیمت به اندازهای نیست که تورم را به جامعه القا کند.»
به گفته «سیدمهدی هاشمی» در شرایط رکود بازار مسکن این اقدام کار بدی نیست و انشاءالله موجب ایجاد رونق در این بازار شود. اگر وام برای ساخت مسکن داده شود بهتر از دادن وام برای خرید است ولی در کل محاسن این افزایش وام زیاد است. در مجموع محاسن افزایش سقف خرید وام مسکن جهت رونق در بازار مسکن است.
وام ۳۵ میلیونی مسکن را گران نمیکند
یک کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه افزایش سقف تسهیلات مسکن تاثیری در رونق بازار و افزایش قیمتها نخواهد داشت، میگوید: با توجه به رونق بورس، این اقدام دولت باعث هجوم سرمایههای حقیقی و حقوقی به بازار مسکن و به تبع آن سوداگری نمیشود. «محمود جهانی» در گفتوگو با تسنیم، با اشاره به اینکه وام ۳۵ میلیون تومانی مسکن بیشتر اثر روانی بر بازار خواهد داشت تا اینکه تقاضای واقعی را خیلی تحریک کند، گفت: «مبلغ افزایش در حد قابل توجه نبوده و متناسب با رشد و افزایش قیمتهای مسکن در سالهای اخیر نیست و لذا نمیتواند تقاضای واقعی مسکن را تحریک کند، البته در شهرهای کوچک ممکن است کمکی برای افزایش تقاضای موثر باشد.» به گفته این کارشناس در کلانشهرها و شهرهای بزرگ مانند تهران این افزایش وام اثری ندارد و نمیتواند تقاضای موثر مسکن را تحریک کند. به گفته جهانی با تقاضای سوداگرانه، این موضوع به یکسری شرایط دیگر ارتباط پیدا میکند که آن هم وضعیت بازارهای رقیب مانند بورس است. در حال حاضر شاخص تقریبا به سقف نزدیک شده و خوشبینی در بورس وجود دارد.لذا تقاضاهای مشتریان حقوقی همچنان در بورس میماند و مشتریان حقیقی نیز در ماههای پایانی سال، در مجموع خیلی شرایط را برای جدا شدن از بورس مهیا نمیبینند.
۲/۸ میلیون تومان بدهید، وام ۳۵ میلیونی بگیرید
متقاضیان دریافت وام ۳۵ میلیون تومانی ساخت و خرید مسکن برای خرید اوراق گواهی حق تقدم از فرابورس یا بانک مسکن باید حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به نرخ امروز بپردازند. به گزارش تسنیم در حال حاضر قیمت هر برگ اوراق حق تقدم (اوراق تسهیلات مسکن) در فرابورس حدود ۳۸ هزار تومان است. با هر برگ اوراق حق تقدم میتوان ۵۰۰هزار تومان وام دریافت کرد و یک میلیون تومان وام حدود ۸۰ هزار تومان هزینه دارد. بهعبارت دیگر برای دریافت وام ۳۵میلیون تومان خرید یا ساخت مسکن متقاضی باید با مراجعه به فرابورس ۲ میلیون و هشتصد هزار تومان پرداخت کند. البته با توجه به مصوبه شورای پول و اعتبار متقاضیان واجد شرایط سایر حسابهای تعهدی بانک مسکن نیز میتوانند علاوه بر سقف وام قبلی با خرید از اوراق گواهی حق تقدم مابهالتفاوت ۱۵ میلیونی را نیز دریافت کنند.
منبع: تهران امروز